: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابوبرده بن قیس اشعری در تراجم و رجال]] | [[ابوبرده بن قیس اشعری در تاریخ اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
از [[قبیله]] عتر تیره‌ای از اشعریان<ref>سمعانی، ج۴، ص۱۵۰.</ref> و [[برادر]] [[ابوموسی اشعری]] است که به [[کنیه]] اشتهار دارد<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۶۴؛ ابن حبان، ج۳، ص۴۵۰؛ نسب کامل وی را در الطبقات ابن سعد بنگرید.</ref>. نام وی [[عامر بن قیس اشعری|عامر]] است<ref>خلیفة بن خیاط، ص۱۲۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶؛ ابن حمزه، ص۴۹۰.</ref>. در برخی گزارش‌ها گفته شده که ابوبرده فرزند [[ابوموسی]]، در نام و کنیه مثل عمویش بوده است. در این صورت، نام عامر برای ابوبرده [[تأیید]] می‌شود؛ زیرا نام فرزند ابوموسی، عامر است<ref>ر.ک: ابن عساکر، ج۲۶، ص۴۷.</ref>.
[[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۶۴.</ref>، شرح حال او را در صحابه‌ای آورده که پیش از [[فتح مکه]] [[مسلمان]] شدند. وی که از برادرش [[ابوموسی اشعری]] بزرگ‌تر بود<ref>ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.</ref>، در [[وطن]] خود [[یمن]]، [[اسلام]] را پذیرفت و همراه تعدادی از افراد قبیله (از جمله دو برادرش ابوموسی و ابوهم) رهسپار [[مدینه]] شد. آمدن آنان، با بازگشت [[مهاجران]] [[حبشه]] به مدینه در سال هفتم همزمان بود<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۶۴.</ref>. بر اساس گزارش‌های دیگر، آنان برای رفتن به مدینه، مسیر دریا را [[انتخاب]] کردند که آنها را به حبشه کشاند. در آنجا با مهاجران حبشه [[ملاقات]] کردند و به همراه آنان به مدینه بازگشتند و این هنگام [[فتح خیبر]] بود<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۶؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۲۹.</ref>. ابن سعد<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref> این گزارش را تأیید نکرده است. منشأ این گزارش‌ها می‌تواند همزمانی ورود اشعریان یمن و مهاجران حبشه به مدینه باشد. حتی [[سفر]] یمنیان از [[راه]] دریا نیز ممکن است تحت تأثیر همین همزمانی پرداخته شده باشد. ابوبرده، بعدها همانند بیشتر اشعری‌ها در [[کوفه]] سکونت گزید<ref>ابن حجر، ج۷، ص۳۱.</ref>. او در حادثه طاعونی از برادرش ابوموسی خواست که آنان را به منطقه دور افتاده‌ای (وابِق) ببرد که ابوموسی با او [[مخالفت]] کرد<ref>ابن سعد، ج۴، ص۸۳؛ در برخی منابع به جای دوابق»، «دابق» آمده (بخاری، الکنی، ص۱۴؛ ابن حجر، ج۷، ص۳۱) که نام روستایی در حلب است؛ یاقوت حموی، ج۲، ص۴۱۶.</ref>.
او [[ثقه]] دانسته شده<ref>ابن حبان، ج۳، ص۴۵۱.</ref> و نامش در شمار صحابه‌ای است که یک [[روایت]] دارند<ref>ابن حزم، ص۴۹۷.</ref>. روایت نقل شده از وی، درباره دعای [[رسول خدا]]{{صل}} برای [[امت]] است که مرگشان در [[جنگ]] و [[طاعون]] باشد. <ref>{{متن حدیث|اللَّهمَّ اجعَلْ فَناءَ أمَّتي قتلًا في سبيلِك بالطَّعنِ والطَّاعونِ}}؛ احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۳۷؛ ابن ابی عاصم، ج۴، ص۴۵۰؛ طبرانی، ج۲۲، ص۳۱۴؛ دولابی، ج۱، ص۴۹؛ ابن قانع، ج۲، ص۲۴۱.</ref>؛ همین [[حدیث]]<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۴۱۷.</ref> و گاه با عبارات دیگر اما به همین مضمون، از [[ابوموسی اشعری]] نیز نقل شده است<ref>بخاری، الکنی، ص۱۵.</ref>. فرزند وی [[برید بن ابوبرده بن قیس اشعری|برید]]<ref>ابن حجر، تسجیل المنفعه، ص۵۲۰؛ ابن حمزه، ص۴۹۰ نام فرزند وی را یزید نوشته که صحیح نیست؛ زیرا نام فردی که در سلسه سند حدیث ابو بریده قرار گرفته، در بیشتر منابع یزید بن عبدالله است. بنابراین برید می‌تواند تصحیف یزید باشد.</ref> و [[کریب بن حارث]] [[راوی]] روایت اویند<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۷، ص۲۳۱؛ ابن ابی حاتم، ج۷، ص۱۶۹؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۹.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>تعجیل المنفعه، ص۵۲۱.</ref>، برید را نوه ابوبرده فرزند [[ابو موسی اشعری]] دانسته، نه فرزند ابوبردة بن قیس ([[برادر]] ابو موسی اشعری) که مورد نظر ماست. منابع به سال [[مرگ]] وی اشاره نکرده‌اند. تنها خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۲۲۴.</ref> مرگ او را در [[نبرد]] یمامه به سال یازده دانسته است که با گزارش سکونت وی در [[کوفه]] سازگار نیست.<ref>[[منصور داداش نژاد|داداش نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبرده بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۴۳-۱۴۴.</ref>
