شعب در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث شعب است. "شعب" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

شعب در قرآن - شعب در حدیث - شعب در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شعب (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

تفرّق و پراکندگی و اجتماع؛ بنابراین از اضداد است. عده‌ای اصل آن را به معنای "مجتمع متشکل از تقسیمات اجتماع دیگر" گرفته‌اند، تا هر دو معنای اجتماع و تفریق در آن گرد آید.

﴿وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا﴾.

کلمه شعب در اصطلاح به معنای تیره مانند عرب، عجم، ترک و نژاد مانند سفید، سیاه، زرد و جماعت بزرگ‌تر از قبیله آمده است. ترتیب گروه‌های انسانی در زبان عربی چنین است (هر یک در درون مجموعه بزرگتر جای دارد): شعب، قبیله، عماره، بطن (حیّ)، فَخِذ، فصیله (خاندان).

مفهوم آیه سیزده سوره حجرات را عده‌ای از مفسران، نفی تفاخر به قومیت و فامیل می‌دانند. معنای آیه این است که ما شما را از یک پدر و مادر به وجود آوردیم و در قبایل و شعوب مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را باز‌شناسید؛ نه اینکه به قبیله و خاندان خود تفاخر کنید. تقسیم قبایل و شعوب برای تکمیل اجتماعات انسانی از طریق ارتباطات متقابل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و تأمین نیازهای مختلف یکدیگر با استعدادها و تخصص‌ها و امکانات جوامع دیگر است.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس