آتش (ابهام‌زدایی)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امام مهدی در قرآن | امام مهدی در حدیث | امام مهدی در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• یکی از نشانه‌های ظهور امام عصر(ع) پیدایش آتش در مناطق مختلف زمین می‌باشد، آتشی که گاه ویران‌کننده و گاه ترس برانگیز توصیف شده است. ما واقعاً نمی‌دانیم که منظور از این آتش چیست. آیا واقعاً آتشی برپا خواهد شد، این آتش آیا زمینی خواهد بود، یا منشأ غیبی و آسمانی خواهد داشت. زیرا حوادث زمان ظهور اکثراً خلاف عادت بوده و حوادث آسمانی و غیرطبیعی در آن زمان فراوان خواهد بود؛ یا اینکه این تعبیر کنایه و اشاره به برپایی جنگ‌هاست. چرا که در جنگ‌ها خصوصاً جنگ‌های امروزی معمولاً حمله‌ها به وسیله ابزارهای آتشین صورت می‌گیرد و ویرانی و خرابی آنها آتش برانگیز است که در تعابیر به "نائرة حرب" یعنی آتش جنگ تعبیر شده است. شاید هم به معنای نزاع و کشمکش باشد زیرا دعوا و زدوخورد را نیز با آتش توصیف می‌کنند. فرد پرخاشگر و جنگجو و پرهیجان را نیز به آتش تعبیر می‌کنند و امکان دارد خروج آتش از منطقه‌ای عبارت باشد از به پا خاستن مردی که جنگ‌افروز است و مدام در پی برافروختن آتش جنگ و خونریزی است.

روایت شده که آتشی در سرزمین یمن به پا خواهد شد که مردم را به سوی شام (سوریه) گسیل می‌دارد، هر روز که مردم صبح می‌کنند آن نیز صبح می‌کند و هرگاه که مردم استراحت می‌کنند، آن نیز به استراحت می‌پردازد و گاهی که مردم به حرکت افتند او نیز حرکت می‌کند. روشنی آن تا به حدی است که گردن شتران در بُصری دیده می‌شود. پس هرگاه که این خبر را شنیدید، به سوی شام بروید. رسول خدا(ص) فرمود: ساعت ظهور برپا نشود تا اینکه آتشی از سرزمین حجاز افروخته شود که گردن شتران بصری از روشنی آن آتش دیده شود.

رسول خدا(ص) فرمود: آتشی در سرزمین عدن به پا خیزد که مردمِ آن را با بوزینه و خوک یک‌جا جمع کند، هر کجا ایشان بخوابند، آن نیز بخوابد و هر جا که ایشان استراحت کنند، او نیز استراحت کند و هر چه از آنها جدا شود، او خواهد گرفت. در حدیث دیگری از رسول خدا(ص) روایت می‌کند: آتشی در سرزمین عدن برافروخته شود که مردم و پرندگان و درندگان را به سوی بُصری (در سوریه) روان می‌کند و چهل سال این آتش اقامت خواهد کرد. (ممکن است بوزینه و خوک اشاره به صورت باطنی کفاری باشد که در قالب لشگرهایی به آن سرزمین حمله می‌کنند و در میان آنها رفت و آمد دارند، مثل عراق و افغانستان که لشکریان کفر در میان مردم آمد و شد دارند و در سرزمین آنان می‌خوابند و استراحت می‌کنند و علاوه بر آن آتش جنگ و ویرانی نیز به بار می‌آورند و بنا بر حدیث دوم می‌توان گفت که مردم و تمام حیوانات با هم به طرف سوریه به حرکت می‌افتند و از این روی با هم جمع می‌شوند. والله العالم) در حدیثی دیگر آمده: آتش و دودی چهل شب در مشرق برافروخته خواهد شد.

در روایتی آمده است: هر گاه آتشی در آسمان از سوی مشرق به وجود آمد، غذای یک سال را برای خود آماده کن. (از این حدیث می‌توان این را استفاده کرد که این آتش از علامت‌هایی است که حدود یک سال تا قیام حضرت صاحب(ع) فاصله دارد). امام صادق(ع) فرمود: بدون شک آذربایجان به آتشی دچار خواهد شد که هیچ چیزی را یارای مقابله با آن نیست، هرگاه که آن زمان را دریافتید، مانند گلیم خانه خویش باشید. (کنایه از خودداری و تقیه کردن است). امام باقر(ع) فرمود: هرگاه آتشی سرخ یا زرد رنگ را از سوی مشرق مشاهده کردید که سه یا هفت روز طول بکشد، پس توقع داشته باشید که فرج آل محمد(ع) (و ظهور حضرت مهدی(ع)) به وقوع بپیوندد... .

رسول خدا(ص) فرمود: در آینده آتشی از بیابان برهوت برافروخته خواهد شد که اکنون خاموش است، مردم را در خود فرو گیرد و عذابی دردناک در آن خواهد بود. جان و مال مردم را بخورد (و از بین ببرد) و دنیا را در هشت روز دور می‌زند، مانند ابر و باد پرواز می‌کند. حرارت او در شب بیشتر از حرارتش در روز است، در میان آسمان و زمین همچون رعد غرش مهیب دارد، و از عرش بر سر خلایق نزدیک‌تر است. پرسیدند یا رسول الله آیا مردان و زنان مؤمن در آن روزگار سالم خواهند بود؟ حضرت فرمود: در آن روز زن و مردان با ایمان کجا خواهند بود؟! آنان از بهایم شرورتر هستند، مانند چهارپایان در ملأ عام اعمال زشت و بی‌عفتی انجام می‌دهند و کسی نیست که آنان را بازدارد. این حدیث اشاره واضحی به هواپیماهای جنگی امروزی و هلیکوپترهای جنگی دارد و گروهی را اعتقاد بر این است که این حدیث یقیناً توضیحی است که رسول خدا(ص) با علم الهی خود در بیش از هزار سال پیش برای ابزارهای جنگی امروزی بیان داشته‌اند. معجزه دیگر در این حدیث خبر دادن از غوغای فساد در دنیای امروز است. به وضوح می‌بینیم که چگونه دنیای مجازی اینترنت و وسایل الکترونیکی و دنیای واقعیِ مدعیان تمدن! چگونه از فساد به تباهی کشیده شده است به حدی که حتی خود آنها دیگر پی به بیهودگی این راه برده‌اند، اما نمی‌توانند از آن دست بردارند، زیرا حق را نشناخته‌اند تا از باطل به آن پناه ببرند، یا اگر شناخته‌اند، در آنها قابلیتی برای پذیرش آن نیست و روز به روز در این منجلاب بیشتر فرو می‌روند.

رسول خدا(ص) فرمود: در ماه رمضان مردم صدایی را می‌شنوند و در ماه شوال مردان جنگی به صدا در می‌آیند، و در ماه ذی‌قعده با هم جنگ کنند و در ماه ذی‌حجه آتشی بدون دود حاجیان را فراگیرد و در محرم نداکننده‌ای صدا بزند: آگاه باشید که بهترین خلق خدا فلان شخص است (یعنی حضرت مهدی(ع) می‌باشد) است پس سخن او را بشنوید و امرش را اطاعت کنید. ممکن است صدایی در رمضان، تعبیر از صحبت یا گفتگو یا بیانیه‌ای باشد که برانگیزاننده اختلاف و منشأ جنگ باشد و پس از آن لشکرآرایی و جنگ باشد و شاید صدایی غیبی و آسمانی باشد. والله العالم

امام صادق(ع) فرمود: قبل از ظهور حضرت قائم(ع) مردم برای انجام کارهای زشت و گناهانی که مرتکب شده‌اند با آتشی مجازات خواهند شد، آتشی که در آسمان ظاهر شده و تمام آسمان را می‌پوشاند و نیز خسفی در بغداد روی خواهد داد، همچنین خسفی که در بصره واقع خواهد شد که خون‌های زیادی در آن ریخته می‌شود و خانه‌های بسیاری ویران می‌شود و ساکنین آن از بین می‌روند و اهل عراق را ترسی در برگیرد که آرامش و قرار آنان را بستاند.

پرسش مستقیم

• آیا ظهور آتش در آسمان از علائم متصل و نزدیک به ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

• حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: