نجف: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
==نجف در موعودنامه==
==نجف در موعودنامه==
*شهر مقدس عراق که مرقد [[امیر المؤمنین]] {{ع}} در آن‌جا است. دانشمندان از نجف به ظهر کوفه (پشت کوفه) تعبیر کرده‌اند<ref>چشم‌اندازی به حکومت مهدی {{ع}}، نجم الدین طبسی، ص ۱۸۳.</ref>. در [[روایات]] بسیاری نیز تعبیر به "ظهر کوفه" شده است که از جمله آن‌ها این است که [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "هنگامی که [[حضرت قائم]] {{ع}} قیام کند، در ظهر [[کوفه]]، مسجدی خواهد ساخت که هزار در خواهد داشت"<ref>غیبة طوسی، ص ۲۹۵؛ ارشاد مفید، ص ۳۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۰.</ref>. در روایتی دیگر آمده است که: حضرت وقتی ظهور می‌کند، سنگ موسی را همراه خود دارد. آن را در نجف نصب می‌کند و از آن‌جا دو نهر از آب و شیر جاری می‌گردد<ref>نجم الثاقب، باب سوم.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۲۹.</ref>.
*شهر مقدس عراق که مرقد [[امیر المؤمنین]] {{ع}} در آن‌جا است. دانشمندان از نجف به ظهر کوفه (پشت کوفه) تعبیر کرده‌اند<ref>چشم‌اندازی به حکومت مهدی {{ع}}، نجم الدین طبسی، ص ۱۸۳.</ref>. در [[روایات]] بسیاری نیز تعبیر به "ظهر کوفه" شده است که از جمله آن‌ها این است که [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "هنگامی که [[حضرت قائم]] {{ع}} قیام کند، در ظهر [[کوفه]]، مسجدی خواهد ساخت که هزار در خواهد داشت"<ref>غیبة طوسی، ص ۲۹۵؛ ارشاد مفید، ص ۳۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۰.</ref>. در روایتی دیگر آمده است که: حضرت وقتی ظهور می‌کند، سنگ موسی را همراه خود دارد. آن را در نجف نصب می‌کند و از آن‌جا دو نهر از آب و شیر جاری می‌گردد<ref>نجم الثاقب، باب سوم.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۲۹.</ref>.
==نجف در فرهنگنامه آخرالزمان==
*شهری است در [[عراق]] کنونی که [[مرقد مطهر]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در آن واقع است. امروزه نجف شهری بزرگ است و در کنار [[شهر]] [[کوفه]] قرار دارد، ولی در زمان [[ائمه]]{{ع}} منطقه‌ای بوده که در حومه [[شهر]] بزرگ [[کوفه]] آن روز قرار داشته است. معمولاً منطقه نجف را در [[روایات]] به "[[ظهر کوفه]]" یعنی منطقه‌ای که پش [[کوفه]] قرار دارد، یاد نموده‌اند. نجف به واسطه قرار گرفتن در کنار [[شهر]] [[کوفه]]، شهری که خانه و محل [[حکومت]] [[حضرت]] در آن خواهد بود، شهری قابل توجه در [[آخرالزمان]] و [[دوران پس از ظهور]] [[حضرت]] خواهد بود. در روایتی [[امام باقر]]{{ع}} می‌‌فرماید: [[حضرت قائم]]{{ع}} [[پس از ظهور]] در [[مکه]] از آنجا به سوی نجف ـ که منطقه ای از [[کوفه]] است ـ حرکت می‌‌کند در حالی که پنج هزار [[ملائکه]] و [[جبرئیل]] از راست و [[میکائیل]] از چپ و [[مؤمنین]] از پیش روی او را [[همراهی]] می‌‌کنند و آن [[حضرت]] لشکریانش را از آنجا به اطراف و اکناف عالم گسیل می‌‌دارد<ref>وافی: ج ۳، ص ۱۱۲.</ref>.
*[[امام حسن عسکری]] درباره [[حضرت مهدی]]{{ع}} فرمود: گویا می‌‌بینم که [[مهدی]]{{ع}} در نجف است و پرچم‌های سفیدی بر فراز سر او در اهتزاز است<ref>موعود نامه: ص ۱۹۴.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]] صفحه ۶۳۰.</ref>.
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{پرسش‌های وابسته}}
خط ۱٬۲۱۸: خط ۱٬۲۲۵:
*[[ناووسیه]]
*[[ناووسیه]]
*[[نجبا]]
*[[نجبا]]
*[[نجف]]
*نجف
*[[نجم
*[[نجم
*[[نجم الثاقب]]
*[[نجم الثاقب]]
خط ۱٬۳۳۶: خط ۱٬۳۴۳:
* [[پرونده:81.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|'''فرهنگ زیارت''']].
* [[پرونده:81.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|'''فرهنگ زیارت''']].
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']].


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱٬۳۴۳: خط ۱٬۳۵۱:


{{امام علی}}
{{امام علی}}
 
[[رده:اتمام لینک داخلی]]
[[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]]
[[رده:نجف]]
[[رده:نجف]]
[[رده:مدخل فرهنگ زیارت]]
[[رده:مدخل فرهنگ زیارت]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]

نسخهٔ ‏۹ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۰۸

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام علی(ع) است. "امام علی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.


شناسنامه نجف

  • در کناره کوفه، در قدیم دریایی بوده که خشکیده است. بر کرانه آن دریا، سرزمین بلندی بوده که می‌گویند در طوفان نوح، کشتی نوح بر آن منطقه استقرار یافته است. آن سرزمین بلند را که آب آن را فرا نمی‌گرفت و به کوفه وصل بود، نجف می‌گفته‌اند. نجف، در کنار آن سراشیبی ژرف، واقع بوده که قبلًا دریا بوده و بعداً خشک شده است و باغاتی را پدید آورده است. به این منطقه، در زبان روایات و فرهنگ اهل بیت(ع)، نجف، غَریّ، مشهد و ظهرالکوفه گفته شده است. طبق روایات، نجف مهبط اولیای خدا و خانه هجرت انبیا و محلّ قرار کشتی نوح بوده، و اولاد نوح از اینجا پراکنده شده‌اند و ابراهیم خلیل در این سرزمین زیسته است. امیرالمؤمنین(ع) نگاهی به آن وادی مرتفع پشت کوفه (ظهرالکوفه) افکند و فرمود: "چقدر منظره‌ات زیبا و ژرفای درونت پاکیزه و معطّر است، خدایا قبر مرا در این زمین قرار بده"[۱][۲].
  • نخستین شهید محراب و کشته عدالت، امیرالمؤمنین(ع) در ۲۱رمضان سال ۴۰ هجری، در پی ضربت ناجوانمردانه ابن ملجم به شهادت رسید. نسبت به محلّ دفن، خود آن امام شهید، دستور لازم را داده بود. فرزندان علی(ع) آن حضرت را شبانه تشییع کردند و در بقعه و مرقد پاکش در نجف، به خاک سپردند. جایی که کیلومترها بیرون از شهر کوفه بود. علت دفن امام در نجف، برای آن بود که قبرش مخفی باشد. حضرت، دشمنان بسیاری داشت. بستگانِ کسانی که در میدان‌های جنگ- چه در زمان و در رکاب پیامبر و چه در زمان خلافت خودِ آن حضرت- به تیغ ذوالفقارش به هلاکت رسیده بودند، نسبت به او کینه داشتند. باند تبهکار بنی امیه، منافقان کافردل، خوارج نهروان و بازماندگان آنان، دشمنی آن حضرت را به صورت شدیدی در دل داشتند و بیم آن می‌رفت که عداوت خود راحتی نسبت به قبر مطهرش هم نشان بدهند. بنابر روایات، خوف آن بو د که خوارج و دیگران، قبر آن حضرت را نبش کنند[۳]. چاره‌ای نبود جز اینکه برای ردّ گم کردن، به شیوه ای عمل کنند که کینه ورزان و دشمنان نتوانند اهانت و جسارتی کنند[۴].
  • ... اولاد علی(ع) پس از شهادتش تصمیم بر پنهان نگهداشتن قبرش گرفتند، از ترس اینکه مبادا بنی امیه نسبت به قبر حادثه‌ای پیش آورند. از این رو محلّ قبر را برای مردم مبهم ساختند و مردم را به وهم انداختند. به این صورت که در شب دفن، تابوتی را با ریسمان به شتری بستند. در حالی که از تابوت، بوی کافور به مشام می‌رسید، آن را در تاریکی شب همراه جمعی از افراد موثّق، از کوفه بیرون بردند، تا چنین وانمود کنند که به مدینه می‌برند تا در کنار فاطمه(س) به خاک بسپارند. استری دیگر را همراه با جنازه‌ای پوشانده بیرون بردند و وانمود کردند که می‌خواهند