مراتب ایمان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۲۱

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث ایمان است. "مراتب ایمان" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مراتب ایمان در قرآن | مراتب ایمان در حدیث | مراتب ایمان در نهج البلاغه | مراتب ایمان در کلام اسلامی | مراتب ایمان در عرفان اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مراتب ایمان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

ایمان از نظر شدت و ضعف، درجه‌هایی دارد. اینکه آیا ایمان مراتبی دارد یا نه، بسته به این است که ایمان را چگونه تعریف کنیم و این مسئله را بررسیم که آیا ایمان قابلیت شدت و ضعف و کاهش و افزایش دارد یا نه. آنان که عمل به ارکان را جزو تعریف ایمان نمی‌دانند و آن را تنها تصدیق قلبی می‌شمارند، شدت و ضعفی نیز در آن روا نمی‌دارند و در نتیجه، مراتب و درجات ایمان را نیز نمی‌پذیرند. در برابر، کسانی که عمل را جزو ایمان می‌دانند، خواه ناخواه این را نیز پذیرفته‌اند که ایمان شایسته زیادت و نقصان و شدت و ضعف است. بسیاری از متکلمان شیعه، از آن رو که آیات و روایات پرشماری، ایمان را ذو درجات دانسته‌اند^[۱]، این مسئله را حل شده انگاشته و از آن سخن نگفته‌اند. برخی دیگر از علمای شیعه با الهام از این آیات و روایات بابی به عنوان "درجات الایمان و حقائقه" برگشوده و از مراتب ایمان بحث کرده‌اند^[۲]. برخی دانشمندان معاصر شیعی نیز مراتب ایمان را پذیرفته‌اند و بر آن رفته‌اند که ایمان عبارت از علم و عمل است و التزام به این دو شدت و ضعف می‌پذیرد و از این رو، ایمان نیز شدت و ضعف و کاهش و نقصان دارد و در نتیجه، مراتب ایمان، از ضروریاتی است که هیچ شکی بدان راه ندارد^[۳]^[۴].
برخی دیگر نیز چنین استدلال کرده‌اند: چه ایمان را به معنای علم و معرفت بدانیم و چه به معنای پذیرفتن حق و تسلیم در برابر آن، دارای درجات و سلسله مراتب است و این بدان سبب است که علم و تسلیم و پذیرش، مراتب مختلف دارد^[۵].
آیاتی پرشمار نیز بر این حقیقت گواهی می‌دهند؛ از جمله آنجا که خداوند می‌فرماید: لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ^[۶]^[۷]. بدین سان، مراتب ایمان نزد متکلمان شیعه، حقیقتی است پذیرفته شده؛ هر چند درباره آن به گونه‌ای روشن و مفصل سخن نگفته‌اند. در روایت است که ایمان را ده درجت است که مؤمن یک به یک آنها را طی می‌کند^[۸]. نیز در روایت است که خداوند، ایمان را بر هفت بخش تقسیم کرده است: نیکی، صدق، یقین، رضا، وفا، علم و بردباری. آن گاه سهم هر کس را از آنها داده است. هر کس همه آنها را در خود گرد آورده است، مؤمن کامل است^[۹]^[۱۰].

منابع

فرهنگ شیعه

جستارهای وابسته

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.
↑ بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.
↑ المیزان‌، ۱۸/ ۲۹۵.
↑ فرهنگ شیعه، ص 406.
↑ فرهنگ شیعه، ص 406.
↑ «تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.
↑ ر.ک: تفسیر نمونه، ۲۲/ ۲۹.
↑ بحار الانوار، ۶۶/ ۱۶۵.
↑ بحار الانوار، ۶۶/ ۱۵۹.
↑ فرهنگ شیعه، ص 406-407.

[1] بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.

[2] بحار الانوار، ۶۶/ ۱۷۵- ۱۵۴.

[3] المیزان‌، ۱۸/ ۲۹۵.

[4] فرهنگ شیعه، ص 406.

[5] فرهنگ شیعه، ص 406.

[6] «تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.

[7] ر.ک: تفسیر نمونه، ۲۲/ ۲۹.

[8] بحار الانوار، ۶۶/ ۱۶۵.

[9] بحار الانوار، ۶۶/ ۱۵۹.

[10] فرهنگ شیعه، ص 406-407.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 {{نبوت}}
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[ایمان]]''' است. "'''[[مراتب ایمان]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[مراتب ایمان در قرآن]] | [[مراتب ایمان در حدیث]] | [[مراتب ایمان در نهج البلاغه]] | [[مراتب ایمان در کلام اسلامی]] | [[مراتب ایمان در عرفان اسلامی]]</div>