راه تعیین امام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۲: خط ۱۲:


== دیدگاه [[امامیه]] ==
== دیدگاه [[امامیه]] ==
[[شیعیان]] امامیه به دلیل اینکه [[امامت]] را در امتداد «[[نبوت]]» می‌دانند، معقتدند تعیین و [[نصب امام]] تنها در محدوده [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است که تنها از طریق «نص نبوی» اعلام می‌شود؛ زیرا یکی از [[شرایط امام]]، [[عصمت]] است و بر [[عصمت امام]] که [[امر باطنی]] و درونی است تنها [[خداوند]] [[آگاهی]] دارد. از این رو، ‌ امامِ‌ معصومِ شایسته این مقام، باید از سوی خداوند معین و [[منصوب]] گردد<ref>{{عربی|وقال أصحابنا: لا یحصل إلّا بالنصّ لا غیر؛ وذلک لأنّ العصمة شرط فی الإمام وهی أمر خفیّ لا یطّلع علیه إلّا علّام الغیوب... فلو لا النصّ علی العصمة لم یکن لنا طریق إلی معرفتها}}، فاضل مقداد، الأنوار الجلالیة فی شرح الفصول النصیریة، ص۱۶۰؛ برخی فرقه‌های دیگر همانند بکریه و عباسیه (یا راوندیه) نیز با این دیدگاه هم‌نظرند. (سید مرتضی‏، علی بن حسین، الشافی فی الإمامة، ج‏۱، ص۷)؛ عباسیه وراثت را نیز یکی از راه‌های تعیین امام شمرده‌اند: {{عربی|وقالت العباسیة إن الطریق إلی تعیین الإمام النص أو المیراث}}، علامه حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۷؛ شیعیان زیدی نیز یکی از راه‌های تعیین امام را نص می‌دانند: {{عربی|و قالت الزیدیة تعیین الإمام بالنص أو الدعوة إلی نفسه‏}}، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۶.</ref>.
[[شیعیان]] امامیه به دلیل اینکه [[امامت]] را در امتداد «[[نبوت]]» می‌دانند، معقتدند تعیین و [[نصب امام]] تنها در محدوده [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است که تنها از طریق «نص نبوی» اعلام می‌شود؛ زیرا یکی از [[شرایط امام]]، [[عصمت]] است و بر [[عصمت امام]] که امر باطنی و درونی است تنها [[خداوند]] [[آگاهی]] دارد. از این رو، ‌ امامِ‌ معصومِ شایسته این مقام، باید از سوی خداوند معین و [[منصوب]] گردد<ref>{{عربی|وقال أصحابنا: لا یحصل إلّا بالنصّ لا غیر؛ وذلک لأنّ العصمة شرط فی الإمام وهی أمر خفیّ لا یطّلع علیه إلّا علّام الغیوب... فلو لا النصّ علی العصمة لم یکن لنا طریق إلی معرفتها}}، فاضل مقداد، الأنوار الجلالیة فی شرح الفصول النصیریة، ص۱۶۰؛ برخی فرقه‌های دیگر همانند بکریه و عباسیه (یا راوندیه) نیز با این دیدگاه هم‌نظرند. (سید مرتضی‏، علی بن حسین، الشافی فی الإمامة، ج‏۱، ص۷)؛ عباسیه وراثت را نیز یکی از راه‌های تعیین امام شمرده‌اند: {{عربی|وقالت العباسیة إن الطریق إلی تعیین الإمام النص أو المیراث}}، علامه حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۷؛ شیعیان زیدی نیز یکی از راه‌های تعیین امام را نص می‌دانند: {{عربی|و قالت الزیدیة تعیین الإمام بالنص أو الدعوة إلی نفسه‏}}، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۶.</ref>.


[[نص]] [[تعیین امام]] نیز گاهی قولی است و گاهی فعلی. [[اظهار معجزه]]، از قسم نص فعلی است که برخی اوقات از سوی [[امام]] برای [[اثبات امامت]] رخ می‌دهد<ref>فاضل مقداد، اللوامع الإلهیة فی المباحث الکلامیة، ص۳۳۴ و الأنوار الجلالیة فی شرح الفصول النصیریة، ص۱۶۰.</ref>. به همین جهت برخی [[عالمان]] امامیه اظهار معجزه را یکی از [[راه‌های تعیین امام]]<ref>شوشتری، قاضی نور الله، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج‏۲، ص۳۳۴.</ref> و برخی آن را قائم مقام نص قولی برشمرده‌اند<ref>حمصی رازی، سدید الدین، المنقذ من التقلید، ج‏۲، ص۲۹۶.</ref>. براساس این قول، راه اصلی تشخیص امام نص شرعی است، ولی در مواردی نیز [[معجزه]] می‌تواند راهگشا باشد؛ به این معنا که وقتی [[خداوند]] [[معجزه]] را در [[اختیار]] مدعی امامت قرار می‌دهد، ادعای او را [[تأیید]] کرده است.
[[نص]] [[تعیین امام]] نیز گاهی قولی است و گاهی فعلی. [[اظهار معجزه]]، از قسم نص فعلی است که برخی اوقات از سوی [[امام]] برای [[اثبات امامت]] رخ می‌دهد<ref>فاضل مقداد، اللوامع الإلهیة فی المباحث الکلامیة، ص۳۳۴ و الأنوار الجلالیة فی شرح الفصول النصیریة، ص۱۶۰.</ref>. به همین جهت برخی [[عالمان]] امامیه اظهار معجزه را یکی از [[راه‌های تعیین امام]]<ref>شوشتری، قاضی نور الله، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج‏۲، ص۳۳۴.</ref> و برخی آن را قائم مقام نص قولی برشمرده‌اند<ref>حمصی رازی، سدید الدین، المنقذ من التقلید، ج‏۲، ص۲۹۶.</ref>. براساس این قول، راه اصلی تشخیص امام نص شرعی است، ولی در مواردی نیز [[معجزه]] می‌تواند راهگشا باشد؛ به این معنا که وقتی [[خداوند]] [[معجزه]] را در [[اختیار]] مدعی امامت قرار می‌دهد، ادعای او را [[تأیید]] کرده است.
۱۱۸٬۴۴۱

ویرایش