یکی از باورهای شیعه این است که در عصر ظهور امام مهدی انسان‌هایی دوباره زنده خواهند شد آیا این حقیقت دارد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن')
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|')
خط ۲۰: خط ۲۰:
::::::«یکی از باورهای مهمّ [[شیعه]]،- که در طول تاریخ، فراز ونشیب‌های فراوانی داشته- زنده شدن برخی از مردگان در دوران ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. در روایات از این باور با عنوان "[[رجعت]]" یاد شده است.
::::::«یکی از باورهای مهمّ [[شیعه]]،- که در طول تاریخ، فراز ونشیب‌های فراوانی داشته- زنده شدن برخی از مردگان در دوران ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. در روایات از این باور با عنوان "[[رجعت]]" یاد شده است.
:::::*واژه "[[رجعت]]" در کتاب‌های لغت به معنای "بازگشت" است؛ یعنی، برگشتن به جایی که پیشتر در آنجا بوده است <ref> ر. ک: العین؛ مفردات الفاظ القرآن و ..</ref> و معنای اصطلاحی آن عبارت است از: "بازگشت دو گروه از مردگان، مؤمنان محض و خالص و کافران محض و خالص- به همان صورت‌هایی که در گذشته بودند <ref> شیخ مفید، اوائل المقالات، ص ۷۷.</ref>- به دنیا؛ پس از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و پیش از قیامت <ref> [[شیخ حر عاملی]]، الایقاظ من الهجعة فی اثبات الرجعة، ص ۲۹.</ref> تا مؤمنان از برپایی حکومت جهانی عدل شاد گردند و کافران از ذلت و حقارت ستمگران متألم شوند" <ref> سید مرتضی، الرسائل الشریف، ج ۱، ص ۱۲۵؛ محمّد رضا مظفر، عقاید الامامیه، ص ۲۹۴.</ref>
:::::*واژه "[[رجعت]]" در کتاب‌های لغت به معنای "بازگشت" است؛ یعنی، برگشتن به جایی که پیشتر در آنجا بوده است <ref> ر. ک: العین؛ مفردات الفاظ القرآن و ..</ref> و معنای اصطلاحی آن عبارت است از: "بازگشت دو گروه از مردگان، مؤمنان محض و خالص و کافران محض و خالص- به همان صورت‌هایی که در گذشته بودند <ref> شیخ مفید، اوائل المقالات، ص ۷۷.</ref>- به دنیا؛ پس از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و پیش از قیامت <ref> [[شیخ حر عاملی]]، الایقاظ من الهجعة فی اثبات الرجعة، ص ۲۹.</ref> تا مؤمنان از برپایی حکومت جهانی عدل شاد گردند و کافران از ذلت و حقارت ستمگران متألم شوند" <ref> سید مرتضی، الرسائل الشریف، ج ۱، ص ۱۲۵؛ محمّد رضا مظفر، عقاید الامامیه، ص ۲۹۴.</ref>
:::::*در سخنان [[معصومین]]{{عم}} تأکید فراوانی بر باور به "[[رجعت]]" شده است. از این رو این اعتقاد در میان باورهای پیروان ایشان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. [[امام صادق]]{{ع}} در این باره فرمود: "از ما نیست کسی که به بازگشت ما باور نداشته باشد ..."؛ <ref>{{عربی|اندازه=120%|" لَيْسَ‏ مِنَّا مَنْ‏ لَمْ‏ يُؤْمِنْ‏ بِكَرَّتِنَا‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸.</ref> و در روایتی دیگر نیز آن حضرت اعتقاد به [[رجعت]] را یکی از شرایط [[ایمان]] دانسته، فرموده‌اند: "هرکس به هفت چیز باورمند باشد از جمله مؤمنان است ... و [[ایمان]] به [[رجعت]]". <ref>{{عربی|اندازه=150%|" مَنْ‏ أَقَرَّ بِسَبْعَةِ أَشْيَاءَ فَهُوَ مُؤْمِنٌ‏ ... الْإِيمَانِ بِالرَّجْعَةِ ‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۲۴۰.</ref> از این رو بسیاری از عالمان [[شیعه]]، اعتقاد به [[رجعت]] را از ضروریات [[دین]] و یا مذهب دانسته‌اند.
