عطایا در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عطایا است. "عطایا" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عطایا در قرآن - عطایا در حدیث - عطایا در فقه اسلامی - عطایا در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عطایا (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

عطایا، جمع "عطیه" بخشش‌های حکومتی بود که خلفا اغلب، به فراخور حال مستمندان، به آنان اعطا می‌کردند. برای نخستین بار عمر - خلیفه دوم - همه درآمدهایی که از طریق خراج زمین‌ها "مفتوحة العنوة" و امثال آن به دست می‌آمد، میان مسلمانان، بر حسب اختلاف شؤون و سوابق افراد تقسیم می‌کرد و برای هر شخص، حقوقی مقرر کرده بود که مبلغ آن نسبت به افراد متفاوت بود. عطایا، خود اهرمی سیاسی، در جهت اطاعت متمردین محسوب می‌گردید؛ زیرا کسانی که از فرمان خلیفه سرباز می‌زدند و یا در جهاد شرکت نمی‌کردند از آن محروم می‌شدند.

منابع

• فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس