عترت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۲۱

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عترت در قرآن | عترت در حدیث | عترت در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عترت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

عترت فرزندان، خویشاوندان و بستگان هر کس را عترت او گویند. در اصطلاح دینی، خاندان پیامبر خدا(ص) یعنی حضرت زهرا(س) امیرالمؤمنین(ع) و امامان معصوم دیگر را گویند. پیامبر درباره عترت خود بسیار سفارش کرده و آنان را معیار حق دانسته و به محبت و اطاعت آنان دستور داده است. در احادیث فراوانی پیامبر خدا(ص)، قرآن و عترت را با هم یاد کرده و آنها را "ثَقَلین" دانسته است. عترت رسول خدا(ص) نزد خدا مقامی بس ارجمند دارند و نور آنان را خداوند پیش از خلقت جهان آفریده است و در این جهان هم عترت آن حضرت، بهترین دودمان در میان انسان‌هایند. از عترت پیامبر، با عنوان اهل‌بیت و آل الله هم یاد می‌‌شود^[۱].

مقدمه

عترت خاندان پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت اوست که مودّتشان اجر رسالت است و اطاعت از آنان اطاعت از خداست و پیامبر اکرم عترت را عدل و در کنار قرآن کریم قرار داده و به تبعیت از این دو میراث عظیم، یعنی ثقل اصغر و ثقل اکبر و دو امانت نبوی دستور داده است.
در روایاتی مقصود از عترت، خاندان پیامبر، علی(ع)، امام حسن و امام حسین و ائمه دیگر به شمار آمده‌اند.^[۲] در حدیث ثقلین که با عبارت‌های مختلف از پیامبر خدا نقل شده است چنین آمده است: "من دو امانت سنگین میان شما می‌گذارم، کتاب خدا و عترت و خاندانم، این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند"^[۳].
مرحوم صدوق می‌گوید: عترت، علی بن ابی طالب(ع) و نسل او از فاطمۀ زهرا و سلالۀ پیغمبر است، آنان که خداوند از زبان پیامبرش بر امامت آنان تصریح فرموده و آنان دوازده نفرند، اولین آنان علی(ع) و آخرینشان قائم است، طبق همۀ معانی که عرب برای عترت قائل است، چراکه امامان از بین بنی هاشم و فرزندان ابو طالب، همچون پاره‌های مشک در نافۀ آهویند و از شجرۀ طیّبه‌ای‌اند که ریشه‌اش پیامبر و شاخه‌اش علی و امامان‌اند...^[۴].
پیامبر خدا(ص) عترت را به عنوان معیار شناخت صحیح اسلام و قرآن معرّفی کرده است، که هم در ایمان و فکر، هم در عمل و تعهّد، نمونۀ یک خاندان کامل و اسوه است. هرجا خانواده‌ای پیدا کنید که مردش علی(ع) و زنش حضرت فاطمه(ع) و دخترش زینب و پسرانش حسنین(ع) باشد، آن خانواده (عترت) اصالت دارد و ما برای شناخت اسلام، به چنین خانواده‌ای احتیاج داریم.... مرحوم صدوق، پس از نقل احادیث عترت و تبیین مفهوم آن، عترت را همان شجره‌ای می‌داند که پیامبر خدا(ص) فرمود: من ریشۀ آنم و امیر المؤمنین، تنۀ آن است و امامان شاخه‌های آن و پیروان و شیعیان ائمه، برگ‌های آنند و علم آنان میوۀ آن درخت است، اهل بیت، هم مرکز اصلی اسلامند، هم هدایتگران خلق و پناه مردم...^[۵]^[۶].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص:۱۴۷.
↑ ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۲۵ ص ۲۱۲
↑ «إِنِّي مُخَلِّفٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي لَنْ تَضِلُّوا مَا تَمَسَّكْتُم‏ بِهِمَا وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض‏»؛معانی الأخبار، ص ۹۱
↑ معانی الأخبار، ص ۹۲
↑ معانی الأخبار، ص ۹۳
↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۸۰.

[1] محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص:۱۴۷.

