ابورافع صائغ: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۶ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۵۵

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ابورافع صائغ در تراجم و رجال - ابورافع صائغ در تاریخ اسلامی

مقدمه

وی با همین کنیه شناخته شده است. نامش نفیع^[۱] است^[۲] ولی نسبش معلوم نیست. طبرانی بر این عقیده است که نام او، همان کنیه‌اش است^[۳].

وی اهل مدینه و از موالی بنت النجار (امیمه بنت النجار) یا دختر عمه‌اش است^[۴]. مزی^[۵] او را مولای دختر عمر یا لیلی دختر عجماء می‌داند. ولی ابن عبدالبر^[۶] چنین عقد ولائی را برای ابورافع نشناخته است. ابو رافع، زمان کوتاهی در مدینه بوده و به تعبیر ابن سعد^[۷] زمان قدیم از آنجا خارج و به بصره نقل مکان کرده است. هیچ کس او را صحابی ندانسته است. عجلی^[۸]، دولابی^[۹]، مسلم^[۱۰] و ابن حبان^[۱۱] او را از بزرگان و نیکان تابعین بصره دانسته‌اند و مزی^[۱۲] و ابن حجر^[۱۳] او را از جمله مخضرمین دانسته‌اند که پیامبر را ندیده است. در روایتی، ابورافع از دوران جاهلیت یاد کرده که حیوان درنده‌ای را شکار و قسمتی از آن را^[۱۴] خورده است^[۱۵].

هر چند دلیلی نیست که صحابی بودن ابو رافع را ثابت کند، ولی ابن حجر^[۱۶] خود در مواردی مشابه می‌گوید: چنانچه ثابت شود شخصی در جاهلیت نمرده و در مدینه بوده است، نتیجه می‌گیریم از اصحاب پیامبر است؛ زیرا بدون تردید زمان وفات رسول خدا بود، کسی از مردم مدینه کافر نماند و همگی مسلمان بودند.

ابو رافع از امام علی(ع)، أبی بن کعب، عبدالله بن مسعود، ابوموسی اشعری، ابوبکر، عمر، عثمان، زید بن ثابت، ابوهریره و حفصه^[۱۷] روایت دارد، ولی روایات او از عمر و ابوهریره بیشتر است^[۱۸]. وی دو سال در نماز جماعت عمر شرکت داشت^[۱۹] و می‌گفت: عمر با من مزاح می‌کرد که صائغ، دروغگوترین مردم است؛ امروز را فردا می‌گوید!^[۲۰].^[۲۱]

منابع

هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابورافع صائغ»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ نقیع؛ ر.ک: نوری، ج۳، ص۵۰۳.
↑ ابن معین، ج۱، ص۱۸۹؛ عجلی، ج۲، ص۳۱۹؛ دولابی، ج۱، ص۳۸۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۰۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.
↑ ج۳۰، ص۱۵.
↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.
↑ عجلی، ج۲، ص۳۱۹ و ۴۰۱.
↑ دولابی، ج۱، ص۳۸۸.
↑ حاکم نیشابوری، ص۴۴.
↑ ابن حبان، ج۵، ص۵۸۲.
↑ مزی، ج۳۰، ص۱۵.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.
↑ بازو حیوان؛ مغلطای، ج۲، ص۲۶۹.
↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.
↑ ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱ و ۲۹۸.
↑ احمد بن حنبل، ج۲، ص۳۹۲؛ مسلم، ج۲، ص۱۵۹؛ ابن ابی شیبه، ج۱، ص۴۵۸؛ مزی، ج۳۰، ص۱۵؛ ابن ابی حاتم، ج۳، ص۱۸۹ و ج۸، ص۴۸۹.
↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.
↑ ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴؛ به نقل مبارک بن اثیر در النهایه، ج۳، ص۱۰ عمر صواغون [زرگران را دروغگوترین مردم گفته؛ یعنی به ابورافع کنایه زده است.
↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابورافع صائغ»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۸۹.

[1] نقیع؛ ر.ک: نوری، ج۳، ص۵۰۳.

[2] ابن معین، ج۱، ص۱۸۹؛ عجلی، ج۲، ص۳۱۹؛ دولابی، ج۱، ص۳۸۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۰۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.

[3] ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.

[4] ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.

[5] ج۳۰، ص۱۵.

[6] ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.

[7] ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.

[8] عجلی، ج۲، ص۳۱۹ و ۴۰۱.

[9] دولابی، ج۱، ص۳۸۸.

[10] حاکم نیشابوری، ص۴۴.

[11] ابن حبان، ج۵، ص۵۸۲.

[12] مزی، ج۳۰، ص۱۵.

[13] ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.

[14] بازو حیوان؛ مغلطای، ج۲، ص۲۶۹.

[15] ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.

[16] ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱ و ۲۹۸.

[17] احمد بن حنبل، ج۲، ص۳۹۲؛ مسلم، ج۲، ص۱۵۹؛ ابن ابی شیبه، ج۱، ص۴۵۸؛ مزی، ج۳۰، ص۱۵؛ ابن ابی حاتم، ج۳، ص۱۸۹ و ج۸، ص۴۸۹.

[18] ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.

[19] ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.

[20] ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴؛ به نقل مبارک بن اثیر در النهایه، ج۳، ص۱۰ عمر صواغون [زرگران را دروغگوترین مردم گفته؛ یعنی به ابورافع کنایه زده است.

[21] هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابورافع صائغ»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۸۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 وی با همین [[کنیه]] شناخته شده است. نامش نفیع<ref>نقیع؛ ر.ک: نوری، ج۳، ص۵۰۳.</ref> است<ref>ابن معین، ج۱، ص۱۸۹؛ عجلی، ج۲، ص۳۱۹؛ دولابی، ج۱، ص۳۸۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۰۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref> ولی نسبش معلوم نیست. [[طبرانی]] بر این [[عقیده]] است که نام او، همان کنیه‌اش است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref>.
-وی [[اهل]] [[مدینه]] و از [[موالی]] بنت النجار ([[امیمه بنت النجار]]) یا دختر عمه‌اش است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref>. مزی<ref>ج۳۰، ص۱۵.</ref> او را مولای [[دختر عمر]] یا [[لیلی]] دختر عجماء می‌داند. ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.</ref> چنین [[عقد]] ولائی را برای [[ابورافع]] نشناخته است. [[ابو رافع]]، [[زمان]] کوتاهی در مدینه بوده و به تعبیر [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.</ref> زمان قدیم از آنجا خارج و به بصره نقل مکان کرده است. هیچ کس او را [[صحابی]] ندانسته است. عجلی<ref>عجلی، ج۲، ص۳۱۹ و ۴۰۱.</ref>، [[دولابی]]<ref>دولابی، ج۱، ص۳۸۸.</ref>، مسلم<ref>حاکم نیشابوری، ص۴۴.</ref> و [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۵۸۲.</ref> او را از بزرگان و [[نیکان]] [[تابعین]] [[بصره]] دانسته‌اند و مزی<ref>مزی، ج۳۰، ص۱۵.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref> او را از جمله مخضرمین دانسته‌اند که [[پیامبر]] را ندیده است. در روایتی، ابورافع از [[دوران جاهلیت]] یاد کرده که حیوان درنده‌ای را شکار و قسمتی از آن را<ref>بازو حیوان؛ مغلطای، ج۲، ص۲۶۹.</ref> خورده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.</ref>.
+وی [[اهل]] [[مدینه]] و از [[موالی]] بنت النجار ([[امیمه بنت النجار]]) یا دختر عمه‌اش است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref>. مزی<ref>ج۳۰، ص۱۵.</ref> او را مولای [[دختر عمر]] یا لیلی دختر عجماء می‌داند. ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.</ref> چنین [[عقد]] ولائی را برای [[ابورافع]] نشناخته است. [[ابو رافع]]، [[زمان]] کوتاهی در مدینه بوده و به تعبیر [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۲۲.</ref> زمان قدیم از آنجا خارج و به بصره نقل مکان کرده است. هیچ کس او را [[صحابی]] ندانسته است. عجلی<ref>عجلی، ج۲، ص۳۱۹ و ۴۰۱.</ref>، [[دولابی]]<ref>دولابی، ج۱، ص۳۸۸.</ref>، مسلم<ref>حاکم نیشابوری، ص۴۴.</ref> و [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۵۸۲.</ref> او را از بزرگان و [[نیکان]] [[تابعین]] [[بصره]] دانسته‌اند و مزی<ref>مزی، ج۳۰، ص۱۵.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۲۴.</ref> او را از جمله مخضرمین دانسته‌اند که [[پیامبر]] را ندیده است. در روایتی، ابورافع از [[دوران جاهلیت]] یاد کرده که حیوان درنده‌ای را شکار و قسمتی از آن را<ref>بازو حیوان؛ مغلطای، ج۲، ص۲۶۹.</ref> خورده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۱۹.</ref>.
 هر چند دلیلی نیست که صحابی بودن ابو رافع را [[ثابت]] کند، ولی ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۱ و ۲۹۸.</ref> خود در مواردی مشابه می‌گوید: چنانچه ثابت شود شخصی در [[جاهلیت]] نمرده و در مدینه بوده است، نتیجه می‌گیریم از [[اصحاب پیامبر]] است؛ زیرا بدون تردید زمان [[وفات رسول خدا]] بود، کسی از [[مردم مدینه]] [[کافر]] نماند و همگی [[مسلمان]] بودند.