فقه نظام سیاسی اسلام ج۱ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
[[پرونده:11122.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]] | [[پرونده:11122.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]] | ||
==دربارهٔ کتاب== | ==دربارهٔ کتاب== | ||
مؤلف در این کتاب ابتدا به تبیین فقه خرد و فقه کلان (نظام) پرداخته، سپس مفاهیم بنیادینی نظیر | مؤلف در این کتاب ابتدا به [[تبیین]] [[فقه]] [[خرد]] و [[فقه]] کلان ([[نظام]]) پرداخته، سپس مفاهیم بنیادینی نظیر [[سیاست]]، [[فلسفه سیاسی]]، [[جهان]] بینی [[سیاسی]]، [[حکومت]]، [[حاکمیت]]، [[دولت]]، [[نظام سیاسی]]، [[فقه]] [[نظام سیاسی]] و در نهایت، [[فقه]] [[حکومتی]] را تعریف کرده و در ادامه به تشریح و [[تبیین]] [[جهان]] بینی [[سیاسی]] [[اسلام]] و مقایسه آن با سایر [[جهان]] بینی های عصر کنونی پرداخته است. | ||
همچنین در پایان با برشمردن ادله عقل | همچنین در پایان با برشمردن [[ادله]] [[عقل نظری]]، [[ادله]] [[عقل عملی]] و [[ادله]] [[نقلی]] شامل [[آیات]] و [[روایات]]، حصر [[حاکمیت]] در ذات [[اقدس]] [[خدای متعال]] را اثبات کرده است.<ref name=p1></ref> | ||
==فهرست کتاب== | ==فهرست کتاب== | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
*'''پیشگفتار''': | *'''پیشگفتار''': | ||
*'''درآمد'''؛ | *'''درآمد'''؛ | ||
====تفاوت فقه خرد با فقه کلان==== | ====تفاوت [[فقه]] [[خرد]] با [[فقه]] کلان==== | ||
** تفاوت در موضوع: | ** تفاوت در موضوع: | ||
** رفتار شخصی | ** [[رفتار شخصی]] [[مکلفان]]؛ | ||
** رفتار اجتماعی | ** [[رفتار]] [[اجتماعی]] [[مکلفان]]؛ | ||
** تفاوت در محمول (حکم شرعی): | ** تفاوت در محمول ([[حکم]] شرعی): | ||
** تفاوت نخست؛ | ** تفاوت نخست؛ | ||
** تفاوت دوم؛ | ** تفاوت دوم؛ | ||
** تفاوت سوم؛ | ** تفاوت سوم؛ | ||
** تفاوت در روش | ** تفاوت در روش [[استنباط]]؛ | ||
====مطلب اول: تعاریف==== | ====مطلب اول: تعاریف==== | ||
** | ** [[سیاست]]؛ | ||
** فلسفۀ سیاسی: | ** فلسفۀ [[سیاسی]]: | ||
** فلسفۀ سیاسی در معنای نخست؛ | ** فلسفۀ [[سیاسی]] در معنای نخست؛ | ||
** فلسفۀ سیاسی به معنای دوم؛ | ** فلسفۀ [[سیاسی]] به معنای دوم؛ | ||
** فلسفۀ سیاسی به معنای سوم؛ | ** فلسفۀ [[سیاسی]] به معنای سوم؛ | ||
** جهان‌بینی | ** [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]]؛ | ||
** حکومت و حاکمیت و | ** [[حکومت]] و [[حاکمیت]] و [[دولت]]؛ | ||
** نظام سیاسی: | ** [[نظام سیاسی]]: | ||
** مفهوم نظام (سیستم)؛ | ** مفهوم [[نظام]] ([[سیستم]])؛ | ||
** مفهوم نظام (سیستم) | ** مفهوم [[نظام]] ([[سیستم]]) [[اجتماعی]]؛ | ||
** مفهوم نظام | ** مفهوم [[نظام سیاسی]]؛ | ||
** فقه نظام سیاسی | ** [[فقه]] [[نظام سیاسی]] [[اسلام]]؛ | ||
** فقه | ** [[فقه]] [[حکومتی]]؛ | ||
====مطلب دوم: جهان‌بینی سیاسی اسلامی==== | ====مطلب دوم: [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] [[اسلامی]]==== | ||
=====مبحث اول: تبیین رابطۀ منطقی بین جهان‌بینی و نظریه یا نظام سیاسی===== | =====مبحث اول: [[تبیین]] رابطۀ منطقی بین [[جهان‌بینی]] و نظریه یا [[نظام سیاسی]]===== | ||
** جهان‌بینی | ** [[جهان‌بینی]] [[الحادی]]؛ | ||
** جهان‌بینی سکولاریزم دینی یا جهان‌بینی الهی خدای غیرفعال؛ | ** [[جهان‌بینی]] سکولاریزم [[دینی]] یا [[جهان‌بینی]] [[الهی]] خدای غیرفعال؛ | ||
** جهان‌بینی سیاسی مبتنی بر اعتقاد به خدای فعال؛ | ** [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] مبتنی بر [[اعتقاد]] به خدای فعال؛ | ||
=====مبحث دوم: انواع جهان‌بینی سیاسی===== | =====مبحث دوم: انواع [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]]===== | ||
** جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم دیالکتیک: | ** [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] [[ماتریالیسم]] دیالکتیک: | ||
** نقد جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم دیالکتیک: | ** نقد [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] [[ماتریالیسم]] دیالکتیک: | ||
** پایۀ یکم: جهان‌بینی عمومی مادی (ماتریالیسم)؛ | ** پایۀ یکم: [[جهان‌بینی]] عمومی مادی ([[ماتریالیسم]])؛ | ||
** پایۀ دوم: منطق یا روش دیالکتیک؛ | ** پایۀ دوم: [[منطق]] یا روش دیالکتیک؛ | ||
** پایه سوم: ماتریالیسم | ** پایه سوم: [[ماتریالیسم]] [[تاریخی]]؛ | ||
** جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم | ** [[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] [[ماتریالیسم]] [[لیبرال]]؛ | ||
** جهان‌بینی سکولاریزم دینی معتقد به خدای غیرفعال؛ | ** [[جهان‌بینی]] سکولاریزم [[دینی]] [[معتقد]] به خدای غیرفعال؛ | ||
**جهان‌بینی سیاسی اسلام (جهان‌بینی مبتنی بر اعتقاد به خدای فعال): | **[[جهان‌بینی]] [[سیاسی]] [[اسلام]] ([[جهان‌بینی]] مبتنی بر [[اعتقاد]] به خدای فعال): | ||
** توحید ذاتی و صفاتی | ** [[توحید ذاتی]] و صفاتی [[خداوند]]؛ | ||
** توحید افعالی | ** [[توحید افعالی]] [[خداوند]]؛ | ||
** حصر حاکمیت و ملک و سلطنت در ذات باری تعالی؛ | ** حصر [[حاکمیت]] و [[ملک]] و [[سلطنت]] در ذات باری تعالی؛ | ||
=====ادلۀ عقل نظری بر حصر حاکمیت در ذات خدای متعال===== | =====ادلۀ [[عقل نظری]] بر حصر [[حاکمیت]] در ذات [[خدای متعال]]===== | ||
** برهان اول؛ | ** [[برهان]] اول؛ | ||
** برهان دوم؛ | ** [[برهان]] دوم؛ | ||
** برهان سوم؛ | ** [[برهان]] سوم؛ | ||
** برهان چهارم؛ | ** [[برهان]] چهارم؛ | ||
** برهان پنجم؛ | ** [[برهان]] پنجم؛ | ||
=====ادلۀ عقل عملی بر حصر حاکمیت در ذات اقدس حق‌تعالی===== | =====ادلۀ [[عقل عملی]] بر حصر [[حاکمیت]] در ذات [[اقدس]] حق‌تعالی===== | ||
