نفس: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ')| ' به ')|') |
|||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*'''نَفس:''' هم به معنای [[روح]] و [[جان]] [[آدمی]] است، هم به معنای [[تمایلات]] [[شیطانی]] و خواستههای [[دل]]، هم به معنای [[خون]] به کار میرود. [[انسان]] غیر از این جسم، جانی دارد که [[حقیقت]] وجود اوست و به آن "نفس ناطقه" گفته میشود و همان است که او را از حیوانات ممتاز میسازد و در [[علم]] [[اخلاق]]، سعی میشود که نفس [[انسان]] به صفات خوب و [[فضایل]] آراسته شود. به کششهای حیوانی و [[شیطانی]] که در [[درون انسان]] است و او را به سمت و سوی [[گناه]] فرامیخواند "[[نفس اماره]]" گفته میشود. به آن [[وجدان]] درونی و ملامتگر [[انسان]] که او را پس از انجام یک کار [[زشت]]، [[سرزنش]] میکند "نفس لوامه" گفته میشود. به آن [[روح]] آرام و به [[خدا]] رسیده و [[تسلیم]] در برابر [[فرمان الهی]] هم "نفس مطمئنه" گویند. | *'''نَفس:''' هم به معنای [[روح]] و [[جان]] [[آدمی]] است، هم به معنای [[تمایلات]] [[شیطانی]] و خواستههای [[دل]]، هم به معنای [[خون]] به کار میرود. [[انسان]] غیر از این جسم، جانی دارد که [[حقیقت]] وجود اوست و به آن "نفس ناطقه" گفته میشود و همان است که او را از حیوانات ممتاز میسازد و در [[علم]] [[اخلاق]]، سعی میشود که نفس [[انسان]] به صفات خوب و [[فضایل]] آراسته شود. به کششهای حیوانی و [[شیطانی]] که در [[درون انسان]] است و او را به سمت و سوی [[گناه]] فرامیخواند "[[نفس اماره]]" گفته میشود. به آن [[وجدان]] درونی و ملامتگر [[انسان]] که او را پس از انجام یک کار [[زشت]]، [[سرزنش]] میکند "نفس لوامه" گفته میشود. به آن [[روح]] آرام و به [[خدا]] رسیده و [[تسلیم]] در برابر [[فرمان الهی]] هم "نفس مطمئنه" گویند. | ||
*مسأله نفس [[انسان]] بسیار پیچیده است و مباحث مختلفی دارد. گاهی از آن به "خود" تعبیر میشود و [[معرفت نفس]] و [[خودشناسی]] از سودمندترین معرفتها به شمار میرود، گاهی از آن به "[[هوس]]" یاد میشود و [[مبارزه]] با نفس که "[[جهاد اکبر]]" نامیده میشود، یعنی [[تسلیم]] خواستههای [[دل]] و تمنیات هوسآلود نفس نشدن. چنین نفس وسوسهگر، [[دشمن]] [[سعادت انسان]] است و پیوسته با [[عقل]] در [[نبرد]] است و [[جهاد با نفس]]، [[فضیلت]] پیدا میکند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)| فرهنگنامه دینی]].</ref>. | *مسأله نفس [[انسان]] بسیار پیچیده است و مباحث مختلفی دارد. گاهی از آن به "خود" تعبیر میشود و [[معرفت نفس]] و [[خودشناسی]] از سودمندترین معرفتها به شمار میرود، گاهی از آن به "[[هوس]]" یاد میشود و [[مبارزه]] با نفس که "[[جهاد اکبر]]" نامیده میشود، یعنی [[تسلیم]] خواستههای [[دل]] و تمنیات هوسآلود نفس نشدن. چنین نفس وسوسهگر، [[دشمن]] [[سعادت انسان]] است و پیوسته با [[عقل]] در [[نبرد]] است و [[جهاد با نفس]]، [[فضیلت]] پیدا میکند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]].</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== |
نسخهٔ ۱۲ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۲۲
مقدمه
- نَفس: هم به معنای روح و جان آدمی است، هم به معنای تمایلات شیطانی و خواستههای دل، هم به معنای خون به کار میرود. انسان غیر از این جسم، جانی دارد که حقیقت وجود اوست و به آن "نفس ناطقه" گفته میشود و همان است که او را از حیوانات ممتاز میسازد و در علم اخلاق، سعی میشود که نفس انسان به صفات خوب و فضایل آراسته شود. به کششهای حیوانی و شیطانی که در درون انسان است و او را به سمت و سوی گناه فرامیخواند "نفس اماره" گفته میشود. به آن وجدان درونی و ملامتگر انسان که او را پس از انجام یک کار زشت، سرزنش میکند "نفس لوامه" گفته میشود. به آن روح آرام و به خدا رسیده و تسلیم در برابر فرمان الهی هم "نفس مطمئنه" گویند.
- مسأله نفس انسان بسیار پیچیده است و مباحث مختلفی دارد. گاهی از آن به "خود" تعبیر میشود و معرفت نفس و خودشناسی از سودمندترین معرفتها به شمار میرود، گاهی از آن به "هوس" یاد میشود و مبارزه با نفس که "جهاد اکبر" نامیده میشود، یعنی تسلیم خواستههای دل و تمنیات هوسآلود نفس نشدن. چنین نفس وسوسهگر، دشمن سعادت انسان است و پیوسته با عقل در نبرد است و جهاد با نفس، فضیلت پیدا میکند[۱].