خاتم الاوصیاء: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۰

مقدمه

خاتم الاوصیاء، به معنای پایان بخش جانشینان پیامبر اکرم(ص)، یکی از القاب حضرت مهدی(ع)‏ است. این لقب ابتدا بر زبان خود آن حضرت در کودکی- آن‏گاه که در آن سنین لب به سخن گشود- جاری شد. *البته این لقب، درباره حضرت علی(ع) به عنوان پایان‌‏بخش اوصیای آخرین پیامبر به کار رفته است^[۱].
طریف ابو نصر گوید: "بر صاحب الزّمان(ع) وارد شدم؛ آن حضرت فرمود: برای من صندل احمر ^[۲] بیاور. پس برای ایشان آوردم. آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‏‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و فرزند آقای من هستید. پس آن حضرت فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: خداوند سبحانه و تعالی مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ حضرت فرمود: من خاتم الاوصیاء هستم که خداوند به وسیله من، بلا را از اهل و شیعیانم دور می‏‌سازد^[۳].
علاوه بر خاتم الاوصیاء از حضرت مهدی(ع)‏ به عنوان "خاتم الائمه" نیز یاد شده است؛ چنان که رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: ای مردمان! من پیامبرم و علی جانشین من. آگاه باشید که خاتم الائمه، قائم و مهدی از ما است"^[۴]^[۵].

خاتم الاوصیاء در موعودنامه

از القاب مشهوره حضرت است و آن حضرت خود را به همین لقب شناساند. خادم حضرت عسکری (ع) گفت: داخل شدم بر حضرت صاحب الزّمان (ع) پس به من فرمود: "ای طریف! سندل سرخ برای من بیاور!" آن را برای حضرت آوردم. فرمود: "مرا می‌شناسی‌؟" گفتم: آری. فرمود: "من کیستم‌؟" گفتم: تو مولای من و پسر مولای منی! فرمود: "این را از تو سؤال نکردم". گفتم: فدای تو شوم، بیان کن برای من آن‌چه را اراده کردی. فرمود: "منم خاتم الاوصیاء! به سبب من، خداوند بلا از اهل من و شیعیان من برمی‌دارد"^[۶].
"خاتم" به‌معنای چیزی است که به وسیله آن، پایان داده می‌شود و نیز به معنی چیزی آمده است که با آن، اوراق و مانند آن را مُهر می‌کنند. در "اقرب الموارد" و "قاموس"، کلمه خاتم -به کسر تاء و فتح آن- به معنی انگشتر، آخر قوم، عاقبت شیء و غیره آمده است. در مجمع البحرین می‌گوید: "خاتم النبیین" یعنی آخرین پیامبران که پس از وی پیغمبری نخواهد بود.
این‌که به حضرت مهدی (ع)، "خاتم الاوصیاء" و "خاتم الائمه" گویند به این جهت است که او آخرین نفر از سلسله امامان است و پس از او امامی نخواهد بود^[۷].

خاتم الاوصیاء در درسنامه

یکی از القاب حضرت مهدی(ع) خاتم الاوصیا (پایان بخش جانشینان پیامبر اکرم(ص)) است. این لقب ابتدا بر زبان خود آن حضرت در کودکی- آن‌گاه که در آن سنین لب به سخن گشود- جاری شد. البته این لقب درباره حضرت علی(ع) به عنوان پایان بخش اوصیای آخرین پیامبر به کار رفته است^[۸].
طریف ابو نصر گوید: "بر صاحب الزمان(ع) وارد شدم؛ آن حضرت فرمود: برای من صندل احمر(نوعی چوب خوش‌بو) بیاور. پس برای ایشان آوردم؛ آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و فرزند آقای من هستید. پس آن حضرت فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: خداوند مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ حضرت فرمود: «"أَنَا خَاتَمُ اَلْأَوْصِيَاءِ وَ بِي يَدْفَعُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَلْبَلاَءَ عَنْ أَهْلِي وَ شِيعَتِي"»^[۹]؛ "من خاتم الاوصیاء هستم که خداوند به وسیله من، بلا را از اهل و شیعیانم دور می‌سازد". علاوه بر خاتم الاوصیاء از حضرت مهدی(ع) به عنوان "خاتم الائمه" نیز یاد شده است؛ چنان‌که رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «"مَعَاشِرَ اَلنَّاسِ! إِنِّي نَبِيٌّ وَ عَلِيٌّ وَصِيِّي؛ أَلاَ إِنَّ خَاتَمَ اَلْأَئِمَّةِ مِنَّا اَلْقَائِمُ اَلْمَهْدِيُّ..."»^[۱۰]؛ "ای مردمان! من پیامبرم و علی جانشین من. آگاه باشید که خاتم الائمه، قائم و مهدی از ما است"^[۱۱].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱
↑ نوعی چوب خوش‏بو
↑ " أَنَا خَاتَمُ‏ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي‏ يَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِي‏ وَ شِيعَتِي‏‏"، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲
↑ " مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ إِنِّي‏ نَبِيٌ‏ وَ عَلِيٌ‏ وَصِيِّي‏ أَلَا إِنَ‏ خَاتِمَ‏ الْأَئِمَّةِ مِنَّا الْقَائِمُ‏ الْمَهْدِيُ‏ ‏‏"، فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷
↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۹۷ - ۱۹۸.
↑ نجم الثاقب باب دوم.
↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۲۸۸.
↑ ر.ک: بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱.
↑ کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲.
↑ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷.
↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۲۲۳، ۲۲۴.

