جایگاه سیاست در روایات چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::این [[حدیث]] سیاست را به معنای [[امر و نهی]] و اجرای دستورهای پیامبر{{صل}} دانسته که معنای دوم است و چون پس از بیان [[تربیت رسول خدا]]{{صل}} بیان شده، [[بدیهی]] است که این امر و نهی باید در جهت [[اصلاح]] [[مردم]] باشد.

::::::در روایات، یکی از [[ویژگی‌های امام]]، [[آگاهی]] وی به سیاست<ref>{{متن حدیث|عَالِمٌ بِالسِّيَاسَةِ}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۰۲؛ ابن‌شعبه حرانی، تحف العقول، ص۴۴۱؛ شیخ صدوق، الأمالی، ص۶۷۸.</ref> دانسته شده است؛ یعنی آنان [[آگاه]] هستند به مواردی که برای [[اصلاح]] و [[تربیت اجتماعی]] [[مردم]] لازم است<ref>{{متن حدیث|أي بما يصلح الأمة}}؛ محمدباقر مجلسی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج۲، ص۳۹۶.</ref>؛ بنابراین اگر [[حکومتی]] سیاستش در جهت [[اصلاح جامعه]] و [[هدایت مردم]] به سوی [[قوانین شرع]] نبود، با او به [[مبارزه]] می‌پرداختند و در جهت اصلاح جامعه و [[حکومت]] برای [[اجرای قوانین]] [[شرع]] تلاش می‌نمودند که از آن به مبازره [[سیاسی]] تعبیر می‌شود؛ مبارزه‌ای که همراه با آگاهی‌بخشی به اقشار مختلف [[جامعه]] که مسیر درست [[اسلامی]] را نشان می‌دهد و [[انحرافات]] [[حکومت‌ها]] را آشکار می‌نماید.

::::::برخی در [[شرایط امام]]، عاقل‌تربودن را شرط دانسته‌اند و آن را به [[رأی]] [[نیکو]] و [[آگاهی]] بیشتر به [[سیاست]] معنا کرده‌اند<ref>{{عربی|و يجب أن يكون أعقل الناس و المراد بالأعقل أجودهم رأيا و أعلمهم بالسياسة}}؛ محمد بن احمد فتال نیشابوری، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج۱، ص۸۸.</ref>. سیاست قابل توصیف به [[نیک]] و بد است. به همین جهت [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} هر سیاستی را نمی‌پسندد و آن را اگر با [[نیکی]] و [[عدل]] باشد می‌ستاید و [[ضعف]] را آفت آن می‌داند و [[ستم]] را در سیاست [[زشت]] می‌شمارد. ایشان در باب اهمیت آن می‌فرماید: "و با [[حسن]] سیاست، [[ادب]] [[شایسته]] در جامعه ایجاد می‌شود"<ref>{{متن حدیث|وَ بِحُسْنِ السِّيَاسَةِ يَكُونُ الْأَدَبُ الصَّالِحُ}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۸.</ref>. آن [[حضرت]] در نامۀ خود به [[مالک اشتر]] یکی از شرایط [[کارگزاران]] را آگاهی سیاسی آنان دانسته‌اند<ref>{{متن حدیث|فَاصْطَفِ لِوِلَايَةِ أَعْمَالِكَ أَهْلَ الْوَرَعِ وَ الْفِقْهِ وَ الْعِلْمِ وَ السِّيَاسَةِ}}؛ ابن‌شعبه حرانی، تحف العقول، ص۱۳۷؛ قاضی نعمان، دعائم الإسلام، ج۱، ص۳۶۱.</ref>. در کلمات [[امیر مؤمنان]]{{ع}} جملات متعددی درباره سیاست آمده است؛ مانند این جملات: ملاک سیاست، عدل است<ref>{{متن حدیث| مِلَاكُ السِّيَاسَةِ الْعَدْلُ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۴۸۶.</ref>؛ حسن سیاست باعث قوام [[رعیت]]<ref>{{متن حدیث| حُسْنُ السِّيَاسَةِ قِوَامُ الرَّعِيَّةِ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۲۲۷.</ref> و دوام [[ریاست]] است<ref>{{متن حدیث| حُسْنُ السِّيَاسَةِ يَسْتَدِيمُ الرِّئَاسَةَ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۲۲۹.</ref>؛ [[جمال]] [[سیاست]] [[عدل]] در [[حکومت]] و [[عفو]] در هنگام [[قدرت]] است<ref>{{متن حدیث|جَمَالُ السِّيَاسَةِ الْعَدْلُ فِي الْإِمْرَةِ وَ الْعَفْوُ مَعَ الْقُدْرَةِ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۲۲۳.</ref>؛ [[تحمل سختی‌ها]] باعث [[زینت]] سیاست است<ref>{{متن حدیث| الِاحْتِمَالُ زَيْنُ السِّيَاسَةِ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۲۴.</ref>؛ آفت [[زعامت]] و [[رهبری]] [[ضعف]] سیاست است<ref>{{متن حدیث| آفَةُ الزُّعَمَاءِ ضَعْفُ السِّيَاسَةِ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۱۸۱.</ref>؛ [[ستم]]، سیاست [[زشتی]] است<ref>{{متن حدیث|بِئْسَ السِّيَاسَةُ الْجَوْرُ}}؛ علی بن محمد لیثی واسطی، عیون الحکم و المواعظ، ص۱۹۳.</ref>.

::::::یکی از تلاش‌های [[معصومان]]{{عم}} [[مبارزه]] با سیاست‌های غلط و تبعیض‌آمیز و ستمگرانه [[حاکمان]] بوده است که آن را [[تحمل]] نمی‌کردند و با توجه به [[مقتضیات زمان]] خود، در برابر این عملکردها موضع می‌گرفتند و به مبارزه مستقیم یا غیرمستقیم با حکومت‌های وقت می‌پرداختند»<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۴۲.</ref>