امام کاظم در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

*نام مبارکش [[موسی]] و نهمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. به سال ۱۲۸ ه. در [[ابواء]]، جایی میان [[مکه]] و [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد و در پنجاه و پنج سالگی به [[شهادت]] رسید. [[پدر]] والامقامش [[امام]] [[جعفر بن محمد]]{{ع}} و مادرش حُمَیدَه است. از [[القاب]] مشهور او است: کاظم، العبد الصالح، باب الحوائج و [[کنیه]] گرامی‌اش [[ابوالحسن]] و [[ابوابراهیم]] است<ref>مصنفات الشیخ المفید، ۱۱/ ۲۱۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 112.</ref>.

*[[امام کاظم]]{{ع}} همانند [[پدران]] [[پاک]] نهادش در [[فضیلت‌های اخلاقی]] و عملی آموزگار و نمونه دیگران بود. منش و [[سلوک]] [[پاک]] او همگان را متأثر می‌ساخت؛ چنان که بنابر [[روایات]]، چون او را در زندان حبس کردند، زندان‌بانان را منقلب ساخت و بدو [[ایمان]] آوردند<ref>مناقب آل ابی طالب‌، ۴/ ۳۲۲.</ref>. درباره [[دانش]] آن [[امام همام]]{{ع}} [[روایت]] کرده‌اند که از همان [[کودکی]] شگفتی [[مردم]] را بر می‌انگیخت<ref>اصول کافی‌، ۲/ ۴۱۸.</ref>. در [[عبادت]] و [[زهد]] از همه [[مردم]] عصر خویش [[برتر]] بود<ref>ارشاد، مفید/ ۲/ ۱۷.</ref> و بدین روی او را [[لقب]] "العبدالصالح" داده بودند و اهل [[مدینه]] "زین‌المجتهدین" اش می‌خواندند<ref>حضرت موسی کاظم‌، ۱۹.</ref>. از صفات والای [[اخلاقی]] [[امام کاظم]]{{ع}}، [[احسان]] و [[نیکی]] به [[مردم]] بود.[[نیازمندان]] بدو [[حاجت]] می‌بردند و نیاز خویش را از او بر می‌آوردند و "باب‌الحوائج" اش می‌دانستند. [[لقب]] مشهور [[امام]]{{ع}} "کاظم" است به معنای کسی که هنگام [[خشم]]، خویشتنداری می‌کند و [[خشم]] خود را فرو می‌برد و به آسانی از دیگران در می‌گذرد<ref>ینابیع المودة، ۳/ ۱۱۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>.

*[[پیامبر]] درحدیث مشهور [[جابر]] [[انصاری]] با صراحت از [[امامت]] [[حضرت کاظم]]{{ع}} یاد کرده است و نیز [[امام صادق]]{{ع}} آشکارا او را [[امام]] پس از خود می‌خواند<ref>بحارالانوار، ۴۸/ ۱۴.</ref>. [[برتری امام]] کاظم{{ع}} بر [[مردمان]] روزگار خویش نیز دلیلی دیگر بر [[امامت]] او است؛ چنان که [[ابن حجر]] هیثمی از علمای [[سنی]] [[مذهب]] درباره ایشان می‌گوید: "[[موسی کاظم]] در [[علم]] و [[معرفت]] و کمال و [[فضل]] [[وارث]] [[پدر]] خویش بود. او از همه کس پارساتر و داناتر و بخشنده‌تر بود"<ref>الصواعق المحرقة، ۲۰۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>.

*[[امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} سی و پنج سال از سال ۱۴۸ تا ۱۸۳ ه. بر [[مسند]] [[امامت]] جلوس فرمود. خلفای معاصر ایشان جملگی از [[بنی عباس]] بودند: [[منصور دوانیقی]]، [[مهدی عباسی]]، [[هادی عباسی]] و [[هارون الرشید]]. [[امام]]{{ع}} در [[عهد]] [[هارون]] سال‌ها در زندان به سر برد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 113.</ref>.

*فعالیت‌های [[امام کاظم]]{{ع}} را بر دو دسته دانسته‌اند:

#فعالیت‌های [[علمی]] و [[فکری]] و چاره‌جویی برای رویارویی با [[عقاید]] نادرست و [[بدعت‌ها]] و واپس‌گرایی‌ها.[[امام]]{{ع}} شاگردانی پرورانید تا به واسطه آنان آموزه‌های [[راستین]] [[دینی]] و [[شیعی]] را میان [[مردم]] بگستراند. [[شاگردان]] به محضر [[امام]] بار می‌یافتند و در مجلس ایشان می‌نشستند و چون [[فتوا]] یا [[کلامی]] [[علمی]] می‌شنیدند، می‌نوشتند و ثبت می‌کردند<ref>الانوار البهیة، ۱۶۹ و ۱۷۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>.  

#فعالیت دیگر [[امام]]{{ع}} [[هدایت]] و نظارت بر پایگاه‌های مردمی و هواخواهان خویش بود. [[امام]]{{ع}} از این گذر می‌کوشید افزون بر حفظ رابطه خویش با [[شیعیان]] و [[هدایت]] آنان، موضع منفی خود در برابر [[حکومت]] را نیز بدانان منتقل کند و در همین مسیر، همواره [[نارضایتی]] خویش از ارباب [[حکومت]] را آشکار می‌ساخت و [[همکاری]] با آنان را [[حرام]] می‌شمرد<ref>وسائل الشیعه‌، ۱۲/ ۱۴۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>.

*[[مناظره]] سرزنش‌آمیز [[امام]]{{ع}} با [[هارون الرشید]] در [[مرقد مطهر]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در پیش بزرگان و [[فرماندهان]] کشوری و لشکری را می‌توان از این گونه فعالیت‌ها شمرد<ref>مناقب آل ابی‌طالب‌، ۴/ ۳۴۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>.

*برخی از مهم‌ترین موضوعات یادکردنی روزگار [[امام کاظم]]{{ع}} عبارت‌اند از:

#[[سازش‌ناپذیری]] [[امام کاظم]]{{ع}} در برابر [[حکومت]] و کژروی‌های دیگر [[جامعه اسلامی]]، مسئله‌ای را پیش آورد که برای [[امامان]] پیشین پیش نیامده بود. [[امام]]{{ع}} برای مدتی طولانی در زندان حبس شد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 114.</ref>.

*[[حاکمان عباسی]] از [[وجود امام]]{{ع}} بیمناک بودند و هر از چند گاهی ایشان را به زندان می‌انداختند. روزگار حبس [[امام]]{{ع}} در [[عهد]] هارون‌الرشید طولانی‌تر بود و بارها به زندان رفت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 115.</ref>.

*[[هارون عباسی]]، [[وجود امام]] کاظم{{ع}} را در زندان نیز تاب نیاورد و [[فرمان]] داد ایشان را [[مسموم]] کنند. بدین‌سان، [[امام]]{{ع}} به سال ۱۸۳ ه. در پنجاه و پنج سالگی در زندان [[بغداد]] به [[شهادت]] رسید و پیکر مقدس‌اش در [[کاظمین]] [[عراق]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>کشف الغمة، ۳/ ۳۷- ۳۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 115.</ref>.

* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]