تخفیف

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

تخفیف در قرآن - تخفیف در حدیث - تخفیف در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تخفیف (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• تخفیف: سبک‌ کردن، آسان‌ گرفتن. اصل آن "خفیف" به معنای سبکی و آسانی در مقابل ثقیل به معنای سنگینی.
• ﴿الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا﴾.
• سبکی و خفت گاهی مادی و محسوس است: ﴿انْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا﴾ و گاهی معنوی و معقول: ﴿وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ﴾. ازآنجاکه دین اسلام دین سمحه و سهله است، خداوند در مراتب مختلفِ تکلیف بر مسلمانان به سبک‌ کردن و آسان‌گیری منت نهاده است؛ از جمله برداشتن أصر - تکالیف و پیمان‌های مشکل و دشوار امت‌های پیشین - از عهده مسلمانان است: ﴿وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ﴾.
• در وضع قوانین اجتماعی نیز اصل بر سبکی و آسانی تکالیف مردم است تا قابل تمکین و اجرا باشد. مثال‌های فراوانی از این تخفیف در تکالیف الهی بر مردم در قرآن وجود دارد که به دلیل مشقت و دشواری از عهده مردم برداشته شده است؛ مانند این آیه: ﴿أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتَانُونَ أَنْفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنْكُمْ﴾.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم