تابعین در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۱

مقدمه

تابعین، به‌معنای پیروان، عنوان گروهی از مسلمانان است که پیامبر اکرم را درک نکرده‌اند، اما اصحاب پیامبر را درک کرده‌اند. واژه تابعین خاستگاه قرآنی دارد. بیشتر مفسران در تفسیر آیه ۱۰۰ سوره توبه، پس از "سابقون" (مهاجرین و انصار)، قائل به وجود افرادی هستند که پس از صحابه، راه آنها را تداوم می‌بخشند. این افراد تابعین نامیده می‌شوند. پیامبر اکرم (ص) در حدیثی نسل پس از صحابه را بهترین مردمان یاد می‌کند، در حالی‌که نسل بعد از آنها از چنین فضیلتی برخوردار نیستند. پس از وفات پیامبر (ص) در زمان خلیفه دوم در تقسیم‌بندی خلیفه برای تقسیم غنائم به ترتیب نام مهاجرین سپس انصار و تابعین ذکر شده بود. وی هم‌چنین در شکل‌گیری جانشین پس از خود به تابعین نقش داد.

علمای علم رجال تابعین را براساس اولویت‌هایی حتی تا پانزده طبقه، طبقه‌بندی کرده‌اند. مبنای برخی از این طبقه‌بندی‌ها برتری‌های علمی و عملی آنها نسبت به یکدیگر، یا تقدم و تأخر زمان آنها نسبت به یکدیگر و.. است. اویس قرنی به عنوان خیرالتابعین یا سید التابعین مشهور است. اویس از یاران خاص امام علی (ع) بود که در رکاب ایشان به شهادت رسید. تابعین در هواداری از امام علی (ع) و گرایش به مذهب تشیع پیش‌گام بودند. علامه عبدالحسین امینی در الغدیر نام ۸۴ تن از تابعین را در نقل حدیث غدیر یاد کرده است.

امام علی (ع) در نامه ۲۸ خطاب به معاویه می‌نویسد: "... با سپاهی گران از مهاجران و انصار و تابعین آنان که نیکو پرورش یافته‌اند، بر سر تو می‌تازم؛ لشکری انبوه که فضا را پر کند..."^[۱].^[۲]

منابع

دین‌پرور، سیدجمال‌الدین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱

پانویس

↑ «وَ أَنَا مُرْقِلٌ نَحْوَكَ فِي جَحْفَلٍ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، وَ التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، شَدِيدٍ زِحَامُهُمْ سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ»؛ نهج البلاغه، نامه ۲۸
↑ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص۱۹۳ ـ ۱۹۴.

[1] «وَ أَنَا مُرْقِلٌ نَحْوَكَ فِي جَحْفَلٍ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، وَ التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، شَدِيدٍ زِحَامُهُمْ سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ»؛ نهج البلاغه، نامه ۲۸

[2] دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۱، ص۱۹۳ ـ ۱۹۴.

[۱]

[۲]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == مقدمه ==
-تابعین، به‌معنای [[پیروان]]، عنوان گروهی از [[مسلمانان]] است که [[پیامبر اکرم]] را [[درک]] نکرده‌اند، اما [[اصحاب پیامبر]] را [[درک]] کرده‌اند. واژه تابعین خاستگاه قرآنی دارد. بیشتر [[مفسران]] در [[تفسیر]] [[آیه]] ۱۰۰ سوره [[توبه]]، پس از "سابقون" ([[مهاجرین]] و [[انصار]])، قائل به وجود افرادی هستند که پس از [[صحابه]]، راه آنها را تداوم می‌بخشند. این افراد تابعین نامیده می‌شوند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در حدیثی نسل پس از [[صحابه]] را [[بهترین]] مردمان یاد می‌کند، در حالی‌که نسل بعد از آنها از چنین فضیلتی برخوردار نیستند. پس از [[وفات پیامبر]] {{صل}} در زمان [[خلیفه دوم]] در تقسیم‌بندی [[خلیفه]] برای [[تقسیم غنائم]] به ترتیب نام [[مهاجرین]] سپس [[انصار]] و تابعین ذکر شده بود. وی هم‌چنین در شکل‌گیری [[جانشین]] پس از خود به تابعین نقش داد<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 193.</ref>.
+تابعین، به‌معنای [[پیروان]]، عنوان گروهی از [[مسلمانان]] است که [[پیامبر اکرم]] را [[درک]] نکرده‌اند، اما [[اصحاب پیامبر]] را [[درک]] کرده‌اند. واژه تابعین خاستگاه قرآنی دارد. بیشتر [[مفسران]] در [[تفسیر]] [[آیه]] ۱۰۰ سوره [[توبه]]، پس از "سابقون" ([[مهاجرین]] و [[انصار]])، قائل به وجود افرادی هستند که پس از [[صحابه]]، راه آنها را تداوم می‌بخشند. این افراد تابعین نامیده می‌شوند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در حدیثی نسل پس از [[صحابه]] را [[بهترین]] مردمان یاد می‌کند، در حالی‌که نسل بعد از آنها از چنین فضیلتی برخوردار نیستند. پس از [[وفات پیامبر]] {{صل}} در زمان [[خلیفه دوم]] در تقسیم‌بندی [[خلیفه]] برای [[تقسیم غنائم]] به ترتیب نام [[مهاجرین]] سپس [[انصار]] و تابعین ذکر شده بود. وی هم‌چنین در شکل‌گیری [[جانشین]] پس از خود به تابعین نقش داد.
-علمای [[علم رجال]] تابعین را براساس اولویت‌هایی حتی تا پانزده طبقه، طبقه‌بندی کرده‌اند. مبنای برخی از این طبقه‌بندی‌ها برتری‌های علمی و عملی آنها نسبت به یکدیگر، یا تقدم و تأخر زمان آنها نسبت به یکدیگر و.. است. اویس قرنی به عنوان خیرالتابعین یا [[سید]] التابعین مشهور است. اویس از [[یاران خاص امام علی]] {{ع}} بود که در رکاب ایشان به [[شهادت]] رسید. تابعین در هواداری از [[امام علی]] {{ع}} و گرایش به [[مذهب تشیع]] پیش‌گام بودند. [[علامه]] [[عبدالحسین امینی]] در الغدیر نام ۸۴ تن از تابعین را در [[نقل]] [[حدیث غدیر]] یاد کرده است<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 193- 194.</ref>.
+علمای علم رجال تابعین را براساس اولویت‌هایی حتی تا پانزده طبقه، طبقه‌بندی کرده‌اند. مبنای برخی از این طبقه‌بندی‌ها برتری‌های علمی و عملی آنها نسبت به یکدیگر، یا تقدم و تأخر زمان آنها نسبت به یکدیگر و.. است. اویس قرنی به عنوان خیرالتابعین یا [[سید]] التابعین مشهور است. اویس از یاران خاص امام علی {{ع}} بود که در رکاب ایشان به [[شهادت]] رسید. تابعین در هواداری از [[امام علی]] {{ع}} و گرایش به [[مذهب تشیع]] پیش‌گام بودند. علامه [[عبدالحسین امینی]] در الغدیر نام ۸۴ تن از تابعین را در [[نقل]] [[حدیث غدیر]] یاد کرده است.
-[[امام علی]] {{ع}} در [[نامه]] ۲۸ خطاب به [[معاویه]] می‌نویسد: "... با سپاهی گران از [[مهاجران]] و [[انصار]] و تابعین آنان که نیکو پرورش یافته‌اند، بر سر تو می‌تازم؛ لشکری انبوه که فضا را پر کند..."<ref>{{متن حدیث|وَ أَنَا مُرْقِلٌ نَحْوَكَ فِي جَحْفَلٍ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، وَ التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، شَدِيدٍ زِحَامُهُمْ سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۲۸</ref><ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 194.</ref>.
+[[امام علی]] {{ع}} در نامه ۲۸ خطاب به [[معاویه]] می‌نویسد: "... با سپاهی گران از [[مهاجران]] و [[انصار]] و تابعین آنان که نیکو پرورش یافته‌اند، بر سر تو می‌تازم؛ لشکری انبوه که فضا را پر کند..."<ref>{{متن حدیث|وَ أَنَا مُرْقِلٌ نَحْوَكَ فِي جَحْفَلٍ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، وَ التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ، شَدِيدٍ زِحَامُهُمْ سَاطِعٍ قَتَامُهُمْ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۲۸</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۱]]، ص۱۹۳ ـ ۱۹۴.</ref>
 == منابع ==