دع در فقه سیاسی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث دع است. دع از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دع در قرآن - دع در حدیث - دع در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

دفع، دور کردن با قهر و زور، راندن (طرد)، با شدت و قهر از خود راندن.

﴿فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ﴾.

قرآن کریم در مورد یتیم و رسیدگی به این قشر از جامعه سفارش‌های فراوانی کرده است؛ مانند: ﴿فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ﴾. نهی از راندن و دور کردن یتیم به معنای اهتمام به امور ایتام و رسیدگی به معیشت و تربیت آنهاست.

با توجه به سنت‌های جاهلی مبنی بر محرومیت زن از ارث و قیمومیت بزرگان خانواده بر اموال یتیمان که معمولاً منجر به غصب و تصاحب آن می‌شد، قشر عظیمی از کودکان و نوجوانان در جوامع جاهلی که پدران خود را در جنگ‌های بی‌شمار و طولانی میان قبایل مختلف از دست داده بودند، طبقه یتیمان را تشکیل می‌دادند. وجود این طبقه در جامعه از آسیب‌های جدی اجتماعی و فرهنگی آن دوره به شمار می‌رفت. اسلام برای تأمین این طبقه سفارش‌های اخلاقی و اوامر شرعی بسیاری نموده است. از وظایف حکومت اسلامی تأمین مخارج آنها از طریق مالیات‌های اسلامی (صدقه، زکات، خمس و...) می‌باشد.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم