امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۸: خط ۸:
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
*[[امام مهدی]]{{ع}}، [[دوازدهمین امام]] [[شیعیان]]، [[فرزند]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، در صبح گاه [[جمعه]]، پانزدهم [[شعبان]] سال ۲۵۵هجری قمری، در [[شهر]] [[سامرا]]، چشم به [[جهان]] گشود<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۳۴۶؛ الغیبه، ص۱۴۱.</ref>.
*به [[دلیل]] [[احادیث]] رسیده از [[پیامبر]]{{صل}} درباره اینکه از صلب [[امام حسن عسکری]]{{ع}} فرزندی به [[دنیا]] خواهد آمد که برپا دارنده [[عدل و قسط]] و نابود کننده بساط [[ظلم و جور]] [[ستمکاران]] خواهند بود، دستگاه [[خلافت عباسی]] بر آن شدند تا با [[هدف]] جلوگیری از چنین رخدادی، [[امام عسکری]]{{ع}} و بیت ایشان را مدت‌ها تحت [[مراقبت]] شدید قرار دهد، تا در صورت [[آگاهی]] از [[تولد]] چنین فرزندی، او را بکشد، اما [[اراده]] حکیمانه [[الهی]] چنین بود که [[امام مهدی]]{{ع}} همانند [[حضرت موسی]]{{ع}} به طور [[معجزه]] آسا، دوران حملش نامحسوس و قضیه ولادتش از [[آگاهی]] و دید [[دشمنان]]، [[پنهان]] بماند<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[امامت امام مهدی (مقاله)|امامت امام مهدی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۶۶.</ref>.
*در چنین شرایطی [[امام عسکری]]{{ع}} [[با تدبیر]] خاصی، تلاش [[مخالفان]] را بی‌نتیجه گذاشت و ضمن [[حفظ جان]] فرزندش، وی را به تعدادی از [[خواص]] [[شیعیان]] و [[یاران]] خود نشان داد و معرفی کرد تا [[شیعیان]] در مورد [[امام دوازدهم]]، دچار تردید و [[انحراف]] نشوند. [[احمد بن اسحاق قمی]]، [[ابوهاشم بن جعفر]]، [[معاویه بن حکم]]، [[محمد بن ایوب بن نوح]]، [[محمد بن عثمان عمری]] و... از جمله کسانی‌اند که در زمان حیات [[امام عسکری]]{{ع}}، موفق به [[دیدار]] و گفت و گو با فرزندش [[مهدی]] شده‌اند. آنان گزارش کرده‌اند که: ما [[چهل]] تن از [[شیعیان]]، حضور [[امام حسن عسکری]]{{ع}} رسیدیم تا در مورد [[امام]] بعد از وی، از [[حضرت]] سؤال کنیم. [[حضرت]] فرزندش [[مهدی]]{{ع}} را به ما نشان داد و فرمود: این، [[امام]] شما بعد از من و [[خلیفه]] من بر شماست، از او [[اطاعت]] کنید و از گرد او پراکنده نشوید که هلاک می‌گردید و [[دین]] تان را تباه می‌کنید، [[آگاه]] باشید از این به بعد او را نخواهید دید<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۶.</ref>.
*همچنین، [[حکیمه]] عمه [[امام عسکری]]{{ع}} [[شاهد]] [[ولادت حضرت مهدی]]{{ع}} بوده و جریان ولادت [[حضرت]] را بازگو نموده است<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۷.</ref> موضوع [[ولادت حضرت مهدی]]{{ع}} نه تنها در میان [[شیعیان]] یک امر [[مسلم]] و قطعی است، بلکه بیش از یکصد و سی نفر از علمای [[تاریخ]]، [[فقه]]، [[حدیث]]، انساب و برخی از علمای [[اهل سنت]] در کتاب‌های خود نیز به [[ولادت حضرت مهدی]]{{ع}} در سال ۲۵۵ [[اذعان]] و یا تصریح کرده‌اند. و بیش از ۶۵نفر از آنان در خصوص [[زندگی حضرت مهدی]]{{ع}}، کتاب‌های مستقلی نگاشته‌اند<ref>العمیدی، سید ثامر هاشم، در انتظار ققنوس، ص۱۸۹- ۱۹۹؛ حکیمی، محمدرضا، خورشید مغرب، ص۷۵- ۱۳۶.</ref>.
*[[نام حضرت مهدی]]{{ع}}، همنام جدش [[رسول الله]]{{صل}} است. این نام گذاری از قبل، توسط خود [[پیامبر اکرم]]{{صل}} اعلام شده است؛ چنان که می‌فرماید: [[مهدی]] [[فرزند من]] است، نام او نام من و [[کنیه]] او [[کنیه]] من است<ref>قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص۴۹۱؛ العمده، ص۴۳۳.</ref>. در برخی [[روایات]] از تصریح به نام [[حضرت]] منع شده است<ref>نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۹۹.</ref> به همین جهت علمای [[شیعه]] غالباً از تصریح به نام [[مبارک]] ایشان [[خودداری]] می‌ورزند.
*[[القاب]] [[معروف]] [[حضرت]] عبارت‌اند از: [[مهدی]]، [[قائم]]، [[منتظر]]، [[حجت]]، [[خلف صالح]]، [[ابوالقاسم]]، [[صاحب الأمر]] و [[بقیة الله]]<ref>قرشی، باقر شریف، حیاة الامام المهدی{{ع}}، ص۲۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۱، ص۴۲.</ref>.
*[[مادر حضرت]]، کنیزی است از تبار [[حواریون عیسی]]{{ع}}، موسوم به [[نرجس خاتون]]. در برخی نقل‌ها از وی با نام‌هایی چون: [[ریحانه]]، [[سوسن]] و [[صیقل]] نیز یاد شده است<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۳؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۲۴۱.</ref> اما در [[روایت]] [[معروف]] جناب [[حکیمه]]، [[امام عسکری]]{{ع}} ایشان را با نام [[نرجس]] یاد نموده است<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۴۲۴.</ref>.<ref>[[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[امامت امام مهدی (مقاله)|امامت امام مهدی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۶۶.</ref>