:::::*در سخنان [[معصومین]]{{عم}} تأکید فراوانی بر باور به "[[رجعت]]" شده است. از این رو این اعتقاد در میان باورهای پیروان ایشان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. [[امام صادق]]{{ع}} در این باره فرمود: "از ما نیست کسی که به بازگشت ما باور نداشته باشد ..."؛ <ref>{{عربی|اندازه=120%|" لَيْسَ‏ مِنَّا مَنْ‏ لَمْ‏ يُؤْمِنْ‏ بِكَرَّتِنَا‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸.</ref> و در روایتی دیگر نیز آن حضرت اعتقاد به [[رجعت]] را یکی از شرایط [[ایمان]] دانسته، فرموده‌اند: "هرکس به هفت چیز باورمند باشد از جمله مؤمنان است ... و [[ایمان]] به [[رجعت]]". <ref>{{عربی|" مَنْ‏ أَقَرَّ بِسَبْعَةِ أَشْيَاءَ فَهُوَ مُؤْمِنٌ‏ ... الْإِيمَانِ بِالرَّجْعَةِ ‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۲۴۰.</ref> از این رو بسیاری از عالمان [[شیعه]]، اعتقاد به [[رجعت]] را از ضروریات [[دین]] و یا مذهب دانسته‌اند.
:::::*عده اندکی نیز- که از ضروریات ندانسته- انکار آن را جایز نشمرده‌اند. <ref> شیخ طوسی، رسالة العقاید الجعفریه، ص ۲۵۰؛ علامه مجلسی، حق الیقین، مقصد نهم؛ الایقاظ من الهجعة فی اثبات الرجعة، ص ۶۷؛ فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۲، ص ۶۷۹.</ref> البته افراد بسیار اندکی از شیعیان نیز [[رجعت]] را انکار کرده‌اند<ref> محمّد جواد مشکور، تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص ۱۱۱.</ref>
:::::*عده اندکی نیز- که از ضروریات ندانسته- انکار آن را جایز نشمرده‌اند. <ref> شیخ طوسی، رسالة العقاید الجعفریه، ص ۲۵۰؛ علامه مجلسی، حق الیقین، مقصد نهم؛ الایقاظ من الهجعة فی اثبات الرجعة، ص ۶۷؛ فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۲، ص ۶۷۹.</ref> البته افراد بسیار اندکی از شیعیان نیز [[رجعت]] را انکار کرده‌اند<ref> محمّد جواد مشکور، تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص ۱۱۱.</ref>
:::::*[[اهل سنت]]، برخلاف [[شیعه]]، عقیده به [[رجعت]] را خلاف عقاید اسلامی می‌دانند و آن را هیچ نمی‌پسندند. نویسندگان و شرح حال‌نویسان آنان، معتقدان به [[رجعت]] را طعن و رد کرده و آن را نشانه طرد روایت راوی می‌دانند<ref> محمّد رضا مظفر، عقاید الامامیه، ص ۱۲۰.</ref> مگر افراد بسیار اندکی هستند از دانشمندان [[اهل سنت]] که به [[رجعت]] شماری از افراد- از جمله اصحاب کهف در عصر ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}- اشاره کرده‌اند. <ref> الجامع لاحکام القرآن، ج ۵، ص ۲۵۳؛ تیسیر التفسیر، ج ۷، ص ۳۶۸.</ref> ایشان از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} نقل کرده‌اند که فرمود: "اصحاب کهف یاران [[امام مهدی|حضرت مهدی]] هستند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" اصحاب الکهف اعوان المهدی‏‏‏‏‏‏"}}؛ منتخب الاثر، ج ۲، ص ۱۰۸، ح ۴۴۷، به نقل از: در المنثور، ج ۴، ص ۲۱۵ و عقد الدرر، ص ۱۴۱.</ref>  
:::::*[[اهل سنت]]، برخلاف [[شیعه]]، عقیده به [[رجعت]] را خلاف عقاید اسلامی می‌دانند و آن را هیچ نمی‌پسندند. نویسندگان و شرح حال‌نویسان آنان، معتقدان به [[رجعت]] را طعن و رد کرده و آن را نشانه طرد روایت راوی می‌دانند<ref> محمّد رضا مظفر، عقاید الامامیه، ص ۱۲۰.</ref> مگر افراد بسیار اندکی هستند از دانشمندان [[اهل سنت]] که به [[رجعت]] شماری از افراد- از جمله اصحاب کهف در عصر ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}- اشاره کرده‌اند. <ref> الجامع لاحکام القرآن، ج ۵، ص ۲۵۳؛ تیسیر التفسیر، ج ۷، ص ۳۶۸.</ref> ایشان از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} نقل کرده‌اند که فرمود: "اصحاب کهف یاران [[امام مهدی|حضرت مهدی]] هستند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" اصحاب الکهف اعوان المهدی‏‏‏‏‏‏"}}؛ منتخب الاثر، ج ۲، ص ۱۰۸، ح ۴۴۷، به نقل از: در المنثور، ج ۴، ص ۲۱۵ و عقد الدرر، ص ۱۴۱.</ref>  
خط ۳۸: خط ۳۸:
:::::*بزرگان عالمان [[شیعه]]، پس از ذکر آیات یادشده به روایات فراوانی از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} استدلال کرده‌اند، که در آن می‌فرماید: "هرآنچه در امتهای پیشین رخ داده مو به مو در امت من نیز اتفاق خواهد افتاد". <ref>{{عربی|اندازه=120%|" يَكُونُ‏ فِي‏ هَذِهِ‏ الْأُمَّةِ كُلُ‏ مَا كَانَ‏ فِي‏ الْأُمَمِ‏ السَّالِفَةِ حَذْوَ النَّعْلِ‏ بِالنَّعْلِ‏ وَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّة‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۲۰۳، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۹.</ref> این مجموعه روایات بیش از آنکه در جوامع روایی [[شیعه]] ذکر شده باشد، در کتاب‌های [[اهل سنت]] آمده است. <ref> تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۳۵۱؛ ج ۴، ص ۴۹۱؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۱، ص ۲۱۸؛ السنه للمروزی، ج ۱، ص ۱۸؛ ...</ref> آنگاه نتیجه می‌گیرند طبق این فرمایش [[پیامبر]] راستگو، لازم است حادثه‌ای به این بزرگی در امت [[پیامبر]] نیز رخ دهد و به طور قطع تاکنون چنین رخدادی با آن بزرگی رخ نداده است، پس در آینده چنین خواهد شد.
:::::*بزرگان عالمان [[شیعه]]، پس از ذکر آیات یادشده به روایات فراوانی از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} استدلال کرده‌اند، که در آن می‌فرماید: "هرآنچه در امتهای پیشین رخ داده مو به مو در امت من نیز اتفاق خواهد افتاد". <ref>{{عربی|اندازه=120%|" يَكُونُ‏ فِي‏ هَذِهِ‏ الْأُمَّةِ كُلُ‏ مَا كَانَ‏ فِي‏ الْأُمَمِ‏ السَّالِفَةِ حَذْوَ النَّعْلِ‏ بِالنَّعْلِ‏ وَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّة‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۲۰۳، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۹.</ref> این مجموعه روایات بیش از آنکه در جوامع روایی [[شیعه]] ذکر شده باشد، در کتاب‌های [[اهل سنت]] آمده است. <ref> تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۳۵۱؛ ج ۴، ص ۴۹۱؛ المستدرک علی الصحیحین، ج ۱، ص ۲۱۸؛ السنه للمروزی، ج ۱، ص ۱۸؛ ...</ref> آنگاه نتیجه می‌گیرند طبق این فرمایش [[پیامبر]] راستگو، لازم است حادثه‌ای به این بزرگی در امت [[پیامبر]] نیز رخ دهد و به طور قطع تاکنون چنین رخدادی با آن بزرگی رخ نداده است، پس در آینده چنین خواهد شد.