[1] ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱

[2] نوعی چوب خوش‏بو

[3] " أَنَا خَاتَمُ‏ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي‏ يَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِي‏ وَ شِيعَتِي‏‏"، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲

[4] " مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ إِنِّي‏ نَبِيٌ‏ وَ عَلِيٌ‏ وَصِيِّي‏ أَلَا إِنَ‏ خَاتِمَ‏ الْأَئِمَّةِ مِنَّا الْقَائِمُ‏ الْمَهْدِيُ‏ ‏‏"، فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷

[5] سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۹۷ - ۱۹۸.

[6] نجم الثاقب باب دوم.

[7] تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۲۸۸.

[8] ر.ک: بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱.

[9] کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲.

[10] فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷.

[11] سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۲۲۳، ۲۲۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 ==مقدمه==
 *خاتم الاوصیاء، به معنای پایان بخش [[جانشینان]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، یکی از [[القاب]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ است. این [[لقب]] ابتدا بر زبان خود آن حضرت در کودکی- آن‏گاه که در آن سنین لب به سخن گشود- جاری شد. *البته این [[لقب]]، درباره [[حضرت علی]]{{ع}} به عنوان پایان‌‏بخش اوصیای آخرین [[پیامبر]] به کار رفته است<ref>  ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱</ref>.
-*[[طریف ابو نصر]] گوید: "بر [[امام مهدی|صاحب الزّمان]]{{ع}} وارد شدم؛ آن حضرت فرمود: برای من [[صندل]] احمر <ref>نوعی چوب خوش‏بو</ref> بیاور. پس برای ایشان آوردم. آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‏‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و [[فرزند]] آقای من هستید. پس آن حضرت فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: [[خداوند]] سبحانه و تعالی مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ حضرت فرمود: من خاتم الاوصیاء هستم که [[خداوند]] به وسیله من، بلا را از اهل و شیعیانم دور می‏‌سازد<ref> {{عربی|" أَنَا خَاتَمُ‏ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي‏ يَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِي‏ وَ شِيعَتِي‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲</ref>.
+* [[طریف ابو نصر]] گوید: "بر [[امام مهدی|صاحب الزّمان]]{{ع}} وارد شدم؛ آن حضرت فرمود: برای من [[صندل]] احمر <ref>نوعی چوب خوش‏بو</ref> بیاور. پس برای ایشان آوردم. آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‏‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و [[فرزند]] آقای من هستید. پس آن حضرت فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: [[خداوند]] سبحانه و تعالی مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ حضرت فرمود: من خاتم الاوصیاء هستم که [[خداوند]] به وسیله من، بلا را از اهل و شیعیانم دور می‏‌سازد<ref> {{عربی|" أَنَا خَاتَمُ‏ الْأَوْصِيَاءِ وَ بِي‏ يَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِي‏ وَ شِيعَتِي‏‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲</ref>.
 *علاوه بر خاتم الاوصیاء از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به عنوان "[[خاتم الائمه]]" نیز یاد شده است؛ چنان که [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} فرمود: ای مردمان! من پیامبرم و [[امام علی|علی]] [[جانشین]] من. [[آگاه]] باشید که [[خاتم الائمه]]، [[قائم]] و [[امام مهدی|مهدی]] از ما است"<ref> {{عربی|" مَعَاشِرَ النَّاسِ‏ إِنِّي‏ نَبِيٌ‏ وَ عَلِيٌ‏ وَصِيِّي‏ أَلَا إِنَ‏ خَاتِمَ‏ الْأَئِمَّةِ مِنَّا الْقَائِمُ‏ الْمَهْدِيُ‏ ‏‏"}}، فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۹۷ - ۱۹۸.</ref>.
 ==خاتم الاوصیاء در موعودنامه==
@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 ==خاتم الاوصیاء در درسنامه==
 *یکی از [[القاب حضرت مهدی]]{{ع}} خاتم الاوصیا (پایان بخش [[جانشینان پیامبر]] اکرم{{صل}}) است. این [[لقب]] ابتدا بر زبان خود آن [[حضرت]] در [[کودکی]]- آن‌گاه که در آن سنین لب به سخن گشود- جاری شد. البته این [[لقب]] درباره [[حضرت علی]]{{ع}} به عنوان پایان بخش اوصیای [[آخرین پیامبر]] به کار رفته است<ref>ر.ک: بحار الانوار، ج ۵۴، ص ۹۳ و ج ۹۷، ص ۳۳۱.</ref>.
-*[[طریف ابو نصر]] گوید: "بر [[صاحب الزمان]]{{ع}} وارد شدم؛ آن [[حضرت]] فرمود: برای من [[صندل احمر]](نوعی چوب خوش‌بو) بیاور. پس برای ایشان آوردم؛ آن [[حضرت]] رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و [[فرزند]] آقای من هستید. پس آن [[حضرت]] فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: [[خداوند]] مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|"أَنَا خَاتَمُ اَلْأَوْصِيَاءِ وَ بِي يَدْفَعُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَلْبَلاَءَ عَنْ أَهْلِي وَ شِيعَتِي"}}<ref>کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲.</ref>؛ "من خاتم الاوصیاء هستم که [[خداوند]] به وسیله من، [[بلا]] را از اهل و شیعیانم دور می‌سازد". علاوه بر خاتم الاوصیاء از [[حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان "[[خاتم الائمه]]" نیز یاد شده است؛ چنان‌که [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"مَعَاشِرَ اَلنَّاسِ! إِنِّي نَبِيٌّ وَ عَلِيٌّ وَصِيِّي؛ أَلاَ إِنَّ خَاتَمَ اَلْأَئِمَّةِ مِنَّا اَلْقَائِمُ اَلْمَهْدِيُّ..."}}<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷.</ref>؛ "ای [[مردمان]]! من پیامبرم و [[علی]] [[جانشین]] من. [[آگاه]] باشید که [[خاتم الائمه]]، [[قائم]] و [[مهدی]] از ما است"<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۲۲۳، ۲۲۴.</ref>.
+* [[طریف ابو نصر]] گوید: "بر [[صاحب الزمان]]{{ع}} وارد شدم؛ آن [[حضرت]] فرمود: برای من [[صندل احمر]](نوعی چوب خوش‌بو) بیاور. پس برای ایشان آوردم؛ آن [[حضرت]] رو به من کرد و فرمود: آیا مرا می‌شناسی؟ گفتم: بله. سپس فرمود: من کیستم؟ عرض کردم: شما آقای من و [[فرزند]] آقای من هستید. پس آن [[حضرت]] فرمود: مقصودم این نبود! گفتم: [[خداوند]] مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟ [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|"أَنَا خَاتَمُ اَلْأَوْصِيَاءِ وَ بِي يَدْفَعُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَلْبَلاَءَ عَنْ أَهْلِي وَ شِيعَتِي"}}<ref>کتاب الغیبة، ص ۲۴۶، ح ۲۱۵؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲.</ref>؛ "من خاتم الاوصیاء هستم که [[خداوند]] به وسیله من، [[بلا]] را از اهل و شیعیانم دور می‌سازد". علاوه بر خاتم الاوصیاء از [[حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان "[[خاتم الائمه]]" نیز یاد شده است؛ چنان‌که [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"مَعَاشِرَ اَلنَّاسِ! إِنِّي نَبِيٌّ وَ عَلِيٌّ وَصِيِّي؛ أَلاَ إِنَّ خَاتَمَ اَلْأَئِمَّةِ مِنَّا اَلْقَائِمُ اَلْمَهْدِيُّ..."}}<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص ۹۷.</ref>؛ "ای [[مردمان]]! من پیامبرم و [[علی]] [[جانشین]] من. [[آگاه]] باشید که [[خاتم الائمه]]، [[قائم]] و [[مهدی]] از ما است"<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۲۲۳، ۲۲۴.</ref>.
 == پرسش‌های وابسته ==
@@ خط ۳۴: / خط ۳۴: @@
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
 [[رده:امام مهدی]]
 [[رده:خاتم الاوصیاء]]
 [[رده:مدخل موعودنامه]]
-[[رده:مدخل]]