جهان‌بینی الحادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\'\'\'\[\[(.*)\]\]\'\'\'(.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\sn...)
خط ۸: خط ۸:


==مقدمه==
==مقدمه==
*[[جهان‌بینی]] [[الحادی]]، وجود [[خالق]] [[حکیم]] و عادلی را در [[جهان]] [[نفی]] می‌کند، از این نوع [[جهان‌بینی]] عمومی، به طور منطقی، [[جهان‌بینی سیاسی]] مبتنی بر قاعدۀ "[[زور]] =[[حق]]" نتیجه گرفته می‌شود. با [[نفی]] وجود [[مدیریت]] و [[حاکمیت]] مبتنی بر [[عقل]] و [[حکمت]] در سراسر [[جهان]]، دلیلی برای تفکیک بین حقّانیت و [[قدرت]] وجود نخواهد داشت و حقّانیت، همواره تابع [[قدرت]] و [[زور]] خواهد بود؛ زیرا بنابر نظریۀ [[نفی]] [[خدای حکیم]]، آنچه در [[جهان]] [[حکومت]] می‌کند، [[قدرت]] غالب است که حقیقتی در [[جهان]]، [[برتر]] از آن نیست و هر قدرتی که بر قدرتی دیگر [[غلبه]] کند، نمایندۀ [[حقیقت]] [[حاکم]] بر [[جهان]] خواهد بود.
* [[جهان‌بینی]] [[الحادی]]، وجود [[خالق]] [[حکیم]] و عادلی را در [[جهان]] [[نفی]] می‌کند، از این نوع [[جهان‌بینی]] عمومی، به طور منطقی، [[جهان‌بینی سیاسی]] مبتنی بر قاعدۀ "[[زور]] =[[حق]]" نتیجه گرفته می‌شود. با [[نفی]] وجود [[مدیریت]] و [[حاکمیت]] مبتنی بر [[عقل]] و [[حکمت]] در سراسر [[جهان]]، دلیلی برای تفکیک بین حقّانیت و [[قدرت]] وجود نخواهد داشت و حقّانیت، همواره تابع [[قدرت]] و [[زور]] خواهد بود؛ زیرا بنابر نظریۀ [[نفی]] [[خدای حکیم]]، آنچه در [[جهان]] [[حکومت]] می‌کند، [[قدرت]] غالب است که حقیقتی در [[جهان]]، [[برتر]] از آن نیست و هر قدرتی که بر قدرتی دیگر [[غلبه]] کند، نمایندۀ [[حقیقت]] [[حاکم]] بر [[جهان]] خواهد بود.
*این [[جهان‌بینی سیاسی]]، نظریۀ [[سیاسی]] مبتنی بر [[مشروعیت]] هر نوع تسلّط [[سیاسی]] را نتیجه می‌دهد و در حقیقت هر نوع نظریۀ [[سیاسی]] [[معتقد]] به تساوی حقّانیت و [[مشروعیت]] با [[قدرت]]، تنها با [[جهان‌بینی سیاسی]] برخاسته از [[جهان‌بینی الحادی]] قابل توجیه است.
*این [[جهان‌بینی سیاسی]]، نظریۀ [[سیاسی]] مبتنی بر [[مشروعیت]] هر نوع تسلّط [[سیاسی]] را نتیجه می‌دهد و در حقیقت هر نوع نظریۀ [[سیاسی]] [[معتقد]] به تساوی حقّانیت و [[مشروعیت]] با [[قدرت]]، تنها با [[جهان‌بینی سیاسی]] برخاسته از [[جهان‌بینی الحادی]] قابل توجیه است.
*بر مبنای [[جهان‌بینی الهی]] است که در عالم [[سیاست]]، [[مشروعیت]] از [[قدرت]] قابل تفکیک است و تلازمی بین قدرت داشتن و مشروعیت داشتن وجود ندارد. و در این صورت است که در عالم [[سیاست]]، این بحث راه پیدا می‌کند که [[قدرت]] باید از [[مشروعیت]] و [[حقانیت]] برخوردار باشد و قدرتی که [[دلیل]] بر [[مشروعیت]] و [[حقانیت]] آن نیست، [[مشروعیت]] ندارد و از [[حقّ]] [[امر و نهی]] و اِعمال [[سیاست]] برخوردار نیست؛ زیرا به [[دلیل]] وجود خدای کاملی که [[حق]] [[سیاست]] [[مشروع]] یعنی [[امر و نهی]] عادلانه لازم ذاتی اوست، تنها قدرتی [[مشروع]] و از حقّانیت برخوردار است که [[مشروعیت]] [[امر و نهی]] خود را از او گرفته باشد؛ و هر نوع [[سیاست]] و [[امر و نهی]] غیر مستند به [[اذن]] او، [[اعمال]] قدرتی [[نامشروع]] و نا‌بحقّ خواهد بود؛ لکن بنا بر [[نفی]] وجود [[خدای حکیم]] و [[نفی]] [[جهان‌بینی سیاسی]] [[معتقد]] به وجود منبع اصلی و ذاتی برای [[مشروعیت]] [[سیاست]] و [[امر و نهی]]، معیار و ملاکی برای [[مشروعیت]] [[امر و نهی]] و [[سیاست]] وجود نخواهد داشت؛ زیرا همۀ [[انسان‌ها]] نسبت به [[حق]] [[امر و نهی]] و [[سیاست]]، در [[شأن]] و رتبۀ واحدی قرار دارند و تنها امتیازی که در این زمینه برای [[انسانی]] معین یا گروه [[انسانی]] معینی پدیدار می‌گردد، [[امتیاز]] برخورداری از [[قدرت]] و [[زور]] بیشتری است که بتواند به وسیلۀ آن، دیگران را در برابر خود وادار به [[فروتنی]] و [[فرمانبرداری]] و [[تبعیت]] کند. در این صورت است که [[مشروعیت]] و [[حقانیت]]، معنایی به جز [[زور]] و [[قدرت]] و تسلّط و [[قهر]] نخواهد داشت.
*بر مبنای [[جهان‌بینی الهی]] است که در عالم [[سیاست]]، [[مشروعیت]] از [[قدرت]] قابل تفکیک است و تلازمی بین قدرت داشتن و مشروعیت داشتن وجود ندارد. و در این صورت است که در عالم [[سیاست]]، این بحث راه پیدا می‌کند که [[قدرت]] باید از [[مشروعیت]] و [[حقانیت]] برخوردار باشد و قدرتی که [[دلیل]] بر [[مشروعیت]] و [[حقانیت]] آن نیست، [[مشروعیت]] ندارد و از [[حقّ]] [[امر و نهی]] و اِعمال [[سیاست]] برخوردار نیست؛ زیرا به [[دلیل]] وجود خدای کاملی که [[حق]] [[سیاست]] [[مشروع]] یعنی [[امر و نهی]] عادلانه لازم ذاتی اوست، تنها قدرتی [[مشروع]] و از حقّانیت برخوردار است که [[مشروعیت]] [[امر و نهی]] خود را از او گرفته باشد؛ و هر نوع [[سیاست]] و [[امر و نهی]] غیر مستند به [[اذن]] او، [[اعمال]] قدرتی [[نامشروع]] و نا‌بحقّ خواهد بود؛ لکن بنا بر [[نفی]] وجود [[خدای حکیم]] و [[نفی]] [[جهان‌بینی سیاسی]] [[معتقد]] به وجود منبع اصلی و ذاتی برای [[مشروعیت]] [[سیاست]] و [[امر و نهی]]، معیار و ملاکی برای [[مشروعیت]] [[امر و نهی]] و [[سیاست]] وجود نخواهد داشت؛ زیرا همۀ [[انسان‌ها]] نسبت به [[حق]] [[امر و نهی]] و [[سیاست]]، در [[شأن]] و رتبۀ واحدی قرار دارند و تنها امتیازی که در این زمینه برای [[انسانی]] معین یا گروه [[انسانی]] معینی پدیدار می‌گردد، [[امتیاز]] برخورداری از [[قدرت]] و [[زور]] بیشتری است که بتواند به وسیلۀ آن، دیگران را در برابر خود وادار به [[فروتنی]] و [[فرمانبرداری]] و [[تبعیت]] کند. در این صورت است که [[مشروعیت]] و [[حقانیت]]، معنایی به جز [[زور]] و [[قدرت]] و تسلّط و [[قهر]] نخواهد داشت.
خط ۲۲: خط ۲۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:جهان‌بینی]]
[[رده:جهان‌بینی]]
[[رده:جهان‌بینی الحادی]]
[[رده:جهان‌بینی الحادی]]

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۹

مقدمه

منابع

پانویس

  1. «آنچه به شما نشان می‌دهم همان است که می‌اندیشم و شما را جز به راه نیک و درست راهنمایی نمی‌کنم» سوره غافر، آیه ۲۹.
  2. اراکی، محسن، فقه نظام سیاسی اسلام، ج۱، ص۸۳-۸۵.