امامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - ']] | ' به ' - [[')
جز (جایگزینی متن - 'دوازده امام' به 'دوازده امام')
خط ۲۶: خط ۲۶:
* [[عالمان]] [[سنی]] در تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]] و نیز تعریف [[مذهب]] امامیه، یکسان عمل نکرده‌اند. برای نمونه، [[ابوالحسن اشعری]] گروه‌های اصلی [[شیعه]] را [[غالیه]]، [[رافضه]] و [[زیدیه]] می‌داند و یکی از فرقه‌های [[رافضه]] را که به [[امامت دوازده امام]] اعتقاد داشته‌اند، [[قطعیه]] می‌نامد<ref>[[على بن اسماعیل اشعری|اشعری، علی بن اسماعیل]]، مقالات الاسلامیین، ص۱۶-۷۰؛ درباره قطعیه، ر.ک: همان، ص۱۷.</ref>
* [[عالمان]] [[سنی]] در تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]] و نیز تعریف [[مذهب]] امامیه، یکسان عمل نکرده‌اند. برای نمونه، [[ابوالحسن اشعری]] گروه‌های اصلی [[شیعه]] را [[غالیه]]، [[رافضه]] و [[زیدیه]] می‌داند و یکی از فرقه‌های [[رافضه]] را که به [[امامت دوازده امام]] اعتقاد داشته‌اند، [[قطعیه]] می‌نامد<ref>[[على بن اسماعیل اشعری|اشعری، علی بن اسماعیل]]، مقالات الاسلامیین، ص۱۶-۷۰؛ درباره قطعیه، ر.ک: همان، ص۱۷.</ref>
* [[ابن حزم اندلسی]] پس از تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]]، یکی از آنها را [[رافضه]] دانسته است. او یکی از فرقه‌های [[رافضیه]] را امامیه، و یکی از فرقه‌های امامیه را [[قطعیه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] معتقدند - می‌داند<ref>على بن احمد بن حزم اندلسی، الفصل فی الملل، ج۳، ص۱۱۴.</ref>
* [[ابن حزم اندلسی]] پس از تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]]، یکی از آنها را [[رافضه]] دانسته است. او یکی از فرقه‌های [[رافضیه]] را امامیه، و یکی از فرقه‌های امامیه را [[قطعیه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] معتقدند - می‌داند<ref>على بن احمد بن حزم اندلسی، الفصل فی الملل، ج۳، ص۱۱۴.</ref>
* [[بغدادی]] و [[شهرستانی]] گروه‌های اصلی [[شیعه]] را به چهار گروه [[زیدیه]]، [[کیسانیه]]، [[غلاة]] و امامیه تقسیم کرده‌اند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق، ص۶۰.</ref> به باور [[شهرستانی]]، امامیه کسانی هستند که به [[امامت امام على]]{{ع}} با نص آشکار معتقدند، اما خود ایشان درباره امامانِ پس از [[امام سجاد]]{{ع}} دچار اختلاف شدند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۸۹- ۱۹۲.</ref> او برای امامیه، هفت مذهب نام می‌برد که آخرین آنها [[اثناعشریه]] - باورمندان به امامت دوازده [[امام]] - است. شهرستانی، اثناعشریه را نیز دارای گروه‌های متعددی می‌داند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق، ص۱۹۳ - ۲۰۲.</ref>
* [[بغدادی]] و [[شهرستانی]] گروه‌های اصلی [[شیعه]] را به چهار گروه [[زیدیه]]، [[کیسانیه]]، [[غلاة]] و امامیه تقسیم کرده‌اند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق، ص۶۰.</ref> به باور [[شهرستانی]]، امامیه کسانی هستند که به [[امامت امام على]]{{ع}} با نص آشکار معتقدند، اما خود ایشان درباره امامانِ پس از [[امام سجاد]]{{ع}} دچار اختلاف شدند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۸۹- ۱۹۲.</ref> او برای امامیه، هفت مذهب نام می‌برد که آخرین آنها [[اثناعشریه]] - باورمندان به امامت [[دوازده امام]] - است. شهرستانی، اثناعشریه را نیز دارای گروه‌های متعددی می‌داند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق، ص۱۹۳ - ۲۰۲.</ref>
* گفتنی است وجود این [[مذاهب]] برای [[اثناعشریه]] به‌معنای وجود پرتعداد و مدت‌دار آنها نیست. ازاین‌روست که [[شیخ مفید]] با اشاره به وقوع اختلافات پس از شهادت [[امام عسکری]]{{ع}} که موجب شکل‌گیری گروه‌هایی شد، تصریح می‌کند که اکنون که سال ۳۷۳ هـ.ق است، از میان این گروه‌ها، جز مذهب امامیه [[اثناعشریه]]، فرقه‌ای باقی نمانده است<ref>[[شیخ مفید|عکبری بغدادی، محمد‌ بن محمد بن نعمان]]، الفصول المختارة، ص ۳۲۱.</ref> .
* گفتنی است وجود این [[مذاهب]] برای [[اثناعشریه]] به‌معنای وجود پرتعداد و مدت‌دار آنها نیست. ازاین‌روست که [[شیخ مفید]] با اشاره به وقوع اختلافات پس از شهادت [[امام عسکری]]{{ع}} که موجب شکل‌گیری گروه‌هایی شد، تصریح می‌کند که اکنون که سال ۳۷۳ هـ.ق است، از میان این گروه‌ها، جز مذهب امامیه [[اثناعشریه]]، فرقه‌ای باقی نمانده است<ref>[[شیخ مفید|عکبری بغدادی، محمد‌ بن محمد بن نعمان]]، الفصول المختارة، ص ۳۲۱.</ref> .
* [[بغدادی]] نیز برای [[مذهب]] امامیه تا پانزده گروه نام برده که یکی از آنها، [[مذهب اثناعشریه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] و [[غیبت امام مهدی]]{{ع}} معتقدند - است<ref>[[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق.</ref> .  
* [[بغدادی]] نیز برای [[مذهب]] امامیه تا پانزده گروه نام برده که یکی از آنها، [[مذهب اثناعشریه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] و [[غیبت امام مهدی]]{{ع}} معتقدند - است<ref>[[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بین الفرق.</ref> .  

نسخهٔ ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۱۵

تغییرمسیر به:

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
شیعه
اصول
فروع
عقاید برجسته
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مذهب امامیه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
  • امامیه یکی از مذاهب شیعه است. و امامی منسوب به امام. در اصطلاح رجال، حدیث و کلام، به کسی که شیعه و معتقد به امامت بلافصل امیر المؤمنین(ع) باشد گفته می‌شود، به اینگونه اشخاص، خاصه هم می‌گویند، در مقابل عامه که مقصود اهل سنت‌اند[۱].
  • باورمندان به پیشوایی معصومان(ع) پس از پیامبر(ص)[۲].
  • امامیه، نام عمومی فرقه‌‏هایی است که به امامت علی بن ابی طالب(ع) و فرزندان او(ع) معتقدند[۳]. از دیدگاه آنان، جهان، نمی‏‌تواند از امام تهی باشد. آنان، چشم به راه خروج واپسین امام هستند که در آخر الزمان ظهور می‏‌کند و جهان را پس از آن‏که پر از ستم و بیداد شده است، سرشار از عدل ‏و داد می‌‏فرماید[۴].

مقدمه

  • به شیعیان و پیروان اهل بیت(ع) که به امامت بلافصل امیر المؤمنین(ع) عقیده دارند و امامت را منصب الهی می‌شمارند که با نصب الهی و نص خدا و رسول تعیین می‌شود امامیّه گفته می‌شود. شیخ مفید گوید: امامیه معتقد به وجوب امامت و عصمت و نصّ‌اند و از آن جهت به این نام خوانده می‌شوند که به همه این اصول معتقدند و هرکه همۀ اینها را معتقد باشد، امامی است.[۵] مبنای این عقیده، آیات قرآن و احادیث رسول است و در امام، شرایطی همچون عصمت، نص، اعلم و افضل بودن و... قائلند و امامت را در فرزندان علی(ع) می‌دانند و به امام غایب منتظر عقیده دارند. چون محور این بر عقیده به انتصابی بودن امام از سوی خدا و رسول است، نه انتخاب مردم و امامت را با نصّ خاص می‌دانند نه رأی دیگران، به پیروان این اعتقاد امامیّه گفته‌اند. دهخدا می‌نویسد: امامیه، نام عموم فرقه‌هایی که به نصّ جلی، علی بن ابی طالب(ع) را جانشین پیغمبر اسلام(ص) می‌دانند و معتقدند که امامت در فرزندان علی باقی است و دنیا هیچ‌گاه از امام خالی نیست و منتظرند که یکی از علویان در آخر الزمان ظهور و خروج کند و دنیا را پر از عدل‌وداد و قسط کند. در مقابل اینان، اهل سنت و جماعت پس از پیغمبر، امر خلافت را به شورای مسلمانان و تصویب آنان منوط می‌دانند.[۶] البته در امامیه نیز مثل مذاهب دیگر اسلام، فرقه‌های مختلفی وجود دارد که کامل‌ترین آنان "امامیۀ اثنی عشریه" است.[۷]

امامیه در منابع امامیه

امامیه در منابع اهل سنت

جستارهای وابسته

منابع

منبع‌شناسی جامع اماميه

پانویس

  1. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۰۰.
  2. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۲.
  3. ↑ شهرستانی، الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۷۹
  4. ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۲.
  5. ↑ بحار الانوار، ج ۳۷ ص ۱
  6. ↑ لغت‌نامه، ج ۲ واژۀ امامیّه
  7. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۰۰.
  8. ↑ عکبری بغدادی، محمد‌ بن محمد بن نعمان، اوائل المقالات، ص۳۵.
  9. ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، شیعه در اسلام، ص۲۸.
  10. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۹.
  11. ↑ حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعة، تمام کتاب.
  12. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۳.
  13. ↑ اشعری، علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین، ص۱۶-۷۰؛ درباره قطعیه، ر.ک: همان، ص۱۷.
  14. ↑ على بن احمد بن حزم اندلسی، الفصل فی الملل، ج۳، ص۱۱۴.
  15. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، ص۶۰.
  16. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۱۸۹- ۱۹۲.
  17. ↑ شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، ص۱۹۳ - ۲۰۲.
  18. ↑ عکبری بغدادی، محمد‌ بن محمد بن نعمان، الفصول المختارة، ص ۳۲۱.
  19. ↑ بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق.
  20. ↑ ر.ک: احمد امین، ضحى الاسلام، ج۳، ص۲۱۲).
  21. ↑ عکبری بغدادی، محمد‌ بن محمد بن نعمان، اوائل المقالات، ص۴۱.
  22. ↑ گفتنی است امامیه اعتقادات لازم دیگری - مانند لزوم نص و عصمت امام - نیز دارد
  23. ↑ ر.ک: فاریاب، محمد حسین، بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امامیه&oldid=531608»