در "حیره" دفن کنند. در مسجد، در "دارالأماره"، در منزل یکی از اصحاب، در "کناسه" و در "ثویه" چند قبر کندند و به این صورت، مردم نسبت به موضع دقیق دفن آن حضرت در ابهام ماندند و محلّ واقعی دفن را جز فرزندان آن حضرت و اصحاب خاص کسی نمی‌دانست. آنان حضرت را هنگام سحر ۲۱رمضان در نجف (در موضع فعلی مرقد مطهر) به توصیه خود امام، دفن کردند در حالی که مردم با دیدن تابوت و جنازه و برنامه‌های شب، در حیرت و ابهام بودند که علی(ع) در کجا دفن شد ...[۵]. این تدبیر و دوراندیشی، بسیار به جا بود و گذشت زمان هم صحت آن را نشان داد[۶].
  • در دوران خفقانباری که شیعیان خالص و افراد مطمئن از محلّ دفن حضرت مطّلع بوده و به زیارت آن می‌رفتند، حساسیّت و حسد مخالفان را بر می‌انگیخت. در زمان منصور دوانقی، زوّار قبر مطهر خصوصاً از کوفه زیادتر شد و داود ابن عباس- والی کوفه- بر آن مطّلع شد و خواست قبر مطهر را از اساس بردارد یا حقیقت امر را درباره قبرِ مبارک به دست آورد و کرامتی که در موقع کندن اطراف قبر مبارک ظاهر گشت و خبر به داود رسید و امر به توقّف کارگران کرد و صندوق و سایه بانی بر بالای قبر مطهر بنا نمود که موقع تشرّف هارون بر کنار قبر مبارک موجود بوده است و هارون قبه ای بر بالای قبرِ مبارک امر به ساختن آن کرد ...[۷]. آنچه که به هارون الرشید نسبت داده می‌شود ساختن بقعه است. لابد آن هم به خاطر جلب نظر و دوستی علویون نه به خاطر عقیده به امیرالمؤمنین(ع). قبر شریف امیرالمؤمنین(ع) تا زمان هارون الرشید از بیگانگان پنهان بود. در سال ۱۵۵ هجری نخستین بقعه آن حضرت را هارون بنا نمود و صندوقی از سنگ سفید با ضریحی روی قبر قرار داد. پس از آن محمد بن زید، داعی صغیر ملک طبرستان از احفاد زید بن امام حسن(ع) در سال ۲۸۷ به بنای قبّه و صحن و هفتاد طاق پرداخت[۸]. هدف بیان این نکته بود که پنهان ماندن مدفن آن امام مظلوم، ریشه‌های سیاسی داشته و به خاطر مصونیت از بروز عداوت امویان بوده است. به فرموده امام صادق(ع) حضرت امیر(ع)، به پسرش امام مجتبی(ع) دستور داده بود که برای وی چهار قبر در چهار مکان حفر کنند، یکی در مسجد، یکی در رحبه، یکی در غری و دیگری در خانه جعده بن هیبره، و هدف حضرت این بود که هیچکس از دشمنانش، از موضع قبر او، آگاه نشوند[۹][۱۰].
  • مخفی بودن جای قبر آن حضرت، بسیاری از حقایق را روشن می‌کند. علامه مجلسی بعد از نقل این احادیث و روایات متعدد دیگر، می‌گوید: "علت پنهان بودن قبرش، ترس از خوارج و منافقین بوده است و کسی جز خواص شیعه، از جای مخفیِ آن اطلاع نداشت. تا اینکه در زمانِ سفّاح- خلیفه عباسی- امام صادق(ع) به حیره برآمد و موضع قبر را نمایاند و از آن پس تاکنون شیعه قبر امام را در همان موضع زیارت می کند"[۱۱] محلّ قبر، از چشم و آگاهی دشمنان و افراد غیر مطمئن پنهان بود. ... ولی اولاد علی(ع) جای آن را می‌دانستند. امام سجاد(ع) به طور مخفیانه آن را زیارت می‌کرد. همچنین امام باقر(ع) در عهد بنی مروان از آن خبر داشت و گاهی به زیارت می‌رفت، چون حکومت به عباسیان رسید و امام صادق(ع) را چندین بار به عراق، جلب و احضار کردند، در مسیر عراق، امام به یاران مخصوص و برگزیده خویش، موضع قبر شریف علی بن ابی طالب(ع) را نشان می‌داد و در هر بار جمعی به همراه او مرقد امام را زیارت می کردند. بر روی قبر، دکّه ای بود که در اثر جریان سیل، ویران شده بود و صفوان جمّال به امر امام صادق(ع) آن را بازسازی کرد. شیعه از آن پس با راهنمایی‌های امام صادق(ع)، جای قبر را می‌دانستند و به زیارت می‌رفتند تا اینکه در زمانِ خلافت هارون الرشید، مسأله کاملًا روشن گشت و قبه ای بر آن افراشته شد ...[۱۲][۱۳].
  • در دوره‌های بعد، به تدریج استقبال مردم از زیارت مزار امام علی(ع) رو به افزایش می‌رود و طبق روایتی از قول زائر قبر امام در سال ۲۶۰ قبر علی(ع) به صورتی بوده که سنگ‌های سیاهی دورش چیده شده بود و غیر از همان سنگچینی، بنا و بارگاهی نداشته است[۱۴]. بعد از آشکار شدن قبر امیرالمؤمنین(ع) در نجف، آبادانی و عمارت‌ها در اطراف مرقد مقدس از سال ۱۷۰ شروع شد و علویّون به خصوص شیعیان، آنجا ساکن شدند و با گذشت زمان آبادتر و پرجمعیت تر شد و یک قرن نگذشته بود که در نجف، غیر از شیعیان بیش از ۱۹۰۰نفر از سادات علوی می‌زیستند و به تدریج رونق بیشتری یافت و در قرن هفتم و هشتم، در عصر حکومت‌های شیعی جلایری و ایلخوانی در عراق، رونق درخشانی یافت و با صرف مبالغ هنگفت، در آنجا مدرسه‌ها، مساجد، تکیه‌ها و ... احداث شد ...[۱۵] رفت و آمد مردم بر سر مزاری که به عنوان مرقد علی بن ابی طالب(ع) شهرت یافته بود، بر عده ای از حسودان تنگ نظر دشوار آمد و به بهانه‌های مختلف می‌خواستند باعث تفرّق مردم از تجمع بر این کعبه ولایت شوند[۱۶].
  • مرحوم علامه مجلسی داستان مفصلی نقل می‌کند از کسانی که در سال ۲۷۳هجری، با تصور اینکه موضع قبر علی(ع) دورغ است و مدفن امام در آنجا نیست و این شهرت، باعث فتنه و گمراهی مردم می‌شود، تصمیم بر نبش قبر می‌گیرند. ولی وقتی عمله‌ها دست به کار حفّاری و نبش قبر می‌شوند حوادث شگفتی بروز می کند که آنان را مبهوت ساخته و از ادامه عمل منصرف می‌کند[۱۷][۱۸].
  • با گذشت زمان، نجف، به شهری آباد تبدیل می‌شود که عاشقان حق و شیفتگان اهل بیت(ع) به آنجا روی می‌آورند. عالم بزرگ شیعی، شیخ طوسی در قرن پنجم، حوزه علمیه نجف، این کوثر پربرکت را تأسیس می‌کند و نجف، چشمه‌ای جوشان و زمزمی پرخیر می‌گردد که مکتب مولا علی(ع) را احیا می کند. با آنکه نجف، آب و هوای مساعدی ندارد و برای زندگی مساعد نیست، ولی جاذبه نجف، از آب حیات و هوای معنویت آن است، نه آب و هوای طبیعی اش. همچنان که قم هم، این شهر کویری و شورآباد کم آب و سوزان و تشنه، خود، کوثر ولایت است که تشنگان معنویت و عرفان را از هر سو به طرف خود می‌کشد و بانوی بزرگوار، حضرت معصومه(س) است که قم را آباد کرده است. آری ... نجف مهد علم و کانون معارف اهل بیت(ع) گشت و خاستگاه خورشید دین، از حوزه هزار ساله‌ای که شیخ طوسی سنگ بنایش را نهاد. هزاران عالم شیعی در این حوزه پرورش یافتند و افقها را روشن ساختند. قبر بسیاری از علمای اسلام هم در همین نجف است، فرزانگانی همچون: شیخ طوسی، علامه حلّی، مقدّس اردبیلی، بحر العلوم، نراقی، صاحب جواهر، شیخ مرتضی انصاری، میرزای شیرازی، محقق ثانی، میرداماد، استرآبادی، شیخ جعفر شوشتری، محمد کاظم خراسانی، محمد کاظم یزدی، میرزا حسین نوری[۱۹] ، علّامه امینی، آیۀ الله حکیم، حاج آقا مصطفی خمینی و ده‌ها چهره برجسته و معروف دیگر ...[۲۰].

نجف در موعودنامه

  • شهر مقدس عراق که مرقد امیر المؤمنین (ع) در آن‌جا است. دانشمندان از نجف به ظهر کوفه (پشت کوفه) تعبیر کرده‌اند[۲۱]. در روایات بسیاری نیز تعبیر به "ظهر کوفه" شده است که از جمله آن‌ها این است که امام صادق (ع) فرمود: "هنگامی که حضرت قائم (ع) قیام کند، در ظهر کوفه، مسجدی خواهد ساخت که هزار در خواهد داشت"[۲۲]. در روایتی دیگر آمده است که: حضرت وقتی ظهور می‌کند، سنگ موسی را همراه خود دارد. آن را در نجف نصب می‌کند و از آن‌جا دو نهر از آب و شیر جاری می‌گردد[۲۳].[۲۴].

نجف در فرهنگنامه آخرالزمان


جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ بحار الأنوار، چاپ بیروت، جلد ۹۷، ص ۲۳۷.
  2. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  3. ↑ بحار الانوار، ج ۹۷، ص ۲۳۹.
  4. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  5. ↑ معجم القبور، سید محمدمهدی الموسوی الاصفهانی، ج۱، ص۳۶۷.
  6. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  7. ↑ تحقیق درباره اولین اربعین، سید محمد علی قاضی طباطبایی، ص ۲۲۷به نقل از: فرحهالغری سید بن طاووس.
  8. ↑ تاریخچه و احکام مساجد و مشاهد، حسن مظفّری، ص ۲۶.
  9. ↑ بحار الانوار چاپ بیروت، ج ۹۷، ص ۲۵۰.
  10. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  11. ↑ بحارالانوار، جلد ۴۲، ص ۳۳۸.
  12. ↑ تاریخ الشیعه، محمدحسین المظفّری، ص ۹۴.
  13. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  14. ↑ بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۵.
  15. ↑ ماضی النجف و حاضرها، شیخ جعفر آل محبوبه نجفی، ج۱، ص۱۸.
  16. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  17. ↑ بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۲.
  18. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  19. ↑ منتخب التواریخ، ص۱۷۳.
  20. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۷۹-۱۸۴
  21. ↑ چشم‌اندازی به حکومت مهدی (ع)، نجم الدین طبسی، ص ۱۸۳.
  22. ↑ غیبة طوسی، ص ۲۹۵؛ ارشاد مفید، ص ۳۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۰.
  23. ↑ نجم الثاقب، باب سوم.
  24. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۷۲۹.
  25. ↑ وافی: ج ۳، ص ۱۱۲.
  26. ↑ موعود نامه: ص ۱۹۴.
  27. ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان صفحه ۶۳۰.


برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=نجف&oldid=246848»