** برهان اول؛ | ** [[برهان]] اول؛ | ||
** برهان دوم؛ | ** [[برهان]] دوم؛ | ||
** برهان سوم؛ | ** [[برهان]] سوم؛ | ||
** برهان چهارم؛ | ** [[برهان]] چهارم؛ | ||
** برهان پنجم؛ | ** [[برهان]] پنجم؛ | ||
** برهان ششم؛ | ** [[برهان]] ششم؛ | ||
** برهان هفتم؛ | ** [[برهان]] هفتم؛ | ||
** برهان هشتم؛ | ** [[برهان]] هشتم؛ | ||
=====ادلۀ نقلی حصر حاکمیت بالذات در خدای متعال===== | =====ادلۀ [[نقلی]] حصر [[حاکمیت]] بالذات در [[خدای متعال]]===== | ||
======بخش اول: ادلۀ قرآنی حصر حاکمیت بالذات در خدای متعال====== | ======بخش اول: ادلۀ [[قرآنی]] حصر [[حاکمیت]] بالذات در [[خدای متعال]]====== | ||
** واژۀ نخست: | ** واژۀ نخست: «[[حکم]]»؛ | ||
** واژۀ دوم: «مُلک»: | ** واژۀ دوم: «مُلک»: | ||
** مُلک؛ | ** مُلک؛ | ||
** مَلِک؛ | ** مَلِک؛ | ||
** | ** [[ملکوت]]؛ | ||
** واژۀ سوم: | ** واژۀ سوم: «[[تدبیر]] أمر»؛ | ||
** واژۀ چهارم: | ** واژۀ چهارم: «[[ولایت]]»؛ | ||
** واژۀ پنجم: «أمر»؛ | ** واژۀ پنجم: «أمر»؛ | ||
** واژۀ ششم: | ** واژۀ ششم: «[[اطاعت]]»: | ||
** قسمت اول؛ | ** قسمت اول؛ | ||
** قسمت دوم؛ | ** قسمت دوم؛ | ||
** واژۀ هفتم: | ** واژۀ هفتم: «[[اختیار]]»؛ | ||
** واژۀ هشتم: «هیمنه»؛ | ** واژۀ هشتم: «هیمنه»؛ | ||
** واژۀ نهم: | ** واژۀ نهم: «[[عبادت]]»؛ | ||
** واژۀ دهم: «اتباع»: | ** واژۀ دهم: «اتباع»: | ||
** دسته اول؛ | ** دسته اول؛ | ||
** دسته دوم؛ | ** دسته دوم؛ | ||
** دسته سوم؛ | ** دسته سوم؛ | ||
======بخش دوم: ادلۀ روایی حصر حاکمیت بالذات در ذات اقدس حق‌تعالی====== | ======بخش دوم: ادلۀ [[روایی]] حصر [[حاکمیت]] بالذات در ذات [[اقدس]] حق‌تعالی====== | ||
** دستۀ اول: روایات واژۀ «مَلِک» و مشتقات آن؛ | ** دستۀ اول: [[روایات]] واژۀ «مَلِک» و مشتقات آن؛ | ||
** دستۀ دوم: روایات واژۀ | ** دستۀ دوم: [[روایات]] واژۀ «[[اطاعت]]» و مشتقات آن؛ | ||
** دستۀ سوم: روایات واژۀ «أمر» و مشتقات آن؛ | ** دستۀ سوم: [[روایات]] واژۀ «أمر» و مشتقات آن؛ | ||
*'''کتابنامه'''.<ref name=p2>[http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=1890656 فهرست PDF در وبگاه خانهٔ کتاب]</ref> | *'''کتابنامه'''.<ref name=p2>[http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=1890656 فهرست PDF در وبگاه خانهٔ کتاب]</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۴ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۴۷
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| فقه نظام سیاسی اسلام، ج ۱ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | [[فقه نظام سیاسی اسلام (کتاب)|فقه نظام سیاسی اسلام]][[رده:مجموعه کتاب فقه نظام سیاسی اسلام]] |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محسن اراکی |
| موضوع | اسلام و سیاست |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات *مجمع الفکر الاسلامی (قم، ایران: ۱۳۹۲ ش)
|
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۵۳۱-۶۷۴-X |
| شماره ملی | |
این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دو جلدی فقه نظام سیاسی اسلام است و با زبان فارسی به مهمترین مباحث سیاسی مندرج در فقه شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محسن اراکی و ناشر آن مجمع الفکر الاسلامی و دفتر نشر معارف است.[۱]
دربارهٔ کتاب
مؤلف در این کتاب ابتدا به تبیین فقه خرد و فقه کلان (نظام) پرداخته، سپس مفاهیم بنیادینی نظیر سیاست، فلسفه سیاسی، جهان بینی سیاسی، حکومت، حاکمیت، دولت، نظام سیاسی، فقه نظام سیاسی و در نهایت، فقه حکومتی را تعریف کرده و در ادامه به تشریح و تبیین جهان بینی سیاسی اسلام و مقایسه آن با سایر جهان بینی های عصر کنونی پرداخته است. همچنین در پایان با برشمردن ادله عقل نظری، ادله عقل عملی و ادله نقلی شامل آیات و روایات، حصر حاکمیت در ذات اقدس خدای متعال را اثبات کرده است.[۱]
فهرست کتاب
- پیشگفتار:
- درآمد؛
تفاوت فقه خرد با فقه کلان
مطلب اول: تعاریف
مطلب دوم: جهان‌بینی سیاسی اسلامی
مبحث اول: تبیین رابطۀ منطقی بین جهان‌بینی و نظریه یا نظام سیاسی
مبحث دوم: انواع جهان‌بینی سیاسی
- جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم دیالکتیک:
- نقد جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم دیالکتیک:
- پایۀ یکم: جهان‌بینی عمومی مادی (ماتریالیسم)؛
- پایۀ دوم: منطق یا روش دیالکتیک؛
- پایه سوم: ماتریالیسم تاریخی؛
- جهان‌بینی سیاسی ماتریالیسم لیبرال؛
- جهان‌بینی سکولاریزم دینی معتقد به خدای غیرفعال؛
- جهان‌بینی سیاسی اسلام (جهان‌بینی مبتنی بر اعتقاد به خدای فعال):
- توحید ذاتی و صفاتی خداوند؛
- توحید افعالی خداوند؛
- حصر حاکمیت و ملک و سلطنت در ذات باری تعالی؛
ادلۀ عقل نظری بر حصر حاکمیت در ذات خدای متعال
ادلۀ عقل عملی بر حصر حاکمیت در ذات اقدس حق‌تعالی
ادلۀ نقلی حصر حاکمیت بالذات در خدای متعال
بخش اول: ادلۀ قرآنی حصر حاکمیت بالذات در خدای متعال
بخش دوم: ادلۀ روایی حصر حاکمیت بالذات در ذات اقدس حق‌تعالی
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله محسن اراکی (متولد ۱۳۳۴ش، نجف اشرف)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید ابوالقاسم خویی، سید محمد باقر صدر، عباس قوچانی، کاظم تبریزی، سید کاظم حائری، حسین وحید خراسانی، مرتضی مطهری، عبدالله جوادی آملی، محمد تقی مصباح یزدی به اتمام رساند. نمایندگی مجلس خبرگان و دبیری کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است.[۳] او علاوه بر تدریس دروس خارج فقه و اصول (از جمله: خارج فقه نظام سیاسی، فقه نظام اقتصادی، فقه نظام شهرسازی)، بیش از ۳۰ جلد کتاب فارسی، عربی و انگلیسی را در رشته‌های مختلف علوم اسلامی به رشتهٔ تحریر درآورده است.[۴] «کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی»، «حوار فی الإمامة»، «نظریة الحکم فی الاسلام»، «نگاهی به رسالت و امامت»، «الولایة الإلهیة و ولایة الفقیه» برخی از این آثار است.[۴]