ظلم در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

با توجه به معنای ظلم که همان [[خروج]] از حدود و معیارهای مطلوب [[الهی]] است، نقض این حدود در همه ابعاد و [[روابط انسان]] چه در ارتباط با [[خدا]]، ارتباط با خود و یا ارتباط با دیگران و طبیعت، [[ستم]] به آنها نیز محسوب می‌شود. این [[تجاوز]] از حدود الهی، منجر به دور شدن انسان از [[هدف خلقت]]<ref>{{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ}} «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref> و [[رشد]] نکردنِ در مراتب [[بندگی]] خداست. بنابراین همه این [[ستم‌ها]]، [[ظلم به نفس]] قلمداد می‌شود {{متن قرآن|مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ}}<ref>«هر که از احکام خداوند پا فراتر نهد بی‌گمان به خویش ستم کرده است» سوره طلاق، آیه ۱.</ref>) و ضرر اصلی‌اش به خود [[فرد]] برمی‌گردد {{متن قرآن|لَا تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَارًا لِتَعْتَدُوا وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ}}<ref>«و آنان را برای زیان رساندن نگه ندارید که (به آنها) ستم کنید و هر کس چنین کند، به خود ستم کرده است» سوره بقره، آیه ۲۳۱.</ref>)؛ زیرا انسان با هر بار ستم کردن به خویش از [[بهشت]] دورتر شده و برخی از ستم‌ها مانند [[شرک]] و [[تکذیب رسل الهی]] و امثال آن موجبات [[حرام]] شدن بهشت الهی را بر خود فراهم می‌آورد {{متن حدیث|وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ‏ إِذْ حَرَمُوهَا الْجَنَّةَ}})<ref>طبرسی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج۱، ص۲۵۴.</ref>. حدودی را که [[خداوند]] برای [[بشر]] قرار داده است یا در [[ارتباط]] با ذات [[باری‌تعالی]] است که به نحوه ارتباط [[انسان]] با [[خالق]] مربوط می‌شود، یا [[حدود الهی]] بیانگر نحوه تعامل انسان با خودش می‌باشد و یا این حدود، نشانگر نحوه ارتباط و [[رفتار]] [[فرد]] با سایر افراد می‌باشد. همچنین خداوند برای ارتباط صحیح [[انسان‌ها]] با [[طبیعت]]، حدودی را معین نموده است. {{متن حدیث|قَالَ الصَّادِقُ{{ع}}: أُصُولُ الْمُعَامَلَاتِ تَقَعُ عَلَى أَرْبَعَةِ أَوْجُهٍ مُعَامَلَةُ اللَّهِ وَ مُعَامَلَةُ النَّفْسِ وَ مُعَامَلَةُ الْخَلْقِ وَ مُعَامَلَةُ الدُّنْيَا}}<ref>منسوب به امام صادق{{ع}}، مصباح الشریعة، ص۵.</ref><ref>[[علی رضا آزادی|آزادی، علی رضا]]، [[ ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)|ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات]]</ref>.

#[[تجاوز]] از حد<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۳۷؛ طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۱۰۹؛ زبیدی، تاج العروس، ج۱۷، ص۴۴۸.</ref>؛ به این معنی است که [[قرآن کریم]] [[گناهان]] را ظلم می‌نامد چون [[گناه]] [[تجاوز]] از حد الاهی است و از این باب است که هرکس بدون [[انحراف]] به [[چپ و راست]] در راهی پیش رود، [[عرب]] درباره او می‌گوید ظلم نکرده است<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۳۷۳.</ref>. و باز از همین باب است که برخی کتب لغت<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، العین، ج۸، ص۱۶۹؛ زبیدی، تاج العروس، ج۱۷، ص۴۴۷.</ref> [[تصرف]] در [[ملک]] و [[حق]] دیگری را ظلم نامیده‌اند.

برخی از [[دستورها]] و [[حدود الهی]]، اگر از طرف [[انسان]] مراعات نشوند، علاوه بر اینکه [[ظلم]] است، [[گناه]] نیز محسوب می‌شود و [[عقوبت]] [[اخروی]] و [[مجازات]]<ref>{{متن قرآن|سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ بِمَا أَشْرَكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ وَبِئْسَ مَثْوَى الظَّالِمِينَ}} «به زودی در دل کافران بیم خواهیم افکند زیرا برای خداوند چیزی را شریک قرار می‌دهند که (خداوند) حجّتی بر آن فرو نفرستاده است و سرای آنان دوزخ است و سرای ستمکاران، بد (جایگاهی) است» سوره آل عمران، آیه ۱۵۱؛ {{متن قرآن|قَالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَى رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذَابًا نُكْرًا}} «گفت: امّا آن کس که ستم ورزد عذابش خواهیم کرد سپس به سوی پروردگارش باز گردانده می‌شود و (پروردگار) او را عذابی سهمناک  خواهد کرد» سوره کهف، آیه ۸۷.</ref> را در پی دارند. بنابراین هرگونه [[تجاوز]] از حدودی که [[خداوند]] برای [[بشر]] و [[روابط]] وی ترسیم کرده و [[تبعیت]] از آنها را لازم و [[واجب]] شمرده است، [[ظلم]] اصطلاحی قلمداد می‌شود؛ ازاین‌رو هر [[انسانی]] که در [[رفتار]] و گفتار به جای [[طاعت الهی]]، [[معصیت]] کرده و از [[حدود الهی]] [[تجاوز]] کرده باشد، [[ظالم]] خوانده می‌شود. {{متن قرآن|مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«و آنان که از حدود خداوند تجاوز کنند ستمگرند» سوره بقره، آیه ۲۲۹.</ref><ref>[[علی رضا آزادی|آزادی، علی رضا]]، [[ ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)|ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات]]</ref>.

{{مدخل‌ وابسته}}

#[[پرونده:1100254.jpg|22px]] [[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱۴ (کتاب)|'''اخلاق الاهی ج14''']]

# [[پرونده:1100574.jpg|22px]][[علی رضا آزادی|آزادی، علی رضا]]، [[ ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)|'''ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات''']]