وزارت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-== پانویس == {{پانویس}} {{ +== پانویس == {{پانویس}} {{)) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[وزارت در قرآن]] - [[وزارت در حدیث]] - [[وزارت در فقه اسلامی]] - [[وزارت در فقه سیاسی]]</div> | <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[وزارت در قرآن]] - [[وزارت در حدیث]] - [[وزارت در فقه اسلامی]] - [[وزارت در فقه سیاسی]]</div> | ||
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[وزارت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[وزارت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
== | ==معناشناسی وزارت== | ||
==وزارت= انبیای پیشین== | |||
=وزارت پیامبر خاتم== | |||
==منصب وزارت در حکومت اسلامی== | |||
در مجموعه [[نظام اداری]] [[حکومت اسلامی]]، ابتدا [[مقام]] و منصبی با عنوان «[[وزارت]]» وجود نداشت و در دورۀ [[عباسیان]]، به [[تأسی]] از [[حکومت]] [[پادشاهی]] [[ایران]] پدید آمد. در آغاز، [[وظایف]] [[وزیر]] معلوم نبود، ولی به تدریج، [[رسوم]] و [[آداب]] وزارت به کمال خود رسید و در اواخر [[دولت عباسی]] در [[دستگاه اجرایی]] حکومت، وضع کاملاً مشخصی یافت<ref>تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۵۲؛ الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۵۱-۲۲؛ هلال الصابی، تاریخ الوزراء، ص۲۸۶؛ تجارب الامم، ج۲، ص۲۸۱؛ مقدمه ابن خلدون، ص۲۰۸.</ref>. | در مجموعه [[نظام اداری]] [[حکومت اسلامی]]، ابتدا [[مقام]] و منصبی با عنوان «[[وزارت]]» وجود نداشت و در دورۀ [[عباسیان]]، به [[تأسی]] از [[حکومت]] [[پادشاهی]] [[ایران]] پدید آمد. در آغاز، [[وظایف]] [[وزیر]] معلوم نبود، ولی به تدریج، [[رسوم]] و [[آداب]] وزارت به کمال خود رسید و در اواخر [[دولت عباسی]] در [[دستگاه اجرایی]] حکومت، وضع کاملاً مشخصی یافت<ref>تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۵۲؛ الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۵۱-۲۲؛ هلال الصابی، تاریخ الوزراء، ص۲۸۶؛ تجارب الامم، ج۲، ص۲۸۱؛ مقدمه ابن خلدون، ص۲۰۸.</ref>. | ||
وزیر، بازوی راست [[خلیفه]] بود و بنام خلیفه، تمامی کارهای دولتی، اعم از کشوری و لشکری را به عهده داشت. | وزیر، بازوی راست [[خلیفه]] بود و بنام خلیفه، تمامی کارهای دولتی، اعم از کشوری و لشکری را به عهده داشت. | ||
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۰
معناشناسی وزارت
وزارت= انبیای پیشین
وزارت پیامبر خاتم=
منصب وزارت در حکومت اسلامی
در مجموعه نظام اداری حکومت اسلامی، ابتدا مقام و منصبی با عنوان «وزارت» وجود نداشت و در دورۀ عباسیان، به تأسی از حکومت پادشاهی ایران پدید آمد. در آغاز، وظایف وزیر معلوم نبود، ولی به تدریج، رسوم و آداب وزارت به کمال خود رسید و در اواخر دولت عباسی در دستگاه اجرایی حکومت، وضع کاملاً مشخصی یافت[۱]. وزیر، بازوی راست خلیفه بود و بنام خلیفه، تمامی کارهای دولتی، اعم از کشوری و لشکری را به عهده داشت. وزارت فوق به دو نحو عمل می‌شد: وزارت مختار و وزارت اجراء. حوزه اختیارات این دو وزارت نیز متفاوت بود؛ به گونه‌ای که وزیر مختار در رسیدگی به شکایات، عزل و نصب والی، رسیدگی به کار سپاهیان، جنگ و تصرف در اموال خزانۀ دولت، دارای اختیارات تام بود، ولی وزیر اجراء از چنین اختیاراتی برخوردار نبود. از معروف‌ترین وزیران مختار در دورۀ عباسی «برمکیان» و وزیران اجرا «احمد بن ابی خالد» در زمان مأمون می‌توان نام برد[۲][۳].
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۵۲؛ الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۵۱-۲۲؛ هلال الصابی، تاریخ الوزراء، ص۲۸۶؛ تجارب الامم، ج۲، ص۲۸۱؛ مقدمه ابن خلدون، ص۲۰۸.
- ↑ النظم الاسلامیه، ص۱۱۷؛ تاریخ الاسلام، ج۲، ص۲۶۲-۲۵۸.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۸۰.