:::::*'''آیات مربوط به [[رجعت]] در [[آخر الزمان]]:''' [[شیعه]] به پیروی از معصومین{{عم}} برخی از آیات قرآن را به [[رجعت]] در زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} تأویل کرده است. از جمله این آیات می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
:::::*'''آیات مربوط به [[رجعت]] در [[آخر الزمان]]:''' [[شیعه]] به پیروی از معصومین{{عم}} برخی از آیات قرآن را به [[رجعت]] در زمان ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} تأویل کرده است. از جمله این آیات می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
::::#آیه مربوط به خروج "[[دابه الارض]]" که می‌فرماید:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}﴾}}<ref> و چون قول [عذاب] بر ایشان واجب گردد، جنبندهای را از زمین برای آنان بیرون میآوریم که با ایشان سخن گوید که: مردم [چنانکه باید] به نشانههای ما یقین نداشتند؛ سوره نمل، آیه: ۸۲.</ref>. بین [[شیعه]] و [[اهل سنت]] در تفسیر و تأویل این آیه، اختلاف شدیدی وجود دارد؛ در حالی که [[اهل سنت]] [[دابه الارض]] را موجودی بسیار شگفت‌آور و غریب معرفی کرده‌اند؛ <ref> تفسیر سمرقندی، ج ۲، ص ۵۰۵؛ در المنثور، ج ۶، ص ۳۸۱؛ الفتوحات الالهیه، ج ۳، ص ۳۲۷.</ref>. [[شیعه]] با استناد به روایاتی، آن را انسانی والامقام دانسته‌اند که زنده خواهد شد و صف کافران را از مؤمنان جدا می‌سازد. <ref> من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۹؛ علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۴؛ شیخ طوسی، أمالی، ص ۲۰۵؛ دیلمی، ارشاد القلوب، ج ۲، ص ۲۵۵.</ref> این انسان کسی نیست جز نخستین [[امام]] شیعیان [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} که خود فرمود: {{عربی|اندازه=150%|" وَ إِنِّي ... الدَّابَّةُ الَّتِي‏ تُكَلِّمُ‏ النَّاسَ‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref> کافی، ج ۱، ص ۱۹۷، ح ۳.</ref>
::::#آیه مربوط به خروج "[[دابه الارض]]" که می‌فرماید:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}﴾}}<ref> و چون قول [عذاب] بر ایشان واجب گردد، جنبندهای را از زمین برای آنان بیرون میآوریم که با ایشان سخن گوید که: مردم [چنانکه باید] به نشانههای ما یقین نداشتند؛ سوره نمل، آیه: ۸۲.</ref>. بین [[شیعه]] و [[اهل سنت]] در تفسیر و تأویل این آیه، اختلاف شدیدی وجود دارد؛ در حالی که [[اهل سنت]] [[دابه الارض]] را موجودی بسیار شگفت‌آور و غریب معرفی کرده‌اند؛ <ref> تفسیر سمرقندی، ج ۲، ص ۵۰۵؛ در المنثور، ج ۶، ص ۳۸۱؛ الفتوحات الالهیه، ج ۳، ص ۳۲۷.</ref>. [[شیعه]] با استناد به روایاتی، آن را انسانی والامقام دانسته‌اند که زنده خواهد شد و صف کافران را از مؤمنان جدا می‌سازد. <ref> من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۹؛ علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۴؛ شیخ طوسی، أمالی، ص ۲۰۵؛ دیلمی، ارشاد القلوب، ج ۲، ص ۲۵۵.</ref> این انسان کسی نیست جز نخستین [[امام]] شیعیان [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} که خود فرمود: {{عربی|" وَ إِنِّي ... الدَّابَّةُ الَّتِي‏ تُكَلِّمُ‏ النَّاسَ‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref> کافی، ج ۱، ص ۱۹۷، ح ۳.</ref>
::::#در آیه‌ای دیگر آمده است: {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ}}﴾}}<ref> و (یاد کن) روزی (را) که از هر امتی دسته‌ای از آنان را که نشانه‌های ما را دروغ می‌شمردند گرد می‌آوریم و آنگاه آنان را به هم می‌پیوندند؛ سوره نمل، آیه: ۸۳.</ref>. روایات فراوانی از [[ائمه معصومین{{عم}} در ذیل این آیه نیز وارد شده که گویای بازگشت انسان‌هایی در عصر ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. و این گونه استدلال شده که در آیه، به برانگیخته شدن عدهای محدود اشاره گشته است؛ در حالی که در قیامت همه انسان‌ها محشور می‌شوند. به علاوه سیاق آیات در مقام بیان رخدادهایی است که در دنیا و پیش از قیامت است و پس از چند آیه، حوادث مربوط به قیامت را بیان کرده است. <ref> مجمع البیان؛ ج ۷- ۸، ص ۳۶۶؛ تفسیر المیزان، ج ۱۵، ص ۵۷۰.</ref>. افزون بر این آیات، بزرگان [[شیعه]] به آیاتی همچون آیه ۱۱ سوره غافر نیز برای اثبات [[رجعت]] استناد کرده‌اند. از جمله کسانی که معتقدند روایات [[رجعت]] متواتر است، می‌توان به [[شیخ طوسی]]، <ref> رسالة العقاید الجعفریة، ص ۲۵۰.</ref> [[شیخ صدوق]]<ref> الخصال، ص ۱۰۸.</ref>، [[علامه مجلسی]]<ref> بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۲۲.</ref>، مرحوم [[مظفر]] <ref> عقاید الامامیه، ص ۲۹۷.</ref> و [[علامه طباطبایی]] اشاره کرد. <ref> تفسیر المیزان، ج ۲، ص ۱۰۷.</ref>
::::#در آیه‌ای دیگر آمده است: {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ}}﴾}}<ref> و (یاد کن) روزی (را) که از هر امتی دسته‌ای از آنان را که نشانه‌های ما را دروغ می‌شمردند گرد می‌آوریم و آنگاه آنان را به هم می‌پیوندند؛ سوره نمل، آیه: ۸۳.</ref>. روایات فراوانی از [[ائمه معصومین{{عم}} در ذیل این آیه نیز وارد شده که گویای بازگشت انسان‌هایی در عصر ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. و این گونه استدلال شده که در آیه، به برانگیخته شدن عدهای محدود اشاره گشته است؛ در حالی که در قیامت همه انسان‌ها محشور می‌شوند. به علاوه سیاق آیات در مقام بیان رخدادهایی است که در دنیا و پیش از قیامت است و پس از چند آیه، حوادث مربوط به قیامت را بیان کرده است. <ref> مجمع البیان؛ ج ۷- ۸، ص ۳۶۶؛ تفسیر المیزان، ج ۱۵، ص ۵۷۰.</ref>. افزون بر این آیات، بزرگان [[شیعه]] به آیاتی همچون آیه ۱۱ سوره غافر نیز برای اثبات [[رجعت]] استناد کرده‌اند. از جمله کسانی که معتقدند روایات [[رجعت]] متواتر است، می‌توان به [[شیخ طوسی]]، <ref> رسالة العقاید الجعفریة، ص ۲۵۰.</ref> [[شیخ صدوق]]<ref> الخصال، ص ۱۰۸.</ref>، [[علامه مجلسی]]<ref> بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۲۲.</ref>، مرحوم [[مظفر]] <ref> عقاید الامامیه، ص ۲۹۷.</ref> و [[علامه طباطبایی]] اشاره کرد. <ref> تفسیر المیزان، ج ۲، ص ۱۰۷.</ref>
:::::*[[امام محمد باقر]]{{ع}} فرمود: "روزهای خدای عزّ و جلّ سه‌تاست: روزی که قائم قیام خواهد کرد، روز [[رجعت]] و روز قیامت». <ref>{{عربی|اندازه=150%|" أَيَّامُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثَلَاثَةٌ يَوْمَ‏ يَقُومُ‏ الْقَائِمُ‏ وَ يَوْمَ‏ الْكَرَّةِ وَ يَوْمَ‏ الْقِيَامَةِ‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الخصال، ص ۱۰۸.</ref>.
:::::*[[امام محمد باقر]]{{ع}} فرمود: "روزهای خدای عزّ و جلّ سه‌تاست: روزی که قائم قیام خواهد کرد، روز [[رجعت]] و روز قیامت». <ref>{{عربی|" أَيَّامُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثَلَاثَةٌ يَوْمَ‏ يَقُومُ‏ الْقَائِمُ‏ وَ يَوْمَ‏ الْكَرَّةِ وَ يَوْمَ‏ الْقِيَامَةِ‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الخصال، ص ۱۰۸.</ref>.
:::::*از [[امام سجاد]]{{ع}} نقل شده است که ذیل آیه شریفه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ قُل رَّبِّي أَعْلَمُ مَن جَاءَ بِالْهُدَى وَمَنْ هُوَ فِي ضَلالٍ مُّبِينٍ }}﴾}}<ref> بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند؛ بگو: پروردگار من بهتر می‌داند چه کسی رهنمود آورده است و چه کسی در گمراهی آشکاری است؛ سوره قصص، آیه: ۸۵.</ref> فرمود: "پیامبرتان و [[امام علی|امیر مؤمنان]] و [[امامان]] به سوی شما باز می‌گردند". <ref> تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۴۷.</ref>. افزون بر آیات و روایات، ادعیه و زیارت‌نامه‌های فراوانی نیز به [[رجعت]] اشاره کرده‌اند؛ <ref> بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۹۵، ح ۱۱۱.</ref> از جمله: دعای مشهور عهد، دعای روز سوم شعبان، <ref> مصباح المتهجد، ص ۵۴۳.</ref> زیارت جامعه، زیارت اربعین، <ref> من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۶۱۳.</ref> برخی زیارت‌های [[امام حسین]]{{ع}}؛ <ref> مصباح المتهجد، ص ۷۳۰.</ref> و زیارت ابو الفضل {{ع}}. <ref> بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۵۹.</ref>
:::::*از [[امام سجاد]]{{ع}} نقل شده است که ذیل آیه شریفه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ قُل رَّبِّي أَعْلَمُ مَن جَاءَ بِالْهُدَى وَمَنْ هُوَ فِي ضَلالٍ مُّبِينٍ }}﴾}}<ref> بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند؛ بگو: پروردگار من بهتر می‌داند چه کسی رهنمود آورده است و چه کسی در گمراهی آشکاری است؛ سوره قصص، آیه: ۸۵.</ref> فرمود: "پیامبرتان و [[امام علی|امیر مؤمنان]] و [[امامان]] به سوی شما باز می‌گردند". <ref> تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۴۷.</ref>. افزون بر آیات و روایات، ادعیه و زیارت‌نامه‌های فراوانی نیز به [[رجعت]] اشاره کرده‌اند؛ <ref> بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۹۵، ح ۱۱۱.</ref> از جمله: دعای مشهور عهد، دعای روز سوم شعبان، <ref> مصباح المتهجد، ص ۵۴۳.</ref> زیارت جامعه، زیارت اربعین، <ref> من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۶۱۳.</ref> برخی زیارت‌های [[امام حسین]]{{ع}}؛ <ref> مصباح المتهجد، ص ۷۳۰.</ref> و زیارت ابو الفضل {{ع}}. <ref> بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۵۹.</ref>
:::::*اما اینکه ما اعتقاد به [[رجعت]] داشته باشیم یا نداشته باشیم چه فایده‌ای دارد؟ پاسخ داده می‌شود که بدون تردید، همانگونه که انتظار فرج- که نقش مهمّ و بسزایی در پویایی و تحرک جامعه ایفا می‌کند- عبادتی بس بزرگ است، اعتقاد به [[رجعت]] و بازگشت به دنیا در زمان دولت کریمه [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} نیز می‌تواند نقش مهمّ و بهسزایی در شادابی دینی و امید به حضور در حکومت جهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} داشته باشد؛ چرا که انسان با دیدن افرادی که تمام عمر خود را در انتظار ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} سپری کرده‌اند و آنگاه بدون درک ظهور از دنیا می‌روند، دچار سرخوردگی شده و حتی در مقام انتظار نیز دچار یأس خواهد شد و اگر بداند در هنگام ظهور در صورت دارا بودن شرایط ویژه، امکان بازگشت او به زندگی دنیایی و حضور در محضر واپسین [[امام]]{{ع}} وجود دارد، در امیدواری او نقش بسیاری خواهد داشت.
:::::*اما اینکه ما اعتقاد به [[رجعت]] داشته باشیم یا نداشته باشیم چه فایده‌ای دارد؟ پاسخ داده می‌شود که بدون تردید، همانگونه که انتظار فرج- که نقش مهمّ و بسزایی در پویایی و تحرک جامعه ایفا می‌کند- عبادتی بس بزرگ است، اعتقاد به [[رجعت]] و بازگشت به دنیا در زمان دولت کریمه [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} نیز می‌تواند نقش مهمّ و بهسزایی در شادابی دینی و امید به حضور در حکومت جهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} داشته باشد؛ چرا که انسان با دیدن افرادی که تمام عمر خود را در انتظار ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} سپری کرده‌اند و آنگاه بدون درک ظهور از دنیا می‌روند، دچار سرخوردگی شده و حتی در مقام انتظار نیز دچار یأس خواهد شد و اگر بداند در هنگام ظهور در صورت دارا بودن شرایط ویژه، امکان بازگشت او به زندگی دنیایی و حضور در محضر واپسین [[امام]]{{ع}} وجود دارد، در امیدواری او نقش بسیاری خواهد داشت.
خط ۵۷: خط ۵۷:
::::#'''[[رجعت]] [[معصومین]]''' در تعدادی از روایات به [[رجعت]] [[معصومین]]{{عم}} اشاره شده است. [[امام صادق]]{{ع}} [[رجعت]] [[معصومین]] را در کلامی کوتاه اینگونه می‌فرماید:"از شیعیان ما نیست کسی که [[ایمان]] به بازگشت ما نداشته باشد" <ref>{{عربی|اندازه=120%|" لَيْسَ‏ مِنَّا مَنْ‏ لَمْ‏ يُؤْمِنْ‏ بِكَرَّتِنَا ‏"}}؛  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸.</ref>  
::::#'''[[رجعت]] [[معصومین]]''' در تعدادی از روایات به [[رجعت]] [[معصومین]]{{عم}} اشاره شده است. [[امام صادق]]{{ع}} [[رجعت]] [[معصومین]] را در کلامی کوتاه اینگونه می‌فرماید:"از شیعیان ما نیست کسی که [[ایمان]] به بازگشت ما نداشته باشد" <ref>{{عربی|اندازه=120%|" لَيْسَ‏ مِنَّا مَنْ‏ لَمْ‏ يُؤْمِنْ‏ بِكَرَّتِنَا ‏"}}؛  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸.</ref>  
::::#'''[[رجعت]] انبیای پیشین''' [[عبد اللّه بن مسکان]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: "خداوند هیچ پیامبری را- از [[حضرت آدم]] تا آخر- برنیانگیخت مگر اینکه به دنیا برمی‌گردند و [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} را یاری می‌نمایند.» <ref> تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۰۶.</ref>
::::#'''[[رجعت]] انبیای پیشین''' [[عبد اللّه بن مسکان]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: "خداوند هیچ پیامبری را- از [[حضرت آدم]] تا آخر- برنیانگیخت مگر اینکه به دنیا برمی‌گردند و [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} را یاری می‌نمایند.» <ref> تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۰۶.</ref>
