امام سجاد در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

==ولادت، نسب و حضور در کربلا==

[[امام سجاد]]{{ع}}، [[علی بن الحسین]]، [[زین العابدین]]{{ع}}، در سال ۳۸ [[هجری]] در [[مدینه]] و در [[روز جمعه]]، پنجم [[شعبان]]، به [[دنیا]] آمد. به دلیل اینکه او میان علیِ اکبر و علیِ اصغر قرار داشت، علیِ اوسط (وَسَطی) نیز نامیده شده است. مشهورترین کنیه‌های ایشان، [[ابو الحسن]]،و مشهورترین [[القاب]] ایشان، [[زین العابدین]]، [[سید العابدین]]<ref>در تذکرة الخواص آمده است: پیامبر{{صل}} او را «سید العابدین» نامید.</ref> و [[سجاد]] است.

ایشان [[فرزند]] [[سید الشهدا]]{{ع}} و مادرش [[شهربانو]] دختر یزدگرد است که در [[حادثه کربلا]] حضور داشت و به علّت [[بیماری]] در [[خیمه]] بستری بود و همراه با [[اهل بیت]]، پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}} به اسیری رفت و با حالتی دشوار و غم‌بار، که [[غل و زنجیر]] به [[دست]] و گردن آن حضرت بسته بودند، به [[کوفه]] و از آنجا به [[شام]] برده شد. در کاخ [[یزید]] هم [[خطبه]] بسیار مهمی ایراد کرد که چهره [[یزید]] افشا شد و [[مردم]] [[شام]] نسبت به ماهیّت [[حادثه کربلا]] [[آگاه]] شدند.

 

 

سخنان [[امام سجاد]] {{ع}} در [[بارگاه یزید]]، چنان او را به [[خشم]] آورد که [[دستور]] کشتنش را داد، امّا [[حضرت زینب]] {{س}}، [[جان]] خود را سپر [[بلا]] قرار داد و نگذاشت. در [[دفن]] اجساد شهدای [[اهل بیت]] در [[کربلا]]، به [[یاری]] [[طایفه بنی اسد]] آمد و پس از [[خاک‌سپاری]] پیکر [[سید الشهدا]]{{ع}} روی [[قبر]] آن حضرت نوشت: {{متن حدیث|هذا قَبْرُ الحُسَيْنِ بنِ عَلِيِّ بنِ أبي طالِب اَلَّذِي قَتَلُوهُ عَطْشاناً غَريباً}}<ref>حیاه الامام زین العابدین، ص۱۶۶.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۳۲؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۴.</ref>

 

داستان [[زیارت]] آن حضرت و بوسیدنش [[حجر الأسود]] را و شعر‌های بلند [[فرزدق]] در [[ستایش]] او ({{متن حدیث|هَذَا الَّذِي تَعْرِفُ الْبَطْحَاءُ وَطْأَتَهُ...}})معروف است. "[[صحیفه سجّادیه]]" مجموعه‌ای از دعا‌های آن حضرت است که اینک در [[دست]] ما به عنوان گنجینه‌ای از [[معارف دینی]] موجود است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۳۲؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۴.</ref>.

 

ایشان، در ۵۷ یا ۵۸ سالگی، در روز دوازدهم یا بیست و پنجم [[محرم]] سال ۹۴ یا ۹۵ [[هجری]] به وسیله [[ولید بن عبدالملک]]، [[مسموم]] شد و به شهادت رسید. [[امام]] زین العابدین{{ع}}، در [[قبرستان بقیع]]، در کنار [[قبر]] عمویش امام حسن{{ع}} به [[خاک]] سپرده شد<ref>برای مطالعه بیشتر ر.ک: الإمام زین العابدین، عبدالرزاق المقرم؛ حیاة الامام زین العابدین، باقر شریف القرشی؛ سیرة الائمّه الاثنی عشر، هاشم معروف الحسنی؛ بحار الأنوار، ج۴۶؛ زندگانی زین العابدین، سید جعفر شهیدی و... .</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۳۲؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۴.</ref>

==چند [[روایت]] درباره [[امام سجاد]] {{ع}}==

#در کتاب [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرائع]] به نقل از [[ابن عباس]]، از [[پیامبر خدا]]{{صل}} چنین آمده است: "چون [[روز قیامت]] می‌شود، ندا دهنده‌ای ندا می‌دهد: «کجاست [[زینت]] [[عابدان]]؟» و گویی فرزندم [[علی بن حسین بن علی بن ابی طالب]] را می‌نگرم که میان صف‌ها گام می‌نهد"<ref>{{متن حدیث|إِذَا كَانَ‏ يَوْمُ‏ الْقِيَامَةِ يُنَادِي‏ مُنَادٍ أَيْنَ زَيْنُ الْعَابِدِينَ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى وَلَدِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ يَخْطُو بَيْنَ الصُّفُوفِ}}؛ علل الشرائع، ص۲۳۰، ح۱.</ref>.

#همچنین در کتاب [[إثبات الوصیة (کتاب)|إثبات الوصیة]] آمده است: حسین{{ع}} با جهانْ شاه، ازدواج کرد و [[امیر مؤمنان]]{{ع}}، به حسین{{ع}} فرمود: «او را نگاه دار و به او [[نیکی]] کن، که بهترینِ ساکنان [[زمین]] پس از تو را برایت به [[دنیا]] می‌آورد» و او [[علی بن الحسین]]{{ع}} را به دنیا آورد<ref>{{متن حدیث|تَزَوَّجَ الحُسَينُ{{ع}} بِجَهانشاهَ، فَقالَ أميرُ المُؤمِنينَ{{ع}} لِلحُسَينِ{{ع}}: اِحتَفِظ بِها وَ أحسِن إلَيها، فَسَتَلِدُ لَكَ خَيرَ أهلِ الأَرضِ بَعدَكَ، فَوَلَدَت عَلِيَّ بنَ الحُسَينِ{{ع}}}}؛ إثبات الوصیة، ص۱۸۱.</ref>.

#در کتاب کافی به نقل از [[ابو بصیر]]، از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: [[علی بن الحسین]]{{ع}}، در پنجاه و هفت سالگی، در سال نود و پنج [[هجری]] در گذشت. او سی و پنج سال پس از [[امام حسین]]{{ع}} [[زندگی]] کرد»<ref>{{متن حدیث|قُبِضَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ{{ع}} وَ هُوَ ابْنُ سَبْعٍ وَ خَمْسِينَ سَنَةً فِي عَامِ خَمْسٍ وَ تِسْعِينَ عَاشَ‏ بَعْدَ الْحُسَيْنِ‏{{ع}} خَمْساً وَ ثَلَاثِينَ سَنَةً}}؛ الکافی، ج۱، ص۴۶۸، ح۶؛ بحارالأنوار، ج۴۶، ص۱۵۲، ح۱۴.</ref>.

#و نیز در کتاب [[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]] [[سفیان]] از [[جعفر بن محمد]] [صادق]{{ع}} نقل کرده است که «علی بن الحسین{{ع}}، در پنجاه و هشت سالگی در گذشت». [[محمد بن عمر]] می‌گوید: این اطلاع [[تاریخی]]، دلیل بر آن است که [[زین العابدین]]{{ع}}، در بیست و سه ـ چهار سالگی با پدرش [در [[کربلا]]] بوده است و بر اثر [[بیماری]] نجنگیده است، نه کمیِ سن، آن گونه که برخی گفته و او را بالغ هم ندانسته‌اند؛ زیرا چگونه می‌شود او در آن [[زمان]]، بالغ نشده باشد، در حالی که [[ابوجعفر محمد بن علی]] [[باقر]]{{ع}} برایش به [[دنیا]] آمده بود؟!<ref>{{متن حدیث|ماتَ عَلِيُّ بنُ حُسَينٍ{{ع}} وَ هُوَ ابنُ ثَمانٍ وَ خَمسينَ سَنَةً. قالَ مُحَمَّدُ بنُ عُمَرَ: فَهذا يَدُلُّكَ عَلى أنَّ عَلِيَّ بنَ حُسَينٍ{{ع}} كانَ مَعَ أبيهِ، وَ هُوَ ابنُ ثَلاثٍ أو أربَعٍ وَ عِشرينَ سَنَةً، وَ لَيسَ قَولُ مَن قالَ: إنَّهُ كانَ صَغيرا، وَ لَم يَكُن أنبَتَ بِشَيءٍ، وَ لكِنَّهُ كانَ يَومَئِذٍ مَريضا فَلَم يُقاتِل، وَ كَيفَ يَكونُ يَومَئِذٍ لَم يُنبِت، وَ قَد وُلِدَ لَهُ أبو جَعفَرٍ مُحَمَّدُ بنُ عَلِيٍّ{{ع}}}}؛ الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۲۱؛ تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۴۱۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۴.</ref>