کوه

کوه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کوه در قرآن - کوه در حدیث - کوه در اخلاق اسلامی - کوه در معارف دعا و زیارات - کوه در معارف و سیره سجادی - کوه در معارف و سیره رضوی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

برآمدگی‌ها و مرتفعات سطح زمین که از خاک و سنگ فراوان و کانی‌های مختلف تشکیل شده و نسبت به زمین‌های اطراف بسیار بلند باشند، کوه (جَبَل) نامیده می‌شوند. ‌قرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا﴾ می‌دانیم که کوه‌ها همچون زرهی پوسته زمین را در برابر فشارهای ناشی از مواد مذاب درونی، و تأثیر جاذبه ماه حفظ می‌کنند و دیوارهای بلندی در برابر طوفان‌های سخت و سنگین محسوب می‌شوند و در مجموع موجب آرامش و سکون زمین و امکان حیات و دوام زندگی می‌گردند.

امام سجاد(ع) در دعای درود بر حاملان عرش و هر ملک مقرب دیگر می‌فرماید: «وَ الْمُوَكَّلِينَ‏ بِالْجِبَالِ‏ فَلَا تَزُولُ‏»؛ «(درود بر) آنان که موکلان کوه‌هایند تا فرو نریزند». می‌توان گفت که جهان طبیعت به اذن خدا تحت تدبیر ملائکه الهی است از این رو حضرت به ملائکه حافظ و نگهدارنده کوه‌ها درود فرستاده است. هم چنین امام سجاد(ع) در دعای ختم قرآن؛ عظمت قرآن را چنان معرفی فرموده است که کوه‌ها از تحمل آن ناتوانند: «بار خدایا بر محمد و آلش درود بفرست و قرآن را در تاریکی شب‌ها مونس ما کن... و (آن چنان کن) تا عجایب قرآن و مثل‌ها و قصه‌های هشدار دهنده آن... که کوه‌های سخت از تحمل آن ناتوانند - به ما راه یابد»..

منابع

1. شیرزاد، امیر، مقاله «کوه»، دانشنامه صحیفه سجادیه