زبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۹: خط ۹:
==مقدمه==
==مقدمه==
[[زبیر بن عوام]]، برادرزادۀ [[حضرت خدیجه]]، پسر عمۀ [[پیامبر]] و داماد [[ابوبکر]] بود. پس از [[رحلت پیامبر]]، از معترضان به [[خلافت]] [[ابوبکر]] به شمار می‌رفت. عضو شورای شش‌نفرۀ [[خلافت عمر]] بود. [[مال‌دوستی]] و [[جاه‌طلبی]] او، وی را از خط صحیح [[اسلام]] جدا کرد، در دورۀ [[عثمان]] به ثروت‌های بادآورده دست یافت و صاحب زمین‌ها و [[اموال]] و زروسیم فراوان گشت.<ref>مروج الذهب، ج ۲ ص ۳۴۲</ref> در زمان [[خلافت]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]، از [[بیعت‌شکنان]] شد و در فتنۀ [[جمل]] شرکت داشت و در همین [[جنگ]] کشته شد. پسرش [[عبد]] [[اللّه]] بن زبیر نیز در [[جنگ جمل]] و فتنه‌های بعدی نقش فعال داشت و از [[دشمنان]] [[اهل بیت]] و [[بنی هاشم]] بود. به تعبیر [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}}: زبیر همواره مردی از ما [[خاندان]] بود، تا آنکه پسرش [[عبد]] [[اللّه]] بزرگ شد و او را [[فاسد]] کرد<ref>شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۷۹:  {{متن حدیث|"ما زال الزبير منا اهل البيت حتى نشاء ابنه عبد اللّه بن الزبير"}}</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۸۹.</ref>
[[زبیر بن عوام]]، برادرزادۀ [[حضرت خدیجه]]، پسر عمۀ [[پیامبر]] و داماد [[ابوبکر]] بود. پس از [[رحلت پیامبر]]، از معترضان به [[خلافت]] [[ابوبکر]] به شمار می‌رفت. عضو شورای شش‌نفرۀ [[خلافت عمر]] بود. [[مال‌دوستی]] و [[جاه‌طلبی]] او، وی را از خط صحیح [[اسلام]] جدا کرد، در دورۀ [[عثمان]] به ثروت‌های بادآورده دست یافت و صاحب زمین‌ها و [[اموال]] و زروسیم فراوان گشت.<ref>مروج الذهب، ج ۲ ص ۳۴۲</ref> در زمان [[خلافت]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]، از [[بیعت‌شکنان]] شد و در فتنۀ [[جمل]] شرکت داشت و در همین [[جنگ]] کشته شد. پسرش [[عبد]] [[اللّه]] بن زبیر نیز در [[جنگ جمل]] و فتنه‌های بعدی نقش فعال داشت و از [[دشمنان]] [[اهل بیت]] و [[بنی هاشم]] بود. به تعبیر [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}}: زبیر همواره مردی از ما [[خاندان]] بود، تا آنکه پسرش [[عبد]] [[اللّه]] بزرگ شد و او را [[فاسد]] کرد<ref>شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۷۹:  {{متن حدیث|"ما زال الزبير منا اهل البيت حتى نشاء ابنه عبد اللّه بن الزبير"}}</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۸۹.</ref>
[[زبیر بن عوام]] پسرعمه [[پیامبر]]{{صل}} و برادرزاده [[حضرت خدیجه]]{{س}} و مادرش [[صفیه]] دختر [[عبدالمطلب]] (عمه [[پیامبر]]) بوده است. او از جمله [[سابقین]] در [[اسلام]] و چهارمین یا پنجمین نفری بود که [[اسلام]] آورد. زبیر در برابر عمویش که او را بر [[حصیر]] آویزان می‌کرد و با [[دود]] او را [[شکنجه]] می‌کرد تا ایمانش را ترک کند، [[مقاومت]] کرد. وی [[دوازده]] یا پانزده یا شانزده ساله بود که [[مسلمان]] شد و دو بار [[هجرت]] کرد. بار اول در حالی‌که اولین فرد از [[بنی‌اسد]] بود، به [[حبشه]] [[هجرت]] کرد و بار دوم به [[مدینه]]. زبیر ده پسر و نه دختر داشت که ارشد آنها [[عبدالله بن زبیر]] بود؛ [[پیامبر]]{{صل}} نسبت به زبیر اظهار علاقه می‌کرد. او از [[یاران]] [[شجاع]] و سرشناس [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بود و در بیشتر جنگ‌های او شرکت داشت و چندین بار مجروح شد و چون در بیشتر [[غزوات]] سوار بر اسب بود به "[[فارس]] [[اسلام]]" [[لقب]] گرفت. در [[جنگ‌ها]] دلاوری‌ها از خود نشان داد و در [[غزوه]] [[خندق]] از [[رسول خدا]] [[لقب]] "[[حواری]]" گرفت. رجالیان [[اهل سنت]] او را از عَشَره مُبَشَّره (ده تن [[بشارت]] داده شده به [[بهشت]]) می‌شمرند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 435- 440.</ref>.


==زبیر بعد از [[وفات رسول خدا]] در زمان [[سه خلیفه]] ([[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]])==
==زبیر بعد از [[وفات رسول خدا]] در زمان [[سه خلیفه]] ([[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]])==

نسخهٔ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۱۱

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

زبیر بن عوام، برادرزادۀ حضرت خدیجه، پسر عمۀ پیامبر و داماد ابوبکر بود. پس از رحلت پیامبر، از معترضان به خلافت ابوبکر به شمار می‌رفت. عضو شورای شش‌نفرۀ خلافت عمر بود. مال‌دوستی و جاه‌طلبی او، وی را از خط صحیح اسلام جدا کرد، در دورۀ عثمان به ثروت‌های بادآورده دست یافت و صاحب زمین‌ها و اموال و زروسیم فراوان گشت.[۱] در زمان خلافت امیر المؤمنین، از بیعت‌شکنان شد و در فتنۀ جمل شرکت داشت و در همین جنگ کشته شد. پسرش عبد اللّه بن زبیر نیز در جنگ جمل و فتنه‌های بعدی نقش فعال داشت و از دشمنان اهل بیت و بنی هاشم بود. به تعبیر حضرت امیر(ع): زبیر همواره مردی از ما خاندان بود، تا آنکه پسرش عبد اللّه بزرگ شد و او را فاسد کرد[۲][۳]

زبیر بعد از وفات رسول خدا در زمان سه خلیفه (ابوبکر، عمر و عثمان)

زبیر در زمان خلافت امام علی(ع)

بررسی زمینه‌های انحراف و فرجام بد زبیر

فرجام بد زبیر

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. مروج الذهب، ج ۲ ص ۳۴۲
  2. شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۷۹: «"ما زال الزبير منا اهل البيت حتى نشاء ابنه عبد اللّه بن الزبير"»
  3. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۸۹.