مصحف الإمام علی (پایان‌نامه)

مصحف الإمام علی
زبان	عربی
پژوهشگر	عبدالله الدقاق (بحرین)
استاد راهنما	حسان سویدان (لبنان)
موضوع	مصحف علی (ع)
مذهب	شیعه
سال دفاع	۱۳۸۴
وابسته به	جامعة المصطفی العالمیة
تعداد صفحات	۱۸۱
وبگاه معرف	جامعة المصطفی العالمیة
شماره رکورد	۴۸۳۱۳۵ در مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی

مصحف الإمام علی (ع) پایان‌نامه‌ای است که به واکاوی مصحف امام علی(ع) و برخی ویژگی‌های آن می‌پردازد. این پایان‌نامه توسط آقای عبدالله الدقاق نگاشته و در مجتمع آموزش عالی فقه وابسته به جامعة المصطفی العالمیة دفاع شده است. استاد راهنمای این پایان‌نامه آقای حسان سویدان و استاد مشاور آن آقای معین دقیق است.

چکیده پایان‌نامه

• پژوهشگر این پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: « پژوهش حاضر به واکاوی مصحف امام علی(ع) و برخی ویژگی‌های آن می‌پردازد و دیدگاه‌های تاریخی و تفسیری بعضی مفسران شیعه و اهل‌سنت را در این باره منعکس می‌سازد. حضرت قرآن را نگاشته بود و در ماجرای وحدت مصحف‌ها در عصر خلافت عثمان‌ بن عفان ‌آن را به عنوان یکی از قرآن‌های موجود ارائه داد، اما از ایشان نپذیرفتند! سپس اثری از آن یافت نشد و به اعتقاد شیعیان هم اکنون نزد امام زمان(ع) است».
• پژوهشگر برآن است ثابت کند ائمه اطهار(ع) و در رأس آنان امام علی(ع) پاسدار حقیقی قرآن و مفسران و عالمان واقعی این کتاب آسمانی و از تمام اسرار آن مطلع هستند و مصحف امام نمونه‌ای از این علوم و پاسداری است. وی اثبات می‌کند این کتاب هم اکنون موجود است و اهل‌سنت نیز نمی‌توانند این حقیقت را انکار کنند.
• پژوهش حاضر ابتدا روایاتی از مصادر و منابع معتبر روایی شیعه و اهل‌سنت مبنی بر وجود مصحف امام علی(ع)، همراه با شواهد تاریخی متعدد و ادله مختلف در این زمینه مطرح گردیده است. سپس انگیزه‌های مختلف امام علی(ع) را درگردآوری این مصحف شریف بنا بر وصیت پیامبر اکرم، ترس از وقوع فتنه مردم، اقامه حجت بر آنان و وجود قرآنی معتبر هنگام سست شدن مردم و ذلت جهان اسلام بر شمرده و دیدگاه شیعه واهل‌سنت را در باره دلیل‌های مذکور بیان می‌کند. در ادامه تاریخچه جمع مصحف علوی و سرنوشت آن در طول دوران مختلف از زمان حیات پیامبر اسلام تا زمان ولایت ائمه معصومین تا آخرین امام و حکومت جهانی آن حضرت وصف شده است.
• پژوهشگر این پایان‌نامه در این پژوهش: « معتقداست این کتاب همانند یک میراث بسیار با ارزش از امام علی(ع) به امامان بعد از ایشان به ارث گذاشته شده و نسل در نسل به دست امام عصر(ع) رسیده است و ایشان هنگام ظهور خویش آن را بر مردم عرضه می‌کند».
• پژوهشگر سپس «به ویژگی‌های مصحف امام علی(ع) همچون: ترتیب آن بر ترتیب نزول قرآن، تقدیم منسوخ و ناسخ، مشتمل بودن بر شأن نزول، و... اختصاص دارد. پژوهشگر روایاتی را از منابع روایی شیعه مبنی بر شامل بودن این کتاب بر تأویل قرآن، بیان محکم ومتشابه، کامل بودن، عدم تحریف و ذکر اسامی اهل حق وباطل ارائه کرده وخصوصیات مهم آن را براساس احادیث مربور بر می‌شمارد. و در نهایت به موضعگیری خلفا در قبال مصحف امام علی(ع) و اقدام آن حضرت بر پنهان کردن آن می‌پردازد. و نسبت و ارتباط بین مصحف امام علی(ع) با قرآن موجود امروزی تبیین گردیده است».

فهرست پایان‌نامه

• المقدمة؛
• المدخل؛
  • أولاً: شرح مفردات العنوان (مصحف الإمام علی)؛
  • ثانیاً: معانی جمع القرآن الکریم؛
  • ثالثاً: الفارق بین المصحف العلوی وغیره من الکتب المشابهة له؛
• الباب الأول: المصحف العلوی فی مصادر الفریقین؛
  • الفصل الأول : مصحف الإمام علی(ع) فی مصادر الإمامیة؛
    • المبحث الأول: الروایات التی تثبت وجود المصحف العلوی فی مصادر الإمامیة؛
      • القسم الأول: الروایات العامة؛
      • القسم الثانی: الروایات الخاصة؛
    • المبحث الثانی: کتب ومصادر الإمامیة التی تطرقت للمصحف العلوی؛
    • المبحث الثالث: الأدلة على وجود المصحف العلوی فی مصادر الإمامیة؛
  • الفصل الثانی : مصحف الإمام علی(ع) فی مصادر أهل السنة؛
    • المبحث الأول: الروایات التی تثبت وجود المصحف العلوی فی مصادر أهل السنة؛
      • القسم الأول: الروایات العامة؛
      • القسم الثانی: الروایات الخاصة؛
    • المبحث الثانی: کتب ومصادر أهل السنة التی تطرقت للمصحف العلوی؛
    • المبحث الثالث: أدلة وجود المصحف العلوی فی مصادر أهل السنة؛
• الباب الثانی : دواعی جمع المصحف العلوی فی مصادر الفریقین؛
  • الفصل الأول : أسباب جمع المصحف العلوی فی مصادر الإمامیة؛
  • الفصل الثانی : أسباب جمع المصحف العلوی فی مصادر أهل السنة؛
• الباب الثالث : جمع المصحف العلوی وتاریخه عبر العصور؛
  • الفصل الأول : جمع المصحف العلوی؛
    • المبحث الأول: المباشر لجمع المصحف العلوی؛
    • المبحث الثانی: مراحل کتابة المصحف العلوی؛
    • المبحث الثالث: حقیقة مادة المصحف العلوی؛
    • المبحث الرابع: کیفیة کتابة المصحف العلوی؛
    • المبحث الخامس: ترتیب المصحف العلوی،
    • المبحث السادس: مدة کتابة المصحف العلوی؛
  • الفصل الثانی : تاریخ المصحف العلوی عبر العصور؛
• الباب الرابع : خصائص المصحف العلوی فی مصادر الفریقین؛
  • الفصل الأول : خصائص المصحف المشترکة بین الفریقین؛
  • الفصل الثانی : خصائص المصحف التی اختصت بها مصادر الإمامیة؛
• الباب الخامس : موقف الخلافة من المصحف العلوی ومصیره بعد ذلک؛
  • الفصل الأول : موقف الخلافة من مصحف الإمام علی(ع)
  • الفصل الثانی : مصیر مصحف الإمام علی(ع) وواقعه الیوم؛
• الباب السادس : العلاقة بین المصحف العلوی والقرآن المتداول الیوم؛
  • الفصل الأول : مصحف الإمام علی(ع) له نسخة أو نسختان؛
  • الفصل الثانی : أوجه العلاقة بین المصحف العلوی والقرآن المتداول؛
• الخاتمة .

درباره پدیدآورندگان

• 

  معین دقیق
  (استاد مشاور)

• 

  حسان سویدان
  (استاد راهنما)

• 

  عبدالله الدقاق
  (پژوهشگر)

• پژوهشگر این پایان‌نامه حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر عبدالله الدقاق (عبدالله‌ علی‌ احمد الدقاق، متولد ۱۹۷۵م بحرین)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، جواد تبریزی، ناصر مکارم شیرازی، سید کاظم حسینی حائری، سید موسى شبیری زنجانی، سید محمود هاشمی شاهرودی و عیسى قاسم پیگیری کرد. عضو المجلس الإسلامی العلمائی در بحرین، عضو جمعیة الوفاق الوطنی الإسلامیة در بحرین، عضو جمعیة التوعیة الإسلامیة در بحرین، مدیر مسئول مجله (رسالة القلم)، مدیر سابق حوزة الأطهار التخصصیة، مدیر حوزة الإمام المنتظر ویژه طلاب بحرین، عضو مجمع جهانی اهل بیت (ع)، عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و نماینده جامعة المصطفى العالمیة در بحرین از جمله فعالیت‌های وی است.او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه چندين مقاله و اثر مكتوب به رشته تحریر درآورده است. «الغیبة و آثارها فی الحیاة الإنسانی» و «حقیقة مصحف الإمام علی عند الفریقین» برخی از این آثار است.

• استاد راهنمای این پایان‌نامه حجت الاسلام و المسلمین حسان سویدان (متولد لبنان)، او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین مقاله به رشته تحریر درآورده است. «بازبینی اخلاق انقلابی و رفتار سیاسی حاج عماد مغینه برجسته لبنان»، «مهم ترین امتیاز شیخ راغب حرب»، «گفتگوی شاهد یاران با روحانی لبنانی»، «رهبر حزب الله و حوزه علمیه قم» و «الوحی عند الأدیان الثلاثة»برخی از این آثار است.

• در مورد استاد مشاور این پایان‌نامه اطلاعاتی در دست نیست.

استخراج مقاله از پایان‌نامه

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

چاپ پایان‌نامه به صورت کتاب

• حقیقة مصحف الإمام علی عند الفریقین (کتاب)

پیوند به بیرون

• وبگاه معاونت آموزشی جامعة المصطفی العالمیة
• وبگاه دانشنامه اهل‌بیت