هدفمندی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[هدفمندی در قرآن]] - [[هدفمندی در حدیث]] - [[هدفمندی در اخلاق اسلامی]] - [[هدفمندی در نهج البلاغه]] - [[هدفمندی در معارف دعا و زیارات]] - [[هدفمندی در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط = هدفمندی (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[هدفمندی در قرآن]] - [[هدفمندی در حدیث]] - [[هدفمندی در اخلاق اسلامی]] - [[هدفمندی در نهج البلاغه]] - [[هدفمندی در معارف دعا و زیارات]] - [[هدفمندی در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط = هدفمندی (پرسش)}} | ||
==اهمیت [[هدