خسف در بیداء: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - ' آیۀ شریفه' به ' آیۀ شریفه')
جز (جایگزینی متن - 'منتخب الاثر،' به 'منتخب الاثر،')
خط ۶: خط ۶:
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)|خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟]]'''{{پایان}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)|خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟]]'''{{پایان}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[مهدویت (پرسش)|(پرسمان نشانه‌های ظهور)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F8FBF9| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[مهدویت (پرسش)|(پرسمان نشانه‌های ظهور)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F8FBF9| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
*یکی از [[نشانه‌های حتمی]]<ref>ر.ک. [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، منتخب الاثر، ص ۴۵۲ و ۴۵۹؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۲۵۲ و ۲۵۷، ح۱۵؛ تاریخ الغیبة الکبری، ص ۴۹۹ ـ ۵۰۲؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۳۰۳، ح۸۲</ref> [[ظهور]] [[امام زمان]]{{ع}} [[خسف بیداء]] است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰؛ [[سید نذیر حسنی|حسنی، سید نذیر]]، [[مصلح کل (کتاب)|مصلح کل]]، ص۲۰۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[حبیب الله طاهری|طاهری، حبیب الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۲۷۷؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷</ref> [[خسف]] در لغت<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۹، ص ۶۷</ref> به معنای فرو بردن، فرو ریختن، فرو رفتن در [[زمین]]، و [[پنهان]] شدن است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ۵۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۹۶؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref> [[بیداء]] در لغت<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸</ref> به معنای بیابان نرم، دشت هموار، پهناور، خالی از سکنه و [[آب]] و علف می‌باشد.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲-۵۴؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸</ref> "[[بیداء]]" سرزمینی در میان [[مکه]] و [[مدینه]]،<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷</ref> یا منطقه‌ای نزدیک به [[مدینه]]،<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳</ref> یا به [[مکه]] نزدیک ‌تر، و دشت پهناور شنزاری است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۹۶؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref>
*یکی از [[نشانه‌های حتمی]]<ref>ر.ک. [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۴۵۲ و ۴۵۹؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۲۵۲ و ۲۵۷، ح۱۵؛ تاریخ الغیبة الکبری، ص ۴۹۹ ـ ۵۰۲؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۳۰۳، ح۸۲</ref> [[ظهور]] [[امام زمان]]{{ع}} [[خسف بیداء]] است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰؛ [[سید نذیر حسنی|حسنی، سید نذیر]]، [[مصلح کل (کتاب)|مصلح کل]]، ص۲۰۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[حبیب الله طاهری|طاهری، حبیب الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۲۷۷؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷</ref> [[خسف]] در لغت<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۹، ص ۶۷</ref> به معنای فرو بردن، فرو ریختن، فرو رفتن در [[زمین]]، و [[پنهان]] شدن است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ۵۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۹۶؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref> [[بیداء]] در لغت<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸</ref> به معنای بیابان نرم، دشت هموار، پهناور، خالی از سکنه و [[آب]] و علف می‌باشد.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲-۵۴؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸</ref> "[[بیداء]]" سرزمینی در میان [[مکه]] و [[مدینه]]،<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷</ref> یا منطقه‌ای نزدیک به [[مدینه]]،<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳</ref> یا به [[مکه]] نزدیک ‌تر، و دشت پهناور شنزاری است.<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص ۱۹۶؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref>
