میثم تمار در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶: خط ۶:
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[میثم تمار در رجال و تراجم]] - [[میثم تمار در تاریخ اسلامی]] - [[میثم تمار در نهج البلاغه]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[میثم تمار در رجال و تراجم]] - [[میثم تمار در تاریخ اسلامی]] - [[میثم تمار در نهج البلاغه]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
[[شیخ طوسی]] [[میثم]] را هم از [[اصحاب امام علی]]<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۹۶. شیخ مفید نیز میثم را از برگزیدگان اصحاب امام علی{{ع}} شمرده است: و من اصفیاء اصحابه{{ع}} عمرو بن الحمق الخزاعی عربی و میثم التمار و هو میثم بن یحیی مولی و رشید الهجری و حبیب بن مظهر (مظاهر) الاسدی و محمد بن ابی بکر. (الإختصاص، ص۳). یعقوبی نیز می‌نویسد: صحابه علی{{ع}} که از او علم فرا می‌گرفتند: حارث أعور، ابوالطفیل عامر بن واثله، حبه عرنی، رشید هجری، جویریة بن مسهر،، اصبغ ابن نباته، میثم تمار، و حسن بن علی{{ع}} بودند. (تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۱۴).</ref> و [[امام حسن]]<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۹۶، أصحاب أبی محمد الحسن بن علی{{ع}} میثم التمار. به نقل از ابن شهر آشوب، میثم از ابواب امام حسن{{ع}} نیز شمرده شده است: و اصحابه (الحسن{{ع}}) اصحاب ابیه و بوابه قیس ورقاء المعروف بسفینه و رشید الهجری و یقال میثم التمار. (مناقب آل أبی طالب، ج۴، ص۲۸).</ref> و هم از [[اصحاب امام حسین]]{{عم}} شمرده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۱۰۵، أصحاب ابی عبدالله الحسین بن علی{{ع}} میثم التمار. شیخ مفید میثم تمار را از اصحاب امیرالمؤمنین{{ع}} که از اصحاب امام حسین{{ع}} نیز هستند، شمرده است: اصحاب الحسین بن علی{{ع}} جمیع من استشهد معه و من اصحاب امیرالمؤمنین{{ع}} حبیب بن مظاهر و میثم التمار و رشید الهجری و سلیم بن قیس الهلالی و ابوصادق و ابوسعید عقیصا. (الإختصاص، ص۷-۸).</ref>.
[[مرحوم برقی]] نیز میثم را هم از اصحاب امام علی<ref>رجال البرقی، ص۴، من أصحاب آمیرالمؤمنین{{ع}}: میثم [بن یحیی] التمار.</ref> و هم از [[اصحاب امام]] حسن‌{{ع}} نام برده است<ref>رجال البرقی، ص۷، أصحاب أبی محمد احسن بن علی{{ع}} و من أصحاب آمیرالمونین{{ع}}: میثم التمار.</ref>.
[[مرحوم کشی]] به [[نقل]] از [[اسباط]] بن سالم به نقل از [[موسی بن جعفر]]{{ع}} آورده است: "وقتی [[روز رستاخیز]] منادی ندا می‌دهد: "[[حواریون]] [[محمد بن عبدالله]] که [[رسول]] خداست، کجایند؟ آنانی که [[پیمان]] خود را نشکستند و با همان پیمان در گذشتند؟" پس، [[سلمان]]، [[مقداد]] و [[ابوذر]] برمی خیزند؛ سپس منادی ندا می‌دهد: "[[حواریون]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} که [[وصی]] [[محمد بن عبدالله]] است، کجایند؟" پس، [[عمرو بن حمق خزاعی]]، [[محمد بن ابی بکر]]، [[میثم بن یحیی تمار]] وابسته [[بنی اسد]]<ref>زرکلی می‌نویسد: میثم بن یحیی الاسدی بالولاء. (الاعلام، ج۷، ص۳۳۶)</ref> و [[اویس قرنی]] از جای برمی خیزند..."<ref>رجال الکشی، کشی، ص۱۰.</ref>.
[[علامه حلی]] درباره [[میثم]] نوشته است: میثم، مشکورست و در ادامه به [[نقل]] از کشی، که او از عقیقی نقل کرده است، می‌نویسد، ابا [[جعفر]]{{ع}} ([[امام باقر]]{{ع}}) میثم را بسیار [[دوست]] داشت و میثم، مؤمنی [[شاکر]] در [[سختی‌ها]] و [[صابر]] در [[بلایا]] بود<ref>خلاصة الأقوال، علامة حلی، ص۲۸۲. و نیز ر.ک: التحریر الطاووسی، حسن بن زین الدین عاملی، ص۵۵۷؛ إکلیل المنهج فی تحقیق المطلب، محمد جعفر بن محمد طاهر خراسانی کرباسی، ص۴۹۴؛ معجم رجال الحدیث، خوئی، ج۲۰، ص۱۱۲.</ref>.
[[علامه مجلسی]] درباره میثم نوشته است: [[میثم تمار]] از بزرگان شهداست<ref>الوجیزة فی الرجال، علامه مجلسی، ص۱۸۷.</ref>. میثم و خاندانش [[کوفه]] را برای [[زندگی]] برگزیدند<ref>الاصابه، ابن حجر، ج۶، ص۳۱۷.</ref> و در پاره‌ای [[روایات]] از او با نسبت نهروانی<ref>منسوب به شهر نهروان که بین واسط و بغداد قرار گرفته است. (مجمع البحرین، طریحی، ج۵، ص۱۲۲).</ref> یاد شده است<ref>رجال الکشی، ص۸۳.</ref>. او برای گذران زندگی در بازار کوفه خرما فروشی می‌کرد؛ به این [[دلیل]]، به او [[لقب]] تمّار داده شد و حتی [[امام علی]]{{ع}} به دکان او می‌رفت و حتی یک بار آن [[حضرت]] به جای او خرما فروخت<ref>مناقب آل أبی طالب، ج۲، ص۱۵۴: {{متن حدیث| وَ أَنْفَذَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} مِيثَمَ التَّمَّارَ فِي أَمْرٍ فَوَقَفَ عَلَى بَابِ دُكَّانِهِ فَأَتَى رَجُلٌ يَشْتَرِي التَّمْرَ فَأَمَرَهُ بِوَضْعِ الدِّرْهَمِ وَ رَفْعِ التَّمْرِ فَلَمَّا انْصَرَفَ مِيثَمٌ وَجَدَ الدِّرْهَمَ بَهْرَجاً فَقَالَ فِي ذَلِكَ فَقَالَ{{ع}} فَإِذَا يَكُونُ التَّمْرُ مُرّاً فَإِذَا هُوَ بِالْمُشْتَرِي رَجَعَ وَ قَالَ هَذَا التَّمْرُ مُرٌّ}}.</ref>. به روایتی، او در مکانی به نام دارالرزق خربزه می‌فروخت<ref>رجال الکشی، ص۷۸.</ref>.
از [[فرزندان]] میثم می‌توان [[عمران]]<ref>رجال الطوسی، ص۱۱۸؛ أصحاب أبی محمد علی بن الحسین{{ع}}: عمران بن میثم التمار.</ref>، [[شعیب]]<ref>رجال الطوسی، ص۲۲۴؛ أصحاب أبی عبدالله جعفر بن محمد الصادق: شعیب بن میثم التمار.</ref>، [[صالح]]<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۵۵؛ صالح بن میثم التمّار التابعی الکوفیّ من أصحاب الباقر و الصادق{{عم}}.</ref> و [[حمزه]]<ref>رجال الکشی، ص۸۰.</ref> و از نوه‌های [[میثم]] نیز می‌توان [[حسن بن اسماعیل بن شعیب بن میثم]]<ref>کافی، کلینی، ج۷، ص۲۸۱.</ref>، [[یعقوب بن شعیب بن میثم التمّار]]<ref>کافی، کلینی، ج۳، ص۳۷۶.</ref> و [[علی بن اسماعیل بن میثم التمار]] را نام برد؛ [[علی بن اسماعیل بن میثم]] کسی است که اولین کتاب را برای [[مذهب امامیه]] نوشت و نامش را الکامل گذاشت و کتاب دیگری با عنوان الاستحقاق نیز دارد<ref>معجم رجال الحدیث، خویی، ج۱۲، ص۳۰۰.</ref>.<ref>[[عبدالرضا عسکری|عسکری، عبدالرضا]]، [[میثم بن یحیی التمار (مقاله)|مقاله «میثم بن یحیی التمار»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص۵۶۵-۵۶۷.</ref>


==میثم و [[امام علی]]{{ع}}==
==میثم و [[امام علی]]{{ع}}==
۱۱۸٬۴۳۱

ویرایش