خمس: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-== پانویس == {{پانویس}} {{ +== پانویس == {{پانویس}} {{))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{شیعه}}
{{شیعه}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[شأن اقتصادی معصوم]]''' است. "'''[[خمس]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[شأن اقتصادی معصوم]]''' است. "'''[[خمس]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[خمس در قرآن]] - [[خمس در فقه اسلامی]] - [[خمس در فقه سیاسی]] - [[خمس در جامعه‌شناسی اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[خمس در قرآن]] - [[خمس در حدیث]] - [[خمس در فقه اسلامی]] - [[خمس در فقه سیاسی]] - [[خمس در جامعه‌شناسی اسلامی]]</div>


'''خمس''' یکی از [[مالیات‌های دینی]] است که بر درآمدهای [[مسلمانان]] قرار داده شده است و باید به [[پیامبر]] و [[امام]] و در [[عصر غیبت]] به [[ولیّ امر مسلمین]] و [[مرجع تقلید]] داد و در موارد خاصی مصرف می‌شود.
'''خمس''' یکی از [[مالیات‌های دینی]] است که بر درآمدهای [[مسلمانان]] قرار داده شده است و باید به [[پیامبر]] و [[امام]] و در [[عصر غیبت]] به [[ولیّ امر مسلمین]] و [[مرجع تقلید]] داد و در موارد خاصی مصرف می‌شود.

نسخهٔ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۶

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث شأن اقتصادی معصوم است. "خمس" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

خمس یکی از مالیات‌های دینی است که بر درآمدهای مسلمانان قرار داده شده است و باید به پیامبر و امام و در عصر غیبت به ولیّ امر مسلمین و مرجع تقلید داد و در موارد خاصی مصرف می‌شود.

معناشناسی

خمس در لغت یک‌ پنجم از هر چیزی است[۱] و در یکی از مالیات‌های دینی است که بر درآمدهای مسلمانان قرار داده شده است. آنچه از راه کسب و کار، معدن، گنج، غنایم جنگی و... به دست می‌آید، بیست درصد آن را (که همان خمس است) باید به پیامبر و امام و در عصر غیبت به ولیّ امر مسلمین و مرجع تقلید داد.

به خمس، "وجوهات" هم گفته می‌شود. خمس یکی از فروع دین و واجبات عملی اسلام است که در قرآن آمده: ﴿وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى...[۲] و از پشتوانه‌های اقتصادی حکومت اسلامی و بیت المال به حساب می‌آید[۳].

موارد مصرف خمس

براساس مشهور دیدگاه شیعه، خمس، شش سهم دارد؛ سه سهم آن مربوط به خداوند، رسول و خاندان اوست که این سهم به شخص رسول اکرم(ص) و پس از آن به امام(ع) تعلق می‌گیرد و سه سهم دیگر نیز عبارت است از فقرای سیّد، نیازمندان، کارهای عامّ المنفعه و آنچه که در راه تبلیغ و گسترش اسلام باشد و توسّط حاکم شرع و فقیه، یا به اذن او خرج شود. این نظر چنان مشهور است که برخی ادعای اجماع کرده‌اند[۴].[۵]

خمس در قرآن

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۱۷.
  2. بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و... است؛ سوره انفال، آیه ۴۱.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۹۹.
  4. حمزة بن علی بن زهره حلبی، غنية النزوع، ص۱۳۰.
  5. فاریاب، محمد حسین، بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت، ص۲۸۷؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۹۹.