*منظور از [[خسف بیداء]] و منظور از این نشانه که حالتی [[اعجاز]] گونه دارد،<ref>ر.ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵</ref> آن است که [[سفیانی]] لشکری عظیم را به قصد [[جنگ]] با [[حضرت مهدی]] {{ع}} عازم [[مکه]] می‌کند،<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰</ref> در میان [[مکه]] و [[مدینه]] در محلی که به [[سرزمین بیداء]] معروف است، هنگامی که سپاهش به این سرزمین می‌رسد، [[جبرئیل]] [[امین]] به این سرزمین بانگ بر می‌آورد: ‌ای [[بیدا]]، این گروه [[ستمگر]] را نابود کن، پس [[زمین]] دهان باز می‌کند و به گونه‌ای [[معجزه‌ آسا]] و به امر [[خداوند]] همه آنها در [[دل]] [[زمین]] فرو می‌روند<ref>مراصد الإطلاع، ج ۱، ص ۲۳۹؛ وافی، ج ۲، ص ۴۴۲؛ مسایل العشرة چاپ‌شده در مجموع مصنفات [[شیخ مفید]]، ج ۳، ص ۱۲۲؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، غیبت، ص ۲۵۲</ref>،<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲-۵۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷</ref> و نابود می‌گردند.<ref>ر.ک. [[شیخ عباس قمی|قمی، شیخ عباس]]، منتهی الامال، ب ۱۴، ف ۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۱۸۷؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵</ref> از بررسی [[روایات]] استفاده می‌شود این حادثه در [[حدود]] یک ماه بعد از [[ظهور]] رخ می‌دهد<ref>ر.ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰</ref>، لذا خسفِ در [[بیدا]] از [[نشانه‌های ظهور]] نیست، بلکه از نشانه‌های [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref>.
*منظور از [[خسف بیداء]] و منظور از این نشانه که حالتی [[اعجاز]] گونه دارد،<ref>ر.ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵</ref> آن است که [[سفیانی]] لشکری عظیم را به قصد [[جنگ]] با [[حضرت مهدی]] {{ع}} عازم [[مکه]] می‌کند،<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰</ref> در میان [[مکه]] و [[مدینه]] در محلی که به [[سرزمین بیداء]] معروف است، هنگامی که سپاهش به این سرزمین می‌رسد، [[جبرئیل]] [[امین]] به این سرزمین بانگ بر می‌آورد: ‌ای [[بیدا]]، این گروه [[ستمگر]] را نابود کن، پس [[زمین]] دهان باز می‌کند و به گونه‌ای [[معجزه‌ آسا]] و به امر [[خداوند]] همه آنها در [[دل]] [[زمین]] فرو می‌روند<ref>مراصد الإطلاع، ج ۱، ص ۲۳۹؛ وافی، ج ۲، ص ۴۴۲؛ مسایل العشرة چاپ‌شده در مجموع مصنفات [[شیخ مفید]]، ج ۳، ص ۱۲۲؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، غیبت، ص ۲۵۲</ref>،<ref>ر.ک. [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲-۵۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۶۵؛ [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷</ref> و نابود می‌گردند.<ref>ر.ک. [[شیخ عباس قمی|قمی، شیخ عباس]]، منتهی الامال، ب ۱۴، ف ۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۱۸۷؛ [[زهرا خیراللهی|خیراللهی، زهرا]]؛ [[فخری سادات موسوی شکور|موسوی شکور،فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (مقاله)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵</ref> از بررسی [[روایات]] استفاده می‌شود این حادثه در [[حدود]] یک ماه بعد از [[ظهور]] رخ می‌دهد<ref>ر.ک. [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]، ص۱۰۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰</ref>، لذا خسفِ در [[بیدا]] از [[نشانه‌های ظهور]] نیست، بلکه از نشانه‌های [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.</ref>.
*برخی از روایاتی که در مورد [[خسف بیداء]] آمده است، عبارتند از:
*برخی از روایاتی که در مورد [[خسف بیداء]] آمده است، عبارتند از:

نسخهٔ ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۲۸

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.

یکی از پنج نشانه حتمی ظهور، خسف بیداست. خسف به معنای فرو رفتن و بیدا به معنای سرزمین پهناور است. در روایات آمده است لشکر سفیانی که برای جنگ و قتال با حضرت مهدی(ع) عازم مکه می‌شود، در منطقه‌ای بین مکه و مدینه به نام بیدا، مورد غضب خدا قرار گرفته و با فرو رفتن در زمین هلاک می‌شوند.

مقدمه

  1. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند:[۱۷] «مردی از خاندان من، در سرزمین حرم قیام می‌کند، چون خبر ظهور وی به سفیانی می‌رسد وی سپاهی از لشکریان خود را برای جنگ، به سوی او می‌فرستد ولی سپاه مهدی آنان را شکست می‌دهد، آنگاه خود سفیانی با لشکریانِ همراه به جنگ وی می‌روند و چون از سرزمین بیداء می‌گذرند، در زمین فرو روند و جز یک نفر که خبر آنان را می‌آورد، همگی هلاک می‌شوند.»[۱۸] و ... .[۱۹]
  2. همچنین حضرت در تفسیر آیۀ شریفه ﴿وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلَا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ[۲۰]؛ می‌‌فرماید:[۲۱] «در آستانه ظهورِ قائم ما (مهدی (ع)، سفیانی خروج می‌‌‌کند ... سپاه وی، به سوی مدینه حرکت می‌ کند و چون به سرزمین بیداء می‌‌‌رسند، خداوند آن‌ها را در کام زمین فرو می‌برد.»[۲۲]

چیستی خسف بیداء

روایات دال بر حتمی بودن خسف بیداء

  1. از امام صادق(ع) پرسیده شد آیا سفیانی از محتومات است؟ فرمودند:[۳۴] «بله و کشته شدن نفس زکیه از حتمیات است و قائم از حتمیات است و خسف بیداء از حتمیات است ... .»[۳۵]
  2. هم چنین حضرت فرمودند:[۳۶] «از حتمیاتی که به ناچار پیش از قیام قائم خواهد بود خروج سفیانی و خسف بیداء و کشته شدن نفس زکیه و ندادهنده‌ای از آسمان خواهد بود.»[۳۷]
  3. و نیز فرمودند:[۳۸] «پیش از قیام قائم پنج نشانه حتمی خواهد بود: یمانی و سفیانی و ندا و کشته شدن نفس زکیه و خسف بیداء[۳۹] و ... .[۴۰]


ماجرای خسف در بیداء

  1. منظور از خسف سفیانی این است، پس از آنکه سپاه سفیانی به قصد جنگ و قتال با امام عازم مکه می‌شود، میانه راه و در منطقه بیداء، منادی آسمانی ندا داده و به زمین، دستور فرو بلعیدن لشکر سفیانی را می‌دهد. این لشکر در زمین فرو می‌رود و به جز دو یا سه نفر کسی از آنها زنده نمی‌ماند.[۵۰] و این در زمان ظهور یا قبل از ظهور قائم(ع) است.[۵۱] این رخداد حادثه‌ای اعجازآمیز است که با ارادۀ خداوندی و دخالت نیروهای غیبی انجام می‌پذیرد.[۵۲]
