تفسیر عرفانی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی نیز روش صوفیان در تفسیر را همان [[تفسیر به رأی]] مذموم دانسته‌اند؛<ref>التفسیر والمفسرون، معرفت، ج ۲، ص۵۳۸. </ref> لیکن باید توجه داشت تفسیر به رأی [[تفسیری]] بر خلاف اصول و [[قواعد]] و بدون استناد به شواهد [[قطعی]] و [[علمی]] است و به تعبیر [[علامه طباطبایی]] [[مفسر]] بدون مراجعه به منابع دیگر در [[رأی]] خود مستقل است. <ref>المیزان، ج ۳، ص۷۶ - ۷۷. </ref> [[قرطبی]] نیز [[تفسیر به رأی]] را [[تفسیر]] بر اساس میل و [[اعتقاد]] مفسر دانسته است. <ref>تفسیر قرطبی، ج ۱، ص۳۳ - ۳۴. </ref> این [[شیوه تفسیری]] هر نوع تفسیر مانند [[فقهی]]، [[کلامی]]، ادبی یا [[عرفانی]] را می‌‌تواند شامل گردد.<ref>[[محسن قاسم‌پور|قاسم‌پور، محمد]]، [[تفسیر عرفانی - قاسم‌پور (مقاله)|مقاله «تفسیر عرفانی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۸ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۸.</ref>

#[[بحرالحقائق و المعانی فی تفسیر السبع المثانی (کتاب)|بحرالحقائق و المعانی فی تفسیر السبع المثانی]] یا [[التأویلات النجمیه (کتاب)|التأویلات النجمیه]] نوشته [[نجم الدین رازی]] معروف به [[نجم الدین دایه]] نیز از زمره [[تفاسیر عرفانی]] است. <ref> کشف الظنون، ج ۱، ص۲۲۴؛ مرصاد العباد، «مقدمه»، ص۴۷. </ref> مؤلف این تفسیر از مریدان و [[اصحاب]] شیخ [[نجم الدین کبری]] بوده که وی [[تربیت]] او را به شیخ [[مجدالدین بغدادی]] در خوارزم سپرده است. <ref>نفحات الانس، ص۴۳۵. </ref> نجم الدین رازی در عصر خود چه در [[عراق]] و چه در [[آسیای صغیر]] از [[مشایخ]] برجسته طریقه کبرویه بوده است. اهتمام این [[مفسر]] به جمع میان ظاهر و [[باطن]] [[آیات]] و [[تأیید]] اصول تصوف بوده است. کار او را علاءالدوله سمنانی ادامه داده است. <ref>مکتب تفسیر اشاری، ص۱۴۵، التفسیر والمفسرون، ذهبی، ج ۲، ص۳۹۳. </ref> آنچه از بررسی و [[کاوش]] در تفسیر بحرالحقائق نجم الدین رازی می‌‌توان به دست آورد دو نکته مهم و اساسی است که توجه بدان روشنگر [[خط مشی]] کلی تفسیر اوست. أ. نگاه عمیق او به دو جنبه ظاهری و [[باطنی]] آیات در سراسر تفسیر او مشهود است. او گفته معنی ظاهر [[آیت]] شنیده باشی و لیکن معنی باطنش بشنو که [[قرآن]] را ظاهری و [[باطنی]] است. <ref>مرصاد العباد، «مقدمه»، ص۶۵. </ref> ب. [[تطبیق]] [[آیات]] با اصول تصوف و [[سلوک]] [[عرفانی]].