امام سجاد: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
نام مبارکش [[علی]] و [[فرزند]] [[امام سوم]] [[حضرت]] [[حسین بن علی]] و ششمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. به سال ۳۸ﻫ. در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. گفته‌اند که [[مادر]] گرامی‌اش شهربانو، دختر یزدگرد سوم- [[پادشاه ایران]]- است. پنجاه و هفت سال در [[دنیا]] زیست: دو سال در روزگار [[امامت]] جدش [[حضرت]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}}، ده سال در [[عهد امامت]] عمویش [[حضرت]] [[حسن بن علی]]{{ع}} و یازده سال در زمان [[امامت]] [[پدر]] والامقامش [[حضرت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} و خود، سی و چهار سال [[امامت]] [[مسلمانان]] را بر عهده داشت<ref>مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ جزء دوم/ ۱۳۷.</ref>. از [[القاب]] [[شریف]] او است: زین‌العابدین و [[سجاد]]. [[کنیه]] مبارکش [[ابوالحسن ثانی]] و [[ابومحمد]] است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۰۴.</ref>.
نام مبارکش [[علی]] و [[فرزند]] [[امام سوم]] [[حضرت]] [[حسین بن علی]] و ششمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. به سال ۳۸ﻫ. در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. گفته‌اند که [[مادر]] گرامی‌اش شهربانو، دختر یزدگرد سوم- [[پادشاه ایران]]- است. پنجاه و هفت سال در [[دنیا]] زیست: دو سال در روزگار [[امامت]] جدش [[حضرت]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}}، ده سال در [[عهد امامت]] عمویش [[حضرت]] [[حسن بن علی]]{{ع}} و یازده سال در زمان [[امامت]] [[پدر]] والامقامش [[حضرت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} و خود، سی و چهار سال [[امامت]] [[مسلمانان]] را بر عهده داشت<ref>مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ جزء دوم/ ۱۳۷.</ref>. از [[القاب]] [[شریف]] او است: زین‌العابدین و [[سجاد]]. [[کنیه]] مبارکش [[ابوالحسن ثانی]] و [[ابومحمد]] است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۰۴.</ref>.


==مقدمه==
*[[حضرت علی بن الحسین]]{{ع}} در [[تاریخ]] پنجم [[شعبان]] سال ۳۸ه جری قمری در [[مدینه]] چشم به [[جهان]] گشود، [[پدر]] بزرگوار او [[امام حسین]]{{ع}} و [[مادر]] او شهربانو، از شاهزادگان ایرانی است. [[کنیه]] مشهور آن [[حضرت]] [[ابوالحسن]] است<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.</ref>.
*[[القاب]] مشهور آن بزرگوار [[زین العابدین]]<ref>اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۶۹؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۹، ص۱۲۱.</ref>[[سجاد]]<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابوطالب، ج۳، ص۳۰۴.</ref> زکی<ref>اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.</ref> ذوالثفنات<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۳۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.</ref> می‌باشد<ref>[[محسن میرزاپور|میرزاپور، محسن]]، [[امامت امام زین العابدین (مقاله)|امامت امام زین العابدین]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۳۵.</ref>.
*آن [[حضرت]] در سال ۹۵ هجری قمری به [[شهادت]] رسید<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.</ref> وقایع مهمی که در دوران [[عمر]] شریفِ آن [[حضرت]] و [[امامت]] او رخ داد یکی واقعه [[کربلا]] در سال ۶۱ هجری قمری بود که منجر به [[اسارت]] آن بزرگوار به همراه [[خاندان]] [[اهل بیت]]{{عم}} شد<ref>یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲ ص، ۲۴۳ به بعد؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۲، ص۲۸۶.</ref>. و دیگری [[واقعه حره]] در سال ۶۲ هجری قمری بود که در [[مدینه]] واقع شد<ref>نوادر المعجزات، ص۱۱۳؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۹۹- ۱۹۸؛ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۵۱- ۲۵۰.</ref>.
*[[آغاز امامت]] آن [[حضرت]] به سال ۶۱ هجری قمری است و امامتش ۳۵ سال به طول انجامید. دوران [[امامت]] آن [[حضرت]] توأم با اختناق شدید و سخت گیری‌های [[حاکمان]] [[بنی امیه]] [[علیه ]] [[شیعیان]] بود؛ به گونه‌ای که بنا به روایتی در ابتدای امر تنها [[اصحاب]] آن [[حضرت]] [[پنج تن]] بوده‌اند که این خود دلالت بر وضعیت خاص آن زمان می‌کند. [[حضرت]] در این دورانِ سخت به [[تربیت]] شاگردانی چند می‌پردازد که از جمله [[سعید بن جبیر]]، [[سعید بن مسیب]]، [[محمد بن جبیر بن مطعم]]، [[یحیی بن ام الطول]] و [[ابوخالد کابلی]] می‌باشند<ref>شیخ کشی، ابن عمرو، محمد، رجال کشی، ص۱۰۷؛ کوفی، حسین بن سعید، کتاب الزهد، ص۱۰۴- با اندکی اختلاف در اسامی؛ مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، ص۸ و ۶۱ با قدری اختلاف در اسامی افراد-؛ طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۲۳۲.</ref>. آن [[حضرت]] فعالیت [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] خود را در قالب [[دعا]] آغاز می‌کند و در سایه [[راز و نیاز]] با [[خدا]] بسیاری از [[معارف]] [[اسلام]] را به گوش [[امت اسلامی]] می‌رساند. مجموعه [[صحیفه سجادیه]]، نتیجه کار او در آن دوران بسیار سخت و دشوار است<ref>[[محسن میرزاپور|میرزاپور، محسن]]، [[امامت امام زین العابدین (مقاله)|امامت امام زین العابدین]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۳۶.</ref>.
*[[امامت]] [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}}:از دیدگاه [[شیعه امامیه]] [[عصمت]] و [[افضلیت]] از [[صفات لازم]] برای [[امام]] به شمار می‌رود<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد ج۲، ص۱۳۸؛ سید مرتضی، الذخیره، ص۴۲۹ و ۴۳۴؛ بحرانی، ابن میثم، النجاة فی القیامه، ص۵۵ و ۶۵؛ حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد، ص۴۹۲ ۴۹۵.</ref> چنان که [[نص]]، اساسی‌ترین [[راه تعیین امام]] است<ref>مفید، محمد بن نعمان، النکت الاعتقادیة، ص۴۰- ۴۴؛ سید مرتضی، الشافی، ج۲ ص۳۷؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴.</ref> [[معجزه]] نیز در این باره نقش [[نص]] را ایفا می‌کند<ref>سید مرتضی، الشافی، ج۱ ص۱۹۶؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴؛ حلی، حسن بن یوسف، الباب الحادی عشر، ص۸۸.</ref><ref>[[محسن میرزاپور|میرزاپور، محسن]]، [[امامت امام زین العابدین (مقاله)|امامت امام زین العابدین]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۳۶.</ref>.
==مقدمه==
==مقدمه==
*'''[[علی بن الحسین]]''' [[امام چهارم]] از [[امامان دوازده‌گانه از اهل بیت پیامبر خاتم]] است. [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، ملقب به [[سجاد]] و [[زین العابدین]]، [[فرزند]] [[امام حسین]]{{ع}}. در سال ۳۸ هجری روز پنجم [[شعبان]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. مادرش "شهربانو" نام داشت.
*'''[[علی بن الحسین]]''' [[امام چهارم]] از [[امامان دوازده‌گانه از اهل بیت پیامبر خاتم]] است. [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، ملقب به [[سجاد]] و [[زین العابدین]]، [[فرزند]] [[امام حسین]]{{ع}}. در سال ۳۸ هجری روز پنجم [[شعبان]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. مادرش "شهربانو" نام داشت.

نسخهٔ ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۰۲

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام سجاد" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام سجاد (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

نام مبارکش علی و فرزند امام سوم حضرت حسین بن علی و ششمین تن از چهارده معصوم(ع) است. به سال ۳۸ﻫ. در مدینه به دنیا آمد. گفته‌اند که مادر گرامی‌اش شهربانو، دختر یزدگرد سوم- پادشاه ایران- است. پنجاه و هفت سال در دنیا زیست: دو سال در روزگار امامت جدش حضرت علی بن ابی طالب(ع)، ده سال در عهد امامت عمویش حضرت حسن بن علی(ع) و یازده سال در زمان امامت پدر والامقامش حضرت حسین بن علی(ع) و خود، سی و چهار سال امامت مسلمانان را بر عهده داشت[۱]. از القاب شریف او است: زین‌العابدین و سجاد. کنیه مبارکش ابوالحسن ثانی و ابومحمد است[۲].

مقدمه

مقدمه

فضائل و مناقب

  1. علم: امام سجاد(ع) سرآمد دانشمندان عصر خویش بود. بسیاری از منابع علمی‌ و فقهی اسلامی از روایات آن امام همام(ع) سرشار است.
  2. گذشت و بردباری: امام(ع) صبری شگفت در برابر خطاهای دیگران از خویش نشان می‌داد و به آسانی می‌گذشت و بدی‌ها را با نیکی پاسخ می‌داد.
  3. شجاعت: امام سجاد(ع) هر چند از خطای مردمان می‌گذشت، اما در برابر ستمگران و بیدادگران می‌ایستاد و با آنان مدارا نمی‌کرد.
  4. سخاوت و کرم
  5. انفاق فراوان: امام سجاد(ع) آشکار و پنهان، بینوایان را از سخاوت و کرَم خویش بهره‌مند می‌ساخت و گاه به صورت ناشناس به یاری آنان می‌شتافت.
  6. آزاد کردن بندگان به راه خدا
  7. فصاحت و بلاغت: کتاب‌ صحیفه سجادیه‌ و رسالة الحقوق‌، گوشه‌ای از فصاحت و بلاغت امام سجاد را نمایان می‌سازند و گواهی بر مراتب فضل و دانش اویند.
  8. ورع و پارسایی‌
  9. احسان به پدر و مادر
  10. رفق و مدارا حتی با حیوانات
  11. هیبت و عظمت: حتی دشمنان هنگام رویارویی با امام سجاد(ع) از آن حضرت متأثر می‌گشتند[۲۲][۲۳].

امامت

روزگار امامت

  1. برافروختن آتش احساس گناه در قلب مردم و بیدار ساختن وجدان دینی آنان. تنها گذاشتن امام معصوم(ع) و تن دادن به حکومت جور، گناهی بود که امام همواره از آن سخن می‌گفت و در خطبه‌ها و اعلامیه‌های عمومی خویش، مردم را از آن هشدار می‌داد.
  2. طرح و اجرای برنامه‌های فکری و عقیدتی و برانگیختن احساسات روحی و روانی مردم که به تقویت انگیزه‌ها و گرایش‌های دینی می‌انجامید. برپا ساختن مراسم عزای حسینی(ع)، گریستن بر امام حسین(ع) و تشویق مردم بدین کار، آموختن ادعیه و مناجات روح بخش و پرمغز و انقلابی به مردم و پرورش شاگردان عالِم- که برخی از آنان از سازندگان تمدن اسلامی شدند- مهم‌ترین فعالیت‌های امام(ع) در این عرصه بود. بدین‌سان، امام سجاد(ع) نه تنها پس از شهادت پدر گوشه انزوا اختیار نکرد و از سیاست و فعالیت‌های اجتماعی کناره نگرفت، بلکه همانند پدر، امامی انقلابی و ظلم‌ستیز بود[۳۰].

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ جزء دوم/ ۱۳۷.
  2. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۴.
  3. ↑ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.
  4. ↑ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۷، ص۲۶۹؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۹، ص۱۲۱.
  5. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابوطالب، ج۳، ص۳۰۴.
  6. ↑ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.
  7. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۳۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، ج۱، ص۱۴۹؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۸۶.
  8. ↑ میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۵.
  9. ↑ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۳۷.
  10. ↑ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲ ص، ۲۴۳ به بعد؛ ابن کثیر، اسماعیل، البدایة والنهایة، ج۲، ص۲۸۶.
  11. ↑ نوادر المعجزات، ص۱۱۳؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۹۹- ۱۹۸؛ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۵۱- ۲۵۰.
  12. ↑ شیخ کشی، ابن عمرو، محمد، رجال کشی، ص۱۰۷؛ کوفی، حسین بن سعید، کتاب الزهد، ص۱۰۴- با اندکی اختلاف در اسامی؛ مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، ص۸ و ۶۱ با قدری اختلاف در اسامی افراد-؛ طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۲۳۲.
  13. ↑ میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۶.
  14. ↑ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد ج۲، ص۱۳۸؛ سید مرتضی، الذخیره، ص۴۲۹ و ۴۳۴؛ بحرانی، ابن میثم، النجاة فی القیامه، ص۵۵ و ۶۵؛ حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد، ص۴۹۲ ۴۹۵.
  15. ↑ مفید، محمد بن نعمان، النکت الاعتقادیة، ص۴۰- ۴۴؛ سید مرتضی، الشافی، ج۲ ص۳۷؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴.
  16. ↑ سید مرتضی، الشافی، ج۱ ص۱۹۶؛ حلبی، ابوالصلاح، تقریب المعارف، ص۱۷۴؛ حلی، حسن بن یوسف، الباب الحادی عشر، ص۸۸.
  17. ↑ میرزاپور، محسن، امامت امام زین العابدین، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۳۶.
  18. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۵۷-۱۵۸.
  19. ↑ بحارالانوار، ۴۶/ ۳.
  20. ↑ علل الشرائع‌، ۲۳۲.
  21. ↑ فرهنگ شیعه، ص 104.
  22. ↑ اعیان الشیعة، ۱/ ۶۳۴- ۶۳۱.
  23. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۴-۱۰۵.
  24. ↑ مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۱۳۸ و ۱۳۹؛ الغیبة، ۹۱.
  25. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۵.
  26. ↑ الملهوف‌، ۲۲۸- ۱۹۹.
  27. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۵.
  28. ↑ اعلام الوری‌، ۲۵۲.
  29. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.
  30. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.
  31. ↑ مناقب آل ابی‌طالب‌، ۴/ ۱۸۹.
  32. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_سجاد&oldid=296746»