  2. منظور از خسف دجال نیز این است، دجال وقتی می‌فهمد امام مهدی(ع) خروج کرده و در مکه است، قصد مکه می‌کند، در روز خروج امام(ع)، حضرت عیسی(ع) نیز از آسمان فرود می‌آید. امام(ع)، در مسجد الحرام به ایشان تکلیف می‌کند که پیش بایست تا به تو اقتدا کنم، و حضرت عیسی(ع) نیز می‌گوید: «من امت جد تو و تابع شما هستم، شما پیش بایستید» پس حضرت پیش می‌ایستد و ایشان به امام(ع)، اقتدا می‌کند و اهل مکه همه (جمعی با میل و جمعی با کراهت) با امام(ع) بیعت می‌کنند؛ بعد امام(ع) به طرف مدینه می‌رود، و دجال نیز در نزدیکی مدینه منوره به امام(ع) می‌رسد و در همان ذات الجیش، دعوی الوهیت می‌کند. امام(ع) حضرت عیسی (ع) را که پیش قراولِ لشکر آن حضرت ‌است به نزد دجال می‌فرستد و او را به اسلام می‌خواند؛ امّا دجال قبول نمی‌کند؛ لذا حضرت او را به قتل می‌رساند. و زمین بیداء که دو فرسخ است و قبلاً لشکر سفیانی را فرو برده؛ جسد دجال و مرکب و لشکرش را نیز فرو می‌برد.[۵۳]
  • برخی از روایاتی که در آنها ماجرای خسف بیداء آمده، عبارتند از:
  1. امام باقر (ع) فرمودند:[۵۴] «سفیانی گروهی را به مدینه روانه می‌کند و مهدی از آنجا به مکه رخت بر می‌بندد. خبر به فرمانده سپاه سفیانی می‌رسد که مهدی به سوی مکه بیرون رفته است. او لشکری از پی آن حضرت روانه کند؛ ولی او را نمی‌یابد تا این که مهدی ، با حالت ترس و نگرانی بدان سنت که موسی بن عمران داشت، داخل مکه شود. فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‌آید. منادی از آسمان ندا می‌کند: ای دشت! آن قوم را نابود ساز"؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‌برد و هیچ یک از آنان نجات نمی‌یابد، مگر سه نفر... .» [۵۵]
  2. همچنین حضرت فرمودند:[۵۶] «چون به بیداء برسد سپاه سفیانی به سویش روانه می‌شود. پس خداوند به زمین دستور می‌دهد و زمین آن‌ها را می‌گیرد»[۵۷]
  3. رسول خدا (ص) فرمود[۵۸]: «در آینده مردی در عمق دمشق خروج می‌‌کند که او را سفیانی می‌‌گویند و عموم پیروانش از قبیله کلب هستند، دست به کشتار می‌زند و حتی شکم زنان را پاره می‌‌کند، و کودکان را به قتل می‌‌رساند، تا آنکه قبیله قیس علیه او قیام کند و او قیس را بکشد و جایی را از ستم خود خالی نگذارد و در این هنگام مردی از اهل بیت من خروج می‌‌کند، تا به سفیانی می‌‌رسد، و ستونی از لشکر خود را به سرکوبی وی می‌فرستد و ایشان را منهزم نموده شکست می‌دهند، سفیانی با همراهان خود راه می‌‌افتد تا به بیداء می‌‌رسد در آن سرزمین دچار خسف می‌شوند و در زمین فرو می‌‌روند و احدی از ایشان باقی نمی‌‌ماند مگر کسی که سرگذشت آنان را برای مردم خبر دهد».[۵۹]

