ضراء

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ضراء در قرآن - ضراء در حدیث - ضراء در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ضراء (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

ناخوشی، رنج در مقابل سرّاء (راحتی و رفاه). آنچه در آن ضرر و نقصان باشد یا حالتی زیان‌بار.

﴿وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ﴾.

بأساء همانند ضرّاء به معنای رنج و محنت است؛ ولی ضرّاء رنج و نقصان در بدن و جان است؛ مانند بیماری و بأساء نقصان در مال است؛ مانند تهیدستی. سنت الهی بر بعثت انبیا و ابتلای انسان‌ها به شداید و ناگواری‌ها ﴿بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ﴾ در مال و جان تعلق گرفته است تا شاید این سختی‌ها آنان را به تضرع در درگاه الهی برانگیزد و به این وسیله دعوت و هدایت آنان با ایمان به خداوند و عمل صالح کامل گردد: ﴿وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ﴾؛ امّا امت‌هایی که این سنت الهی و رسم ابتلا را باور نکردند و آن را گردش طبیعی روزگار پنداشتند،﴿قَالُوا قَدْ مَسَّ آبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ﴾ در غفلت کامل به عذاب الهی دچار شدند: ﴿فَأَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ﴾.

اعتقاد به اصل امتحان الهی در شداید و راحتی‌ها و صبر در آنها به معنای برخورد فعال و وظیفه‌مدار باعث دوری هر فرد یا اجتماع از افسردگی (هنگام شداید) و طغیان (هنگام رفاه و آسایش) می‌گردد

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم