مرصد در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخهها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}})) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخههای بحث '''[[مرصد]]''' است. "'''[[مرصد]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div> | |||
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[مرصد در قرآن]] - [[مرصد در حدیث]] - [[مرصد در فقه سیاسی]] </div> | |||
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[مرصد (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
نسخهٔ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۳۸
مقدمه
کمین و کمینگاه[۱]، اصل آن "رصد" به معنای آمادگی برای مراقبت کردن[۲]، مراقب بودن[۳]، مهیا بودن و انتظار کشیدن[۴].
﴿وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ﴾[۵].
مرصاد و مرصد به اقتضای مورد، دو نوع است: الهی و انسانی.
مرصاد الهی: استعاره است بر محافظت و مراقبت دائمی خدای تعالی بر اعمال بندگانش تا در صورت طغیان و فساد، آنان را به عذاب خود مؤاخذه کند؛ چنانکه در امم گذشته چنین سنتی جاری بوده است ﴿إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصَادِ﴾[۶].[۷]
مرصاد انسانی: نوعی تاکتیک نظامی برای تحت فشار قراردادن دشمن است تا تسلیم گردد یا به اسارت یا کشتهشدن تن در دهد. از فرمانهای الهی به پیامبر(ص) و مؤمنان در مورد مشرکان و منافقان که توطئههای بسیاری را برای درهمشکستن مسلمانان و جامعه اسلامی مدینه طراحی و اجرا کرده بودند، آیه ۵ سوره توبه است. این آیه راهکار جنگی دقیقی را ارائه میکند: ﴿فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ﴾[۸]. مجموعه این دستورها برای تحت فشار قراردادن مشرکان و ایجاد رعب و وحشت در دل آنان بود تا فرصت تفکر و توطئه نداشته باشند[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژهنامه، ص۸۱۱.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ج۷، ص۳۵۵.
- ↑ ابنمنظور، لسان العرب، ج۳، ص۱۷۷.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۱۲۶.
- ↑ «دستگیرشان کنید و به محاصره درآورید و در هر کمینگاهی به کمین آنان بنشینید» سوره توبه، آیه ۵.
- ↑ «بیگمان پروردگارت در کمینگاه است» سوره فجر، آیه ۱۴.
- ↑ سید محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۲۸۱.
- ↑ «و چون ماههای حرام به پایان رسید مشرکان را هر جا یافتید بکشید و دستگیرشان کنید و به محاصره درآورید و در هر کمینگاهی به کمین آنان بنشینید؛ و اگر توبه کردند و نماز برپا داشتند و زکات دادند آزادشان بگذارید که بیگمان خداوند آمرزندهای بخشاینده است» سوره توبه، آیه ۵.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۱۰۷.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۷۳-۴۷۴.