←آثار تربیتی انتظار
جز (جایگزینی متن - 'در مقاله''«[[' به 'در مقاله ''«[[') |
|||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==[[آثار تربیتی انتظار]]== | ==[[آثار تربیتی انتظار]]== | ||
*برخی [[آثار تربیتی انتظار]] عبارتند از: | *برخی [[آثار تربیتی انتظار]] عبارتند از: | ||
#گسترش امیدهای واقعی: [[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است. برخی آن را انگیزه و پارهای دیگر آن را [[نیاز]] [[آدمی]] میدانند<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. [[انسان]] برای تداوم [[زندگی]] و [[تحمل]] دشواریهای آن، [[نیازمند]] انگیزهای نیرومند است که در پدیدهای با نام "[[امید به آینده]]" [[تجلی]] مییابد؛ آیندهای که به مراتب، عالیتر، زیباتر و بهتر از امروز باشد<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>، لذا [[انتظار]] برای [[مشتاقان]] و [[صالحان]] امیدبخش است و این [[امیدواری]] و [[عشق]] و شور و [[نشاط]] به دنبال آن [[انتظار پویا]] و زنده فراهم میشود و نیز احساس [[نظارت]] او بر ما<ref> ر.ک. اعرافی، علی رضا، انتظار با نگاه تربیتی، ص۱۸.</ref>. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] میکند: «در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] میکنند، نباتات از [[دل]] [[زمین]] میرویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو میفرستد. [[گنجهای نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او [[آشکار]] میشود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک میشود. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود»<ref> {{متن حدیث|تَصْطَلِحُ فِی مُلْکِهِ السِّبَاعُ وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَکَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکُنُوزُ یَمْلِکُ مَا بَیْنَ الْخَافِقَیْنِ أَرْبَعِینَ عَاماً فَطُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ أَیَّامَهُ وَ سَمِعَ کَلَامَهُ}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>.<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref> | #گسترش امیدهای واقعی: [[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است. برخی آن را انگیزه و پارهای دیگر آن را [[نیاز]] [[آدمی]] میدانند<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. [[انسان]] برای تداوم [[زندگی]] و [[تحمل]] دشواریهای آن، [[نیازمند]] انگیزهای نیرومند است که در پدیدهای با نام "[[امید به آینده]]" [[تجلی]] مییابد؛ آیندهای که به مراتب، عالیتر، زیباتر و بهتر از امروز باشد<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>، لذا [[انتظار]] برای [[مشتاقان]] و [[صالحان]] امیدبخش است و این [[امیدواری]] و [[عشق]] و شور و [[نشاط]] به دنبال آن [[انتظار پویا]] و زنده فراهم میشود و نیز احساس [[نظارت]] او بر ما<ref> ر.ک. اعرافی، علی رضا، انتظار با نگاه تربیتی، ص۱۸.</ref>. [[انتظار مهدی]] [[موعود]]{{ع}} [[پیام]] [[امید]] است و به [[بشر]] سرخورده [[امید]] میبخشد و میگوید، روزی، یک مرد [[الهی]]، آنچه را آرزوی توست برآورده خواهد کرد. یکی از ویژگیهای [[نسل]] [[منتظر]]، [[امیدواری]] و نگرش مثبت به آیندۀ [[جهان]] است. اگر ما خودمان را در این شرایط ببینیم و تصور کنیم که [[منتظر]] [[دادگستر]] و [[عدل]] گستر [[جهان]] هستیم، برای برپایی آن اهداف تلاش خواهیم کرد. اگر [[امید]] نباشد، [[انسان]]، دچار [[افسردگی]] خواهد شد. اگر [[باور]] داشته باشیم [[جهان]] [[آینده]]، به دست نااهلان اداره خواهد شد، احساس [[ناامیدی]] و خطر خواهیم کرد. بنابراین، [[اعتقاد]] به [[مصلح جهانی]]، از نظر روانی هم برای [[جامعه]] ی بشری، [[ارزش]] [[عظیم]] و فراوان دارد زیرا، اگر [[ناامیدی]] و یاس، در فردی زنده شود، [[سعادت]] و [[خوش بختی]] آن فرد، در معرض سقوط حتمی قرار خواهد گرفت<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعهشناسی، ص ۲۳۳.</ref>. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] میکند: «در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] میکنند، نباتات از [[دل]] [[زمین]] میرویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو میفرستد. [[گنجهای نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او [[آشکار]] میشود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک میشود. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود»<ref> {{متن حدیث|تَصْطَلِحُ فِی مُلْکِهِ السِّبَاعُ وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَکَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکُنُوزُ یَمْلِکُ مَا بَیْنَ الْخَافِقَیْنِ أَرْبَعِینَ عَاماً فَطُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ أَیَّامَهُ وَ سَمِعَ کَلَامَهُ}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>.<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref> | ||
#معنا یافتن [[زندگی]] در پرتو [[پویایی]] در جهت رسیدن به [[هدف]]<ref> ر.ک. شرفی، محمدرضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم، ص ۱۱۶ـ ۱۲۲، ۱۳۴؛ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، با نگاه تطبیقی به [[زندگی]] بدون [[هدف]] و فرجام آن که تهی شدن از درون و روزمرهگی است<ref> ر.ک. شرفی، محمدرضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم، ص ۱۳۴.</ref>: [[زندگی]] [[انسان]] آن زمان قابل توجیه است که آثار حرکت، [[پویایی]] و [[شادابی]] در تمام زوایای آن به چشم خورد. آن گاه که [[انسان]]، به وضعیت موجود [[راضی]] نیست و در صدد ایجاد شرایطی بهتر است، همانا در [[انتظار]] به سر میبرد<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. | #معنا یافتن [[زندگی]] در پرتو [[پویایی]] در جهت رسیدن به [[هدف]]<ref> ر.ک. شرفی، محمدرضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم، ص ۱۱۶ـ ۱۲۲، ۱۳۴؛ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، با نگاه تطبیقی به [[زندگی]] بدون [[هدف]] و فرجام آن که تهی شدن از درون و روزمرهگی است<ref> ر.ک. شرفی، محمدرضا، مقدمهای بر آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانیهای گفتمان سوم، ص ۱۳۴.</ref>: [[زندگی]] [[انسان]] آن زمان قابل توجیه است که آثار حرکت، [[پویایی]] و [[شادابی]] در تمام زوایای آن به چشم خورد. آن گاه که [[انسان]]، به وضعیت موجود [[راضی]] نیست و در صدد ایجاد شرایطی بهتر است، همانا در [[انتظار]] به سر میبرد<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. در [[تربیت]]، بر این نکته تاکید میشود که [[زندگی]] بی [[هدف]]، قطعاً به پوچی و به بحران [[هویت]] میانجامد. برای جلوگیری از شیوع این [[روحیه]]، خصوصا در [[جهان]] صنعتی که مشکلات فراوانی را پیش روی [[انسانها]] قرار میدهد، باید به کانونی برای حرکت و تلاش، توجه کرد. اندیشۀ [[مهدویت]] میتواند به [[انسان]] بیاموزد جهت رسیدن به جامعۀ آرمانی به محوریت [[امام مهدی]] {{ع}}، همواره باید به این کانون [[فکر]] کرد و فعالیتهای خود را بدان سو معطوف ساخت. طبیعی است این فعالیت، [[انسان]] را از پوچی میرهاند و به سوی [[زندگی]] مالامال از حرکت و [[نشاط]] سوق میدهد. از دیدگاه چنین انسانی، [[عدالت]]، نه تنها در [[قیامت]] و [[جهان]] واپسین، بلکه در همین [[دنیا]] هم جاری خواهد شد. بدین ترتیب، [[انسان]]، خود را در [[سرنوشت]] [[جهان]]، مؤثر میبیند و میکوشد به دست خود [[بهترین]] [[جهان]] را بسازد<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعهشناسی، ص ۲۳۳.</ref>. | ||
#استقرار و ایجاد [[وحدت]] و همبستگی و همگرایی: چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود و از حیث جمعی، موجب [[همدلی]]، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد. به عبارت دیگر، میتوان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف]] ها، جنبههای شخصیت را یکپارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید. تحقق [[آرمان]] مشترک [[انتظار]] در میان [[امت اسلامی]] [[زمینهساز]] احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا [[نظارت]] همگانی میشود<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. | #استقرار و ایجاد [[وحدت]] و همبستگی و همگرایی: چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود و از حیث جمعی، موجب [[همدلی]]، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد. به عبارت دیگر، میتوان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف]] ها، جنبههای شخصیت را یکپارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید. تحقق [[آرمان]] مشترک [[انتظار]] در میان [[امت اسلامی]] [[زمینهساز]] احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا [[نظارت]] همگانی میشود<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. | ||
#احساس حضور و [[مراقبت]] همیشگی: یکی از آثار و پیامدهای غیر قابل تردید و منطقی [[انتظار راستین]]، احساس حضور است. یک [[منتظر]] [[حقیقی]] و [[راستین]]، با [[اعتقاد]] به اینکه همۀ [[رفتار]] و اعمالش پیوسته در منظر [[امام غایب]] است<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲؛ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، هر جا که باشد گویی خود را در خیمۀ آن [[حضرت]] و [[گوش به فرمان]] ایشان احساس میکند<ref> امام صادق{{ع}} فرمودند: «کسی از شما بمیرد در حالی که منتظر امر ظهور باشد، مانند کسی است که در خیمۀ حضرت قائم{{ع}} است»؛ صدرالاسلام همدانی، دبیرالدین، پیوند معنوی با ساحت قدس مهدوی (تکالیف الانام فی غیبة الامام)، ص ٢۵٣؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ٢، ص ۵۴۶.</ref> و لازمۀ انتظار واقعی را تلاش برای جلب [[رضایت]] [[حضرت]] میداند<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. این احساس حضور، در [[زمینه سازی]] [[ظهور]]، نقشی بس برجسته و انکارناپذیر خواهد داشت<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. | #احساس حضور و [[مراقبت]] همیشگی: یکی از آثار و پیامدهای غیر قابل تردید و منطقی [[انتظار راستین]]، احساس حضور است. یک [[منتظر]] [[حقیقی]] و [[راستین]]، با [[اعتقاد]] به اینکه همۀ [[رفتار]] و اعمالش پیوسته در منظر [[امام غایب]] است<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲؛ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، هر جا که باشد گویی خود را در خیمۀ آن [[حضرت]] و [[گوش به فرمان]] ایشان احساس میکند<ref> امام صادق{{ع}} فرمودند: «کسی از شما بمیرد در حالی که منتظر امر ظهور باشد، مانند کسی است که در خیمۀ حضرت قائم{{ع}} است»؛ صدرالاسلام همدانی، دبیرالدین، پیوند معنوی با ساحت قدس مهدوی (تکالیف الانام فی غیبة الامام)، ص ٢۵٣؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ٢، ص ۵۴۶.</ref> و لازمۀ انتظار واقعی را تلاش برای جلب [[رضایت]] [[حضرت]] میداند<ref> ر.ک. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالشهای جدید خانواده، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. این احساس حضور، در [[زمینه سازی]] [[ظهور]]، نقشی بس برجسته و انکارناپذیر خواهد داشت<ref> ر.ک. سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. |