ذمة در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\'\'\'\[\[(.*)\]\]\'\'\'(.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\sn...)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = ذمة
| موضوع مرتبط = ذمة

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۷

مقدمه

عهد و پیمان و هر حریمی که انسان به خاطر تضییع آن مذمّت شود[۱]. اصل آن "ذمّ" به معنای مذمّت، ملامت شدید، در مقابل "مدح"[۲].

﴿لَا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ[۳].

"اهل ذمّه" به آن دسته‌ای از اهل کتاب گفته می‌شود که با مسلمانان پیمان تحت‌الحمایتی بسته‌اند و در قبال پرداخت جزیه ﴿حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ[۴] جان و مال آنها در امان می‌ماند[۵].

ذمّه عهد و پیمانی است که بر رعایت آن تأکید بسیاری شده است. علامه طباطبایی در بحث تفصیلی خود درباره عهد و پیمان، علاوه بر لزوم وفا به عهد و پیمان‌هایی که زندگی بین انسان‌ها را در یک جامعه تنظیم می‌کند، مانند نکاح، بیع، اجاره و...، عهد و پیمان‌هایی را که میان جوامع مختلف برای تأمین امنیت متقابل و صلح منعقد می‌شود، ضروری و واجب‌الوفاء می‌داند[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۷۹.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۳۳۱.
  3. «درباره هیچ مؤمنی نه پیوندی را پاس می‌دارند و نه پیمانی را و آنانند که تجاوزگرند» سوره توبه، آیه ۱۰.
  4. «به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.
  5. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۳۴۶.
  6. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۱۸۴-۱۸۸.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۹۱.