[2] ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۲۵ ص ۲۱۲

[3] «إِنِّي مُخَلِّفٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي لَنْ تَضِلُّوا مَا تَمَسَّكْتُم‏ بِهِمَا وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض‏»؛معانی الأخبار، ص ۹۱

[4] معانی الأخبار، ص ۹۲

[5] معانی الأخبار، ص ۹۳

[6] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۸۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-'''عترت''' خاندان [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[اهل بیت]] اوست که مودّتشان اجر [[رسالت]] است و [[اطاعت]] از آنان اطاعت از خداست و [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] عترت را [[عدل]] و در کنار [[قرآن]] کریم قرار داده و به [[تبعیت]] از این دو میراث عظیم، یعنی ثقل اصغر و ثقل اکبر و دو امانت نبوی دستور داده است.<ref>ر. ک: «فرهنگ عاشورا» از نویسنده، مدخل عترت</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸۰.</ref>.
+'''عترت''' [[فرزندان]]، [[خویشاوندان]] و بستگان هر کس را [[عترت]] او گویند. در اصطلاح [[دینی]]، [[خاندان پیامبر]] [[خدا]]{{صل}} یعنی [[حضرت زهرا]]{{س}} [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[امامان معصوم]] دیگر را گویند. [[پیامبر]] درباره [[عترت]] خود بسیار سفارش کرده و آنان را [[معیار حق]] دانسته و به [[محبت]] و [[اطاعت]] آنان [[دستور]] داده است. در [[احادیث]] فراوانی [[پیامبر خدا]]{{صل}}، [[قرآن و عترت]] را با هم یاد کرده و آنها را "[[ثَقَلین]]" دانسته است. [[عترت]] [[رسول خدا]]{{صل}} نزد [[خدا]] مقامی بس ارجمند دارند و [[نور]] آنان را [[خداوند]] پیش از [[خلقت]] [[جهان]] آفریده است و در این [[جهان]] هم [[عترت]] آن [[حضرت]]، [[بهترین]] دودمان در میان انسان‌هایند. از [[عترت پیامبر]]، با عنوان [[اهل‌بیت]] و [[آل الله]] هم یاد می‌‌شود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص:۱۴۷.</ref>.
 ==مقدمه==
-*در روایاتی مقصود از عترت، خاندان [[پیامبر]]، [[امام علی|علی]]{{ع}}، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] و [[ائمه]] دیگر به شمار آمده‌اند.<ref>ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۲۵ ص ۲۱۲</ref> در [[حدیث ثقلین]] که با عبارت‌های مختلف از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] نقل شده است چنین آمده است: {{عربی|انّی مخلّف فیکم الثقلین: کتاب اللّه و عترتی أهل بیتی، و إنّهما لن یفترقا حتّی یردا علیّ الحوض}}،<ref>«من دو امانت سنگین میان شما می‌گذارم، کتاب خدا و عترت و خاندانم، این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.» معانی الأخبار، ص ۹۱</ref> مرحوم صدوق می‌گوید: عترت، [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} و نسل او از فاطمۀ زهرا و سلالۀ پیغمبر است، آنان که خداوند از زبان پیامبرش بر [[امامت]] آنان تصریح فرموده و آنان دوازده نفرند، اولین آنان [[امام علی|علی]]{{ع}} و آخرینشان قائم است، طبق همۀ معانی که عرب برای عترت قائل است، چراکه [[امامان]] از بین بنی هاشم و فرزندان [[ابو طالب]]، همچون پاره‌های مشک در نافۀ آهویند و از شجرۀ طیّبه‌ای‌اند که ریشه‌اش [[پیامبر]] و شاخه‌اش [[امام علی|علی]] و امامان‌اند...<ref>معانی الأخبار، ص ۹۲</ref> [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} عترت را به عنوان معیار شناخت صحیح [[اسلام]] و [[قرآن]] معرّفی کرده است، که هم در ایمان و فکر، هم در عمل و تعهّد، نمونۀ یک خاندان کامل و اسوه است. هرجا خانواده‌ای پیدا کنید که مردش [[امام علی|علی]]{{ع}} و زنش [[حضرت فاطمه]]{{عم}} و دخترش زینب و پسرانش حسنین{{عم}} باشد، آن خانواده (عترت) اصالت دارد و ما برای شناخت اسلام، به چنین خانواده‌ای احتیاج داریم.... مرحوم صدوق، پس از نقل احادیث عترت و تبیین مفهوم آن، عترت را همان شجره‌ای می‌داند که [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: من ریشۀ آنم و [[امام علی|امیر المؤمنین]]، تنۀ آن است و [[امامان]] شاخه‌های آن و پیروان و شیعیان [[ائمه]]، برگ‌های آنند و علم آنان میوۀ آن درخت است، [[اهل بیت]]، هم مرکز اصلی اسلامند، هم هدایتگران خلق و پناه مردم...<ref>معانی الأخبار، ص ۹۳</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸۰.</ref>.
+*عترت خاندان [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[اهل بیت]] اوست که مودّتشان اجر [[رسالت]] است و [[اطاعت]] از آنان اطاعت از خداست و [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] عترت را [[عدل]] و در کنار [[قرآن]] کریم قرار داده و به [[تبعیت]] از این دو میراث عظیم، یعنی ثقل اصغر و ثقل اکبر و دو امانت نبوی دستور داده است.
+*در روایاتی مقصود از [[عترت]]، [[خاندان]] [[پیامبر]]، [[امام علی|علی]]{{ع}}، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] و [[ائمه]] دیگر به شمار آمده‌اند.<ref>ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۲۵ ص ۲۱۲</ref> در [[حدیث ثقلین]] که با عبارت‌های مختلف از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] [[نقل]] شده است چنین آمده است: "من دو [[امانت]] سنگین میان شما می‌گذارم، [[کتاب خدا]] و [[عترت]] و خاندانم، این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار [[حوض کوثر]] بر من وارد شوند"<ref>{{متن حدیث|إِنِّي مُخَلِّفٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي لَنْ تَضِلُّوا مَا تَمَسَّكْتُم‏ بِهِمَا وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض‏}}؛معانی الأخبار، ص ۹۱</ref>.
+*[[مرحوم صدوق]] می‌گوید: [[عترت]]، [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} و [[نسل]] او از [[فاطمۀ زهرا]] و سلالۀ [[پیغمبر]] است، آنان که [[خداوند]] از زبان پیامبرش بر [[امامت]] آنان تصریح فرموده و آنان [[دوازده]] نفرند، اولین آنان [[امام علی|علی]]{{ع}} و آخرینشان [[قائم]] است، طبق همۀ معانی که [[عرب]] برای [[عترت]] قائل است، چراکه [[امامان]] از بین [[بنی هاشم]] و [[فرزندان]] [[ابو طالب]]، همچون پاره‌های مشک در نافۀ آهویند و از شجرۀ طیّبه‌ای‌اند که ریشه‌اش [[پیامبر]] و شاخه‌اش [[امام علی|علی]] و امامان‌اند...<ref>معانی الأخبار، ص ۹۲</ref>.
+*[[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} [[عترت]] را به عنوان معیار [[شناخت]] صحیح [[اسلام]] و [[قرآن]] معرّفی کرده است، که هم در [[ایمان]] و [[فکر]]، هم در عمل و تعهّد، نمونۀ یک [[خاندان]] کامل و [[اسوه]] است. هرجا خانواده‌ای پیدا کنید که مردش [[امام علی|علی]]{{ع}} و زنش [[حضرت فاطمه]]{{عم}} و دخترش [[زینب]] و پسرانش [[حسنین]]{{عم}} باشد، آن [[خانواده]] ([[عترت]]) اصالت دارد و ما برای [[شناخت]] [[اسلام]]، به چنین خانواده‌ای احتیاج داریم.... [[مرحوم صدوق]]، پس از [[نقل]] [[احادیث]] [[عترت]] و [[تبیین]] مفهوم آن، [[عترت]] را همان شجره‌ای می‌داند که [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} فرمود: من ریشۀ آنم و [[امام علی|امیر المؤمنین]]، تنۀ آن است و [[امامان]] شاخه‌های آن و [[پیروان]] و [[شیعیان]] [[ائمه]]، برگ‌های آنند و [[علم]] آنان میوۀ آن درخت است، [[اهل بیت]]، هم مرکز اصلی اسلامند، هم هدایتگران خلق و [[پناه]] [[مردم]]...<ref>معانی الأخبار، ص ۹۳</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸۰.</ref>.
 == جستارهای وابسته ==
@@ خط ۱۸: / خط ۲۱: @@
 ==منابع==
 * [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
+* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
 ==پانویس==