عصمت (پرسش)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث عصمت است. "عصمت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عصمت در لغت | عصمت در قرآن | عصمت در حدیث | عصمت در کلام اسلامی | عصمت در فلسفه اسلامی | عصمت در عرفان اسلامی

عصمت موضوعی مشتمل بر مجموعه‌ای از پرسش‌های مرتبط است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در بررسی این پرسش‌ها، می‌توان به جنبه‌های گوناگونی - از جمله: عقلی، قرآنی، حدیثی و غیره - نیز پرداخت. برای بررسی جامع این سؤال‌ها و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی عصمت مراجعه شود.

• تا کنون، پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط با عصمت به ۵۹ مورد رسیده و به شرح ذیل‌اند:

معناشناسی عصمت

1. عصمت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
2. تعاریف عقل‌گرایان درباره عصمت چیست؟ (پرسش)
3. تعاریف کلامی‌ها درباره عصمت چیست؟ (پرسش)

واژه شناسی لغوی

1. مترادف‌های واژه عصمت چیست؟ (پرسش)

اصطلاح شناسی

1. اصطلاح عصمت از چه زمانی به کار برده شده؟ (پرسش)

منشأ عصمت (عوامل و اسباب)

1. منشأ عصمت معصومین چیست؟ (پرسش)

ضرورت عصمت

امکان عقلی عصمت

1. آیا عصمت برای انسان امکان دارد؟ (پرسش)

ادعای استحاله عصمت

ضرورت عقلی عصمت

ضرورت نقلی عصمت

اختیاری بودن عصمت

ادعای جبری بودن عصمت

1. دلایل جبری دانستن عصمت چیست؟ (پرسش)
2. پیامدهای جبری دانستن عصمت چیست؟ (پرسش)
3. اگر عصمت موهبت الهی است چگونه می‌‌توان آن را برای معصومین فضیلت دانست؟ (پرسش)

مراتب عصمت

1. آیا عصمت مفهومی دارای مراتب است؟ (پرسش)
2. مراد از عصمت در مقام تلقی چیست؟ (پرسش)
3. مراد از عصمت در مقام ابلاغ وحی چیست؟ (پرسش)

اقسام عصمت

عصمت واجب و عصمت غیر واجب

عصمت موهبتی و عصمت اکتسابی

عصمت استحقاقی و عصمت تفضلی

گستره عصمت (قلمرو)

گستره زمانی

1. محدوده زمانی عصمت انبیاء چیست؟ (پرسش)
2. محدوده زمانی عصمت امامان چیست؟ (پرسش)

گستره متعلق

عصمت وحی

1. وحی به چه معناست؟ (پرسش)
2. مصونیت وحی در مقام تلقی و ابلاغ چگونه است؟ (پرسش)
3. تفسیر وحی به تجربه دینی به چه معناست؟ (پرسش)
4. اولین دریافت وحی توسط پیامبر چگونه بوده؟ (پرسش)
5. چرا خداوند خبر از شک و تردید انبیاء در وحی می‌‌دهد؟ (پرسش)
6. رویکردهای غرب درباره وحی چیست؟ (پرسش)

عصمت پیامبر

1. آیا آیه نخست سوره تحریم بر عدم عصمت پیامبر دلالت دارد؟ (پرسش)

عصمت امام

1. برهان عقلی عصمت امام چیست؟ (پرسش)

عصمت اهل بیت

1. دلایل نقلی عصمت اهل‌بیت چیست؟ (پرسش)
2. آیه اولوالامر چگونه بر عصمت اهل‌بیت دلالت می‌‌کند؟ (پرسش)
3. آیه تطهیر چگونه بر عصمت اهل‌بیت دلالت می‌‌کند؟ (پرسش)
4. آیه تطهیر چگونه بر عصمت سایر ائمه دلالت می‌‌کند؟ (پرسش)
5. حدیث ثقلین چگونه بر عصمت اهل‌بیت دلالت می‌‌کند؟ (پرسش)

عصمت حضرت مریم

1. آیا حضرت مریم معصوم است؟ (پرسش)

عصمت فرشتگان

1. چه دیدگاه‌هایی درباره عصمت فرشتگان وجود دارد؟ (پرسش)
2. براهین عقلی اثبات عصمت فرشتگان چیست؟ (پرسش)
3. براهین نقلی بر اثبات عصمت فرشتگان چیست؟ (پرسش)
4. منشأ عصمت فرشتگان چیست؟ (پرسش)

دلایل عصمت (اثبات عصمت)

عصمت انبیا

1. دلایل عقلی اثبات عصمت انبیاء چیست؟ (پرسش)
2. چرا برای اثبات عصمت انبیاء نمی‌توان از ادله شرعی استفاده کرد؟ (پرسش)
3. آیا قرآن کریم عصمت انبیاء را در مقام تلقی و ابلاغ بیان کرده است؟ (پرسش)
4. مراد از ارتکاب سهوی گناه از سوی انبیاء چیست؟ (پرسش)
5. آیا عصمت مخصوص انبیاء است؟ (پرسش)
6. چرا انبیاء در تمامی موارد از علوم غیر عادی خود استفاده نمی‌کنند؟ (پرسش)
7. عصمت انبیاء از خطا در قضاوت به چه معناست؟ (پرسش)
8. آیا انبیاء تنها از ترک واجبات و انجام محرمات معصوم هستند؟ (پرسش)
9. آیا انبیاء پیش از احراز نبوت خداپرست بوده‌اند؟ (پرسش)

عصمت اعتقادی انبیا

1. دلایل اثبات عصمت اعتقادی انبیاء چیست؟ (پرسش)
2. آیا تردید حضرت ابراهیم در ربوبیت الهی بر عدم عصمت اعتقادی دلالت می‌‌کند؟ (پرسش)
3. آیا آیه ۶۵ سوره زمر بر عدم عصمت انبیاء در اعتقادات دلالت دارد؟ (پرسش)
4. آیا آیه ۸۷ سوره انبیاء بر عدم عصمت انبیاء در اعتقادات دلالت دارد؟ (پرسش)

عصمت انبیا در مقام عمل

1. دلایل عقلی اثبات عصمت انبیاء در مقام عمل چیست؟ (پرسش)
2. دلایل نقلی اثبات عصمت انبیاء در مقام عمل چیست؟ (پرسش)
3. آیا آیه ۱۲۱ و ۱۲۲ سوره طه بر عدم عصمت حضرت آدم دلالت دارد؟ (پرسش)
4. آیا آیه ۶۲ و ۶۳ سوره انبیاء بر عدم عصمت حضرت ابراهیم دلالت دارد؟ (پرسش)
5. آیا آیه ۲۴ سوره یوسف بر عدم عصمت حضرت یوسف دلالت دارد؟ (پرسش)
6. آیا آیه ۴۳ سوره توبه بر عدم عصمت پیامبر اسلام دلالت دارد؟ (پرسش)
7. آیا آیه ۱ و ۲ سوره فتح بر عدم عصمت پیامبر خاتم دلالت دارد؟ (پرسش)

آثار و کارکردهای عصمت

کارکردهای عصمت برای معصوم

کارکردهای عصمت برای افراد

کارکردهای عصمت برای جامعه

کارکردهای اخروی

منبع‌شناسی جامع عصمت

1. کتاب‌شناسی عصمت
2. مقاله‌شناسی عصمت
3. پایان‌نامه‌شناسی عصمت