شمر بن ذی الجوشن در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

==شمر در زمان‌ [[امام‌ حسین]]{{ع}}==

در کربلا سپاه‌ [[عمر بن‌ سعد]] از حیث‌ [[افکار]] و روحیه‌، متفاوت‌ بودند. یک گروه‌ از دشمنان‌ قسم‌ خورده‌ و کینه‌توز [[امام‌ علی]]{{ع}} و فرزندانش بودند مانند  شمر بن‌ ذی‌ الجوشن ‌که‌ گرچه‌ در اوایل‌ سابقه‌ همراهی‌ با امیرالمؤمنین‌ را داشت،‌ ولی‌ وقتی‌ که‌ از [[امام]] منحرف‌ شد، دشمنی‌ سختی‌ نسبت‌ به‌ آن‌ حضرت‌ پیدا کرد. شمر و دیگر [[دوستان]] هم‌پیمانش چون [[شبث بن ربعی تمیمی]]، [[قیس بن اشعث]]، [[حجار بن ابجر عجلی]] انسان‌های‌ ماجراجویی بودند‌ که‌ از [[تهور]] نیز بی‌بهره ‌نبودند و صرفاً سود شخصی‌ خود را در این‌ گونه‌ حوادث‌ دنبال‌ می‌کردند و برای‌ نیل‌ به‌ آن‌ نیز از هیچ‌ عملی‌ روی‌گردان‌ نبودند. مردمی که امام‌ علی{{ع}} از دست آنان می‌نالید و [[امام‌ حسن]]{{ع}} از [[شرّ]] آنان [[گوشه‌گیری]] را [[اختیار]] کرد.  

شمر برای [[حفظ]] سنت‌های قبیله‌ای و پیوندهای [[جاهلی]]، از آنجا که با [[ام البنین]] [[مادر]] [[عباس بن علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} و برادران‌ او ([[عفر بن علی ابن ابی‌طالب]]، [[عبدالله بن علی بن ابی طالب]] و [[عثمان بن علی بن ابی طالب]]) هم [[قبیله]] بود‌ (قبیله‌ بنی‌کلاب‌ که شمر و [[عبدالله بن‌ ابی ‏محل‌]] که‌ نزد عمر بن‌ سعد بودند، از این‌ قبیله‌ بودند)، از عبیدالله بن‌ زیاد امان‌ نامه‌ای‌ برای‌ پسران‌ امّ‌البنین‌ گرفتند<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۱۶؛ الارشاد فی معرفة حججالله علیالعباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۴۴۰.</ref> و عصر روز‌ نهم‌ محرم‌، به‌ سوی ‌خیمه‌گاه‌ [[امام حسین]]{{ع}} آمد و بانگ‌ زد: فرزندان‌ [[خواهر]] من‌ کجایند؟ کسی‌ به‌ [[شمر]] پاسخ‌ نداد.

پس از آنکه امام‌ حسین{{ع}} در روز عاشورا برای [[بیداری]] [[سپاه کوفه]] از [[خواب غفلت]]، خطبه‌ای در سابقه درخشان خاندانش و بیاناتی از [[پیامبر]]{{صل}} در مورد [[دوستی اهل بیت]]{{ع}} آغاز نمود، [[شمر]] که بیش از همه [[اشتیاق]] افروختن شعله‌های [[جنگ]] را داشت و بر کشتن امام‌ حسین{{ع}} [[حریص]] بود و در هر فرصتی که پیش می‌آمد با ناسزاهای خویش [[یاران امام]] را به [[خشم]] می‌آورد، در این [[زمان]] چون از تأثیر سخنان [[امام]] در برخی از عناصر سپاه کوفه بیمناک شد، قدم پیش گذاشت و کلام امام را قطع کرد و سخنانی جسارت‌آمیز بر زبان آورد که: «خدا را بر [[باطل]] پرستنده باشم اگر بدانم تو چه می‌گویی؟» [[شمر]] که نه از شناخت [[دین]] [[خدا]] بهره‌ای داشت و نه از گوهر [[دانایی]] [[نصیبی]]، مانند هم‌طرازان خویش در [[تاریخ]] که در [[جهل مرکب]] خویش، [[دینداران]] [[راستین]] را بی‌دین می‌شمارند، خویشتن را [[عارف]] [[دین]] و امام‌ حسین{{ع}} را مردی با کم [[معرفتی]] نسبت به [[آیین الهی]] می‌شمرد. این سخن عمق [[اندیشه]] و [[قلب]] [[صحابی]] [[رسول‌الله]] [[حبیب‌ بن مظاهر]] را به درد آورد و پاسخ صریح او را در پی داشت و گفت: «ای‌ شمر، به‌ خدا قسم‌ من‌ تو را می‌بینم‌ که‌ خدا را از هفتاد طریق‌ غیر مستقیم‌ با شک‌ و تردید عبادت‌ می‌کنی‌ و گواهی‌ می‌دهم‌ که‌ تو راست‌ گفته‌ای‌ و نمی‌فهمی‌ امام‌ چه‌ می‌گوید؛ زیرا بر قلب‌ تو [[مُهر]] خورده‌ و حق‌ را به‌ آن‌ راهی‌ نیست»<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۲۴-۴۲۵؛ الارشاد فی معرفة حججالله علیالعباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۹۸؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدر آباد دکن: ۱۳۹۵ قمری/ ۱۹۷۵ میلادی.، ج۵، ص۹۶-۹۷؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، ۱۳۶۷ قمری.، ج۱، ص۳۵۸.</ref>

یک‌بار دیگر و پیش از شروع [[جنگ]]، زمانی که [[زهیر بن قین|زُهَیر بن قَین]] از [[یاران]] [[امام‌ حسین]]{{ع}} به [[پند]] و [[اندرز]] [[کوفیان]] پرداخت و خطبه‌ای حاکی از [[نصیحت]] ایراد کرد و ایشان را به [[زمین]] گذاشتن [[شمشیر]] پند داد.<ref>ر.ک: انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۶۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۲، ص۴۸۸-۴۸۹؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۴-۲۴۵؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۲۶. </ref> [[شمر]] تیری‌ به‌ سوی‌ او پرتاب‌ کرد و گفت‌: چند لحظه‌ دیگر تو و پیشوایت‌ به‌ دست‌ خدای‌ توانا کشته‌ خواهید شد. [[زهیر]] گفت‌: آیا مرا از مرگ‌ می‌ترسانی‌؟ به‌ [[خدا]] [[سوگند]]، مرگ‌ با او را بیشتر دوست‌ دارم‌ تا زندگی‌ همیشگی‌ با شما را<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۲۴۵؛لواعج الاشجان، امین، سید محسن، ترجمه ناصر پاکپرور، تهران: واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، ۱۳۶۶ شمسی.، ص۲۶۴-۲۶۵؛ نهایه الارب فی فنون الادب، نویری، شهاب الدین احمد، ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی، تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۵ شمسی.، ج۷، ص۱۸۲-۱۸۴. </ref>. زهیر سپس او را پسر کسی دانست که بر پاشنه‌های خود ادرار می‌کند و او را حیوان و چارپایی دانست که از کتاب خداوند بیش از دو [[آیه]] نمی‌داند و به [[خواری]] و [[ذلت]] در [[قیامت]] [[بشارت]] داد.<ref> ر.ک: انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۲، ص۴۸۸-۴۸۹؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۲۶. </ref>