::::#'''[[رجعت]] برخی از اصحاب [[پیامبران]]:''' دسته‌ای دیگر از روایات [[رجعت]]، برخی [[پیامبران]] و یاران ایشان و پیروان آنها را جزو رجعت‌کنندگان شمرده‌اند. در تفسیر عیاشی به نقل از [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]]{{ع}} چنین نقل کرده است: "هرگاه قائم آل محمّد {{صل}} به پا خیزد از پشت کعبه بیست و هفت مرد را بیرون می‌آورد، پانزده تن از قوم موسی آنان که به حق داوری کرده و به آن بازمی‌گردند، و هفت تن از اصحاب کهف، و یوشع وصی [[حضرت موسی]] و مؤمن آل فرعون و [[سلمان فارسی]] و [[ابو دجانه انصاری]] و [[مالک اشتر]]". <ref>{{عربی|اندازه=150%|" إِذَا قَامَ‏ قَائِمُ‏ آلِ‏ مُحَمَّدٍ اسْتَخْرَجَ‏ مِنْ‏ ظَهْرِ الْكَعْبَةِ سَبْعَةً وَ عِشْرِينَ‏ رَجُلًا خمسة و عشرين‏ [خَمْسَةَ عَشَرَ] مِنْ قَوْمِ مُوسَى الَّذِينَ يَقْضُونَ‏ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ‏ وَ سَبْعَةً مِنْ أَصْحَابِ الْكَهْفِ وَ يُوشَعَ وَصِيَّ مُوسَى وَ مُؤْمِنَ آلِ فِرْعَوْنَ وَ سَلْمَانَ الْفَارِسِيَّ وَ أَبَا دُجَانَةَ الْأَنْصَارِيَّ وَ مَالِكَ الْأَشْتَرِ‏"}}؛ محمّد بن مسعود عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۵.</ref>
::::#'''[[رجعت]] برخی از اصحاب [[پیامبران]]:''' دسته‌ای دیگر از روایات [[رجعت]]، برخی [[پیامبران]] و یاران ایشان و پیروان آنها را جزو رجعت‌کنندگان شمرده‌اند. در تفسیر عیاشی به نقل از [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]]{{ع}} چنین نقل کرده است: "هرگاه قائم آل محمّد {{صل}} به پا خیزد از پشت کعبه بیست و هفت مرد را بیرون می‌آورد، پانزده تن از قوم موسی آنان که به حق داوری کرده و به آن بازمی‌گردند، و هفت تن از اصحاب کهف، و یوشع وصی [[حضرت موسی]] و مؤمن آل فرعون و [[سلمان فارسی]] و [[ابو دجانه انصاری]] و [[مالک اشتر]]". <ref>{{عربی|" إِذَا قَامَ‏ قَائِمُ‏ آلِ‏ مُحَمَّدٍ اسْتَخْرَجَ‏ مِنْ‏ ظَهْرِ الْكَعْبَةِ سَبْعَةً وَ عِشْرِينَ‏ رَجُلًا خمسة و عشرين‏ [خَمْسَةَ عَشَرَ] مِنْ قَوْمِ مُوسَى الَّذِينَ يَقْضُونَ‏ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ‏ وَ سَبْعَةً مِنْ أَصْحَابِ الْكَهْفِ وَ يُوشَعَ وَصِيَّ مُوسَى وَ مُؤْمِنَ آلِ فِرْعَوْنَ وَ سَلْمَانَ الْفَارِسِيَّ وَ أَبَا دُجَانَةَ الْأَنْصَارِيَّ وَ مَالِكَ الْأَشْتَرِ‏"}}؛ محمّد بن مسعود عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۵.</ref>
::::#'''زنان رجعت‌کننده:''' اگرچه روایات [[رجعت]] عمدتا اختصاصی به زن یا مرد ندارد و تحت عنوان مؤمن محض و کافر محض آمده است. ولی در روایتی به [[رجعت]] بانوان اشاره شده است. <ref>محمّد بن مسعود عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۵۹.</ref>.
::::#'''زنان رجعت‌کننده:''' اگرچه روایات [[رجعت]] عمدتا اختصاصی به زن یا مرد ندارد و تحت عنوان مؤمن محض و کافر محض آمده است. ولی در روایتی به [[رجعت]] بانوان اشاره شده است. <ref>محمّد بن مسعود عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۵۹.</ref>.
:::::*اما درباره بخش دوم پرسش می‌توان گفت: در روایات درباره سالهای توقف رجعت‌کنندگان، رقم‌های شگفت‌آوری ذکر شده که ما دلیلی بر رد یا پذیرش آن نمی‌بینیم و در این جا فقط به نقل برخی از آنها می‌پردازیم:
:::::*اما درباره بخش دوم پرسش می‌توان گفت: در روایات درباره سالهای توقف رجعت‌کنندگان، رقم‌های شگفت‌آوری ذکر شده که ما دلیلی بر رد یا پذیرش آن نمی‌بینیم و در این جا فقط به نقل برخی از آنها می‌پردازیم: