خشونت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:
#{{متن قرآن|نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ}}<ref>«ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو بر آنان چیره نیستی  از این روی هر کس را که از وعده عذاب من می‌هراسد با قرآن پند بده!» سوره ق، آیه ۴۵.</ref>
#{{متن قرآن|نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ}}<ref>«ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو بر آنان چیره نیستی  از این روی هر کس را که از وعده عذاب من می‌هراسد با قرآن پند بده!» سوره ق، آیه ۴۵.</ref>
#{{متن قرآن|فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَكِّرٌ}}<ref>«پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای» سوره غاشیه، آیه ۲۱.</ref> * {{متن قرآن|لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ}}<ref>«تو بر آنان چیره نیستی،» سوره غاشیه، آیه ۲۲.</ref>
#{{متن قرآن|فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَكِّرٌ}}<ref>«پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای» سوره غاشیه، آیه ۲۱.</ref> * {{متن قرآن|لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ}}<ref>«تو بر آنان چیره نیستی،» سوره غاشیه، آیه ۲۲.</ref>
==نکات==
==معناشناسی خشونت==
در این [[آیات]] این مسائل و نکات [[دینی]] و [[تربیتی]] مطرح شده است:
==ارزش‌گذاری خشونت==
# [[پیامبر]] دارای [[اخلاقی]] خوش و به دور از خشونت: {{متن قرآن|فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ}}<ref>«پس با بخشایشی از (سوی) خداوند با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل می‌بودی از دورت می‌پراکندند؛ پس آنان را ببخشای و برای ایشان آمرزش بخواه و با آنها در کار، رایزنی کن و چون آهنگ (کاری) کردی به خداوند توکل کن که خداوند توکل کنندگان (به خویش) را دو» سوره آل عمران، آیه ۱۵۹.</ref>
==خشونت‌زدایی و همزیستی==
# [[پیامبر]] [[مأمور]] اجتناب از [[رفتار]] خشونت آمیز با [[یتیمان]]: {{متن قرآن|فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ}}<ref>«پس با یتیم تندی مکن!» سوره ضحی، آیه ۹.</ref>
==خشونت‌های مجاز==
# [[پیامبر]] [[مأمور]] برحذر بودن از رد درخواست گدایان و راندن خشونت آمیز آنان از خود: {{متن قرآن|وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ}}<ref>«و (مستمند) خواهنده را از خود مران!» سوره ضحی، آیه ۱۰.</ref>
==ریشه‌یابی و درمان خشونت‌طلبی==
# [[پیامبر]] در [[دعوت]] خود از روش [[زور]] و [[اجبار]] استفاده نمی‌کند و کسی را با تهدید و [[ارعاب]] به [[دین]] [[دعوت]] نمی‌کند. {{متن قرآن|وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ}}<ref>«ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو بر آنان چیره نیستی  از این روی هر کس را که از وعده عذاب من می‌هراسد با قرآن پند بده!» سوره ق، آیه ۴۵.</ref>
# [[پیامبر]] چیره گر نیست، تا در [[دعوت]] خود همانند زورگویانِ عالم از روش‌های غیر [[انسانی]] و خشونت آمیز استفاده ببرد. و اگر در جایی چنین برداشت و تلقی شده، یا در [[قرآن]] نیامده و یا روش معمول [[مردم]] آن زمان بوده و نه [[تشریع]] [[خدا]] و [[بیان]] [[پیامبر]]. {{متن قرآن|لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ}}<ref>«تو بر آنان چیره نیستی،» سوره غاشیه، آیه ۲۲.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۴۸۴.</ref>.


== [[خشونت رفتاری]] ==
== [[خشونت رفتاری]] ==

نسخهٔ ‏۹ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۵


اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

  1. ﴿فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ[۱]
  2. ﴿فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ[۲] * ﴿وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ[۳]
  3. ﴿نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ[۴]
  4. ﴿فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَكِّرٌ[۵] * ﴿لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ[۶]

معناشناسی خشونت

ارزش‌گذاری خشونت

خشونت‌زدایی و همزیستی

خشونت‌های مجاز

ریشه‌یابی و درمان خشونت‌طلبی

خشونت رفتاری

خشونت گفتاری

خشونت خانوادگی

نفی خشونت

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

  1. سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم

پانویس

  1. «پس با بخشایشی از (سوی) خداوند با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل می‌بودی از دورت می‌پراکندند؛ پس آنان را ببخشای و برای ایشان آمرزش بخواه و با آنها در کار، رایزنی کن و چون آهنگ (کاری) کردی به خداوند توکل کن که خداوند توکل کنندگان (به خویش) را دو» سوره آل عمران، آیه ۱۵۹.
  2. «پس با یتیم تندی مکن!» سوره ضحی، آیه ۹.
  3. «و (مستمند) خواهنده را از خود مران!» سوره ضحی، آیه ۱۰.
  4. «ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو بر آنان چیره نیستی از این روی هر کس را که از وعده عذاب من می‌هراسد با قرآن پند بده!» سوره ق، آیه ۴۵.
  5. «پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای» سوره غاشیه، آیه ۲۱.
  6. «تو بر آنان چیره نیستی،» سوره غاشیه، آیه ۲۲.