عاص بن هاشم

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عاص بن هاشم در قرآن

مقدمه

اَبوالْبَخْتَری، عاص بن هاشم بن حارث بن اسد بن عبدالعزی و همچنین پدرش از بزرگان قریش در جاهلیّت بودند وی هرگز ایمان نیاورد؛ با این حال، بنا به نقل مؤرّخان، گاه با اکراه و برخلاف میل خویش، سران قریش را همراهی می‌کرد و شواهد نشان می‌دهد که در برابر پیامبر(ص) موضعی ملایم‌تر از دیگر مشرکان داشت؛ چنان‌که روزی در مقابل کسانی‌ که به پیامبر آزار می‌رساندند، با سلاح ایستاد و به‌رغم آن‌که از امضا‌کنندگان پیمان‌نامه قریش بر ضدّ بنی‌هاشم بود، آن را نقض می‌کرد و به محاصره‌ شدگان غذا می‌رساند. یک بار که ابوجهل، مانع از رساندن غذا به شعب شد، او سخت برآشفت و با استخوان شتر سرش را شکست و در نکوهش او شعری سرود. وی یکی از پنج نفری است که برای شکستن محاصره بنی‌هاشم بسیار کوشید؛ سلاح برگرفت و از آنان خواست که از محاصره خارج شوند.

ابوالبختری به‌رغم عدم تمایل به حضور در جنگ بدر که به همین جهت ابوجهل او را نکوهش کرد، در آن شرکت جست؛ ولی پیامبر به دلیل حمایت‌های گاه و بی‌گاه وی از حضرت و بی‌میلی برای جنگ با مسلمانان، یاران خویش را از کشتن او نهی کرد. مجذر بن‌ زیاد بلوی، ابوالبختری را یافت و سفارش پیامبر را به اطلاع او رساند؛ امّا او خواهانِ امان برای همراه خود، جناده‌ بن ‌ملیحه نیز بود که از سوی مجذر پذیرفته نشد و سرانجام به دست او کشته شد.

منابع

1. انصاری جیرفتی، الله‌مراد، مقاله «ابوالبختری»، دائرة المعارف قرآن کریم ج۱