==زندگی‌نامه امام مهدی{{ع}}==
==زندگی‌نامه امام مهدی{{ع}}==

نسخهٔ ‏۱۲ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۰۰

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

زندگی‌نامه امام مهدی(ع)

  1. غیبت صغری از سال ۲۶۰ آغاز شد و تا ۳۲۹ ه.ق ادامه داشت و امام در طول این مدت به‌ واسطۀ نواب اربعه با مردم در ارتباط بود و گاه به ‌واسطۀ آنان با برخی از مردم یا گروه‌‌ها‌‌یی از آنان دیدار می‌کرد. نواب خاص عبارت‌اند: عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، حسین بن روح نوبختی، علی بن محمد سَمَری.
  2. غیبت کبری: از سال ۳۲۹ ه.ق آغاز گشت و هنوز پایان نیافته است و دوران سختی است و مردمان در معرض امتحان و آزمایش قرار دارند. او در این زمان نایب خاص ندارد و مردم می‌توانند مشکلات و مسائل دینی خود را از طریق فقیهان جامع الشرائط و در رأس آنان ولی فقیه، رفع نمایند[۴]، چنانکه خود حضرت راه را به مردم نشان داده و فرمودند: «در حوادث واقعه به علمای دین و راویان احادیث ما مراجعه کنید»[۵].[۶]

فضیلت‌‌ها و ویژگی‌های امام مهدی(ع)

  1. ویژگی‌های هفت پیامبر(ع): از آدم و نوح (ع) طول عمر را به ارث برده است و از ابراهیم (ع) ولادت پنهانی و کناره‌گیری از مردمان را و از موسی (ع) خوف و غیبت را و از عیسی (ع) اختلاف مردم دربارۀ شخصیت و تولدش را و از ایوب (ع) فَرَج بعد از شدت را و از محمد(ص) قیام به شمشیر را[۷].
  2. زنده کردن سنت پیامبر(ص): هنگامی که ظهور می‌کند کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) زنده می‌شود[۸].
  3. اعلم زمان خود است[۹]؛
  4. راهنمای مردم در مسیر هدایت الهی[۱۰]؛
  5. در هم کوبندۀ حاکمان ستمگر و مجری عدالت[۱۱]؛
  6. منجی، راستین بشریت[۱۲].[۱۳]

امام مهدی(ع) در قرآن

  1. ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾[۱۷]؛
  2. ﴿وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ﴾[۱۸]؛
  3. ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ﴾[۱۹]؛
  4. ﴿بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ﴾[۲۰][۲۱]

امام مهدی(ع) در روایات

  1. پیامبر (ص) فرمودند: «مهدی از اولاد من است نامش نام من و کنیه‌اش کنیه من است. صورت و سیرتش از همه کس به من شبیه‌تر است. غیبتی کند که مردم دچار حیرت گردند و بسیاری از فرقه‌ها گمراه شوند، آنگاه مانند ستاره تابانی از پردۀ غیبت ظاهر شده، بدر آید و زمین را پر از عدل و داد کند آن ‌چنانکه پر از ظلم و ستم شده باشد»[۲۵].
  2. امام صادق(ع) فرمودند: «چون پرچم قیام او افراشته شود میان مشرق و مغرب را روشن می‌کند و آنگاه که دستِ مهر بر سر بندگان خدا نهد، قلبشان همچون پارۀ آهن محکم می‌شود و هر کس نیروی چهل تن پیدا می‌کند»[۲۶].[۲۷]

دیدگاه اهل سنت درباره امام مهدی(ع)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

منبع‌شناسی جامع امام مهدی

پانویس

  1. ↑ اعیان الشیعه، ج۲، ص۴۴.
  2. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۸.
  3. ↑ ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ص ۶۶۶.
  4. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۹.
  5. ↑ «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا»؛ کمال الدین، ج۲، ص۴۸۴.
  6. ↑ ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ص ۶۶۶.
  7. ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ۵۷۷.
  8. ↑ نهج البلاغه‌، خطبۀ ۱۳۸.
  9. ↑ نهج البلاغه‌، خطبۀ ۱۸۲.
  10. ↑ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۳۸
  11. ↑ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۳۸.
  12. ↑ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۵۰
  13. ↑ ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۶۸.
  14. ↑ ﴿فَلَمَّا قَضَى زَيْدٌ مِنْهَا وَطَرًا﴾«پس چون زيد از او حاجت خويش بگزارد» سوره احزاب، آیه ۳۷.
  15. ↑ ﴿تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ﴾«توش و توان ابو لهب تباه و او نابود باد» سوره مسد، آیه ۱.
  16. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج‌۱، ص۳۱ـ۳۳.
  17. ↑ «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
  18. ↑ «و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شده‌اند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم» سوره قصص، آیه ۵.
  19. ↑ «خدا به كسانى از شما كه ايمان آورده ‏اند و كارهاى شايسته كرده اند وعده داد كه در روى زمين جانشين ديگرانشان كند، هم چنان كه مردمى را كه پيش از آنها بودند جانشين ديگران كرد و دينشان را- كه خود برايشان پسنديده است- استوار سازد. و وحشت شان را به ايمنى بدل كند. مرا مى‏ پرستند و هيچ چيزى را با من شريك نمى ‏كنند. و آنها كه از اين پس ناسپاسى كنند، نافرمانند.» سوره نور، آیه ۵۵.
  20. ↑ «برنهاده خداوند برای شما بهتر است اگر مؤمن باشید و من بر شما نگهبان نیستم» سوره هود، آیه ۸۶.
  21. ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۳۳، ۳۶؛ فرهنگ شیعه، ص ۴۳۷.
  22. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۴۳۷ـ ۴۳۸.
  23. ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۶۲ـ ۶۵؛ کمال الدین‌، ص ۶۰۶ ـ ۴۸۲.
  24. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۸.
  25. ↑ «الْمَهْدِیُّ مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی وَ کُنْیَتُهُ کُنْیَتِی أَشْبَهُ النَّاسِ بِی خَلْقاً وَ خُلْقاً تَکُونُ لَهُ غَیْبَةٌ وَ حَیْرَةٌ تَضِلُّ فِیهِ الْأُمَمُ ثُمَّ یُقْبِلُ کَالشِّهَابِ الثَّاقِبِ وَ یَمْلَأُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۷۲.
  26. ↑ «فَإِذَا هَزَّهَا لَمْ یَبْقَ مُؤْمِنٌ إِلَّا صَارَ قَلْبُهُ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ وَ یُعْطَی الْمُؤْمِنُ قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلا»؛ کامل الزیارات، ص۱۲۰.
  27. ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۲۷.
  28. ↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۴۴.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_مهدی&oldid=297757»