پرسش مستقیم

  1. خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)
  2. آیا خسف بیداء از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
  3. ماجرای خسف بیدا چیست؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر، ص ۴۵۲ و ۴۵۹؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۲۵۲ و ۲۵۷، ح۱۵؛ تاریخ الغیبة الکبری، ص ۴۹۹ ـ ۵۰۲؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳؛ ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۳۰۳، ح۸۲
  2. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۰؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص۲۶۵؛ طاهری، حبیب الله، سیمای آفتاب، ص ۲۷۷؛ قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷
  3. ابن منظور، لسان العرب، ج ۹، ص ۶۷
  4. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲ ـ۵۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص۲۶۵؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۱۹۶؛ خیراللهی، زهرا؛ موسوی شکور،فخری سادات، علائم ظهور در آیات قرآن، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.
  5. معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸
  6. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸
  7. ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷
  8. معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳
  9. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲ ـ ۵۴؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص۲۶۵؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸ و ۱۸۷؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ص ۴۳۶ ـ ۴۳۷؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص ۱۹۶؛ خیراللهی، زهرا؛ موسوی شکور،فخری سادات، علائم ظهور در آیات قرآن، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵؛ فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.
  10. ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص۲۶۵
  11. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰
  12. مراصد الإطلاع، ج ۱، ص ۲۳۹؛ وافی، ج ۲، ص ۴۴۲؛ مسایل العشرة چاپ‌شده در مجموع مصنفات شیخ مفید، ج ۳، ص ۱۲۲؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، غیبت، ص ۲۵۲
  13. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص۲۶۵؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص ۳۳۵ـ ۳۳۷
  14. ر.ک. قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، ب ۱۴، ف ۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۱۸۷؛ خیراللهی، زهرا؛ موسوی شکور،فخری سادات، علائم ظهور در آیات قرآن، ص ۲۳۳ـ ۲۳۵
  15. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰
  16. ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸.
  17. تاریخ غیبت کبری، ص ۵۲۱: «وَ يَخْرُجُ رَجُلُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي فِي الْحَرَمِ فَيَبْلُغُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ فَيَبْعَثُ إِلَيْهِ جُنْداً مِنْ جُنْدَهُ فيهزمهم فَيَسِيرُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ بِمَنْ مَعَهُ حَتَّى إِذا جاءَ ببيداء مِنَ الْأَرْضِ خَسَفَ بِهِمْ فَلَا يَنْجُو مِنْهُمْ إِلَّا الْمُخْبِرِ»
  18. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰
  19. ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۰
  20. «و کاش آنگاه را می‌دیدی که هراسان شده باشند، دیگر (راه) گریزی نیست و از جایی نزدیک فرو گرفته می‌شوند» سوره سبأ، آیه ۵۱.
  21. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص ۴۲۷: «قبیل قائمنا المهدی یخرج السفیانی ... و یأتی المدینه جیشه حتی اذا انتهی الی البیداء خسف الله به»
  22. چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰
  23. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۶۳.
  24. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان، پرسمان نوجوان، ص ۴۹.
  25. ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸
  26. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷.
  27. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان، پرسمان نوجوان، ص ۴۹.
  28. یاقوت، معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳
  29. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷.
  30. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰
  31. مراصد الإطلاع، ج ۱، ص ۲۳۹؛ وافی، ج ۲، ص ۴۴۲؛ مسایل العشرة چاپ‌ شده در مجموع مصنفات شیخ مفید، ج ۳، ص ۱۲۲؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، غیبت، ص ۲۵۲
  32. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص۱۰۷؛ پژوهشگران مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان، پرسمان نوجوان، ص ۴۹.
  33. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵
  34. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۶۵، ب۱۴، ح۱۵: «نَعَمْ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْقَائِمُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خَسْفُ الْبَيْدَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ تَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ»
  35. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۶۳.
  36. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۲، ب۱۴، ح۲۶: «مِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِي لَا بُدَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ قَبْلِ قِيَامِ الْقَائِمِ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْمُنَادِي مِنَ السَّمَاءِ»
  37. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵
  38. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۶۵۰، ب۵۷، ح۷: «قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ» درباره اعتبار این حدیث، ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۶۵
  39. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵
  40. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵؛ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴
  41. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص؟؟؟؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰
  42. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸
  43. ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸
  44. ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور، ص؟؟؟
  45. ابن منظور، لسان العرب، ماده خسف و بیداء
  46. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸
  47. ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱
  48. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۳، ص ۳۸۹: «الصَّلَاةُ تُكْرَهُ فِي‏ ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ مِنَ الطَّرِيقِ الْبَيْدَاءِ وَ هِيَ ذَاتُ الْجَيْشِ وَ ذَاتِ الصَّلَاصِلِ وَ ضَجْنَان‏»
  49. ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱
  50. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳؛ امامی میبدی، علیرضا، آموزه های مهدویت در آثار علامه طباطبایی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰
  51. ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱
  52. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳
  53. ر.ک. طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱
  54. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۹، ب۱۴، ح۶۷: ِ«... وَ يَبْعَثُ السُّفْيَانِيُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَنْفَرُ الْمَهْدِيُّ مِنْهَا إِلَى مَكَّةَ فَيَبْلُغُ أَمِيرَ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ أَنَّ الْمَهْدِيَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَكَّةَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا يُدْرِكُهُ حَتَّى يَدْخُلَ مَكَّةَ خائِفاً يَتَرَقَّبُ‏ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ(ع) قَالَ فَيَنْزِلُ أَمِيرُ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ الْبَيْدَاءَ فَيُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ يَا بَيْدَاءُ أَبِيدِي الْقَوْمَ‏ «7» فَيَخْسِفُ بِهِمْ فَلَا يُفْلِتُ مِنْهُمْ إِلَّا ثَلَاثَةُ نَفَر ... .»
  55. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰ ـ ۱۳۱؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳
  56. تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۵: «فَإِذَا جَاءَ إِلَى الْبَيْدَاءِ يَخْرُجُ إِلَيْهِ جَيْشُ السُّفْيَانِيِّ فَيَأْمُرُ اللَّهُ الْأَرْضَ فَتَأْخُذُ أَقْدَامَهُمْ»
  57. ر.ک. آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳
  58. الدر المنثور، جلد ۵، صفحه ۲۴۱.
  59. ر.ک: امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ المیزان، ج ۱۶، ص ۳۹۲.

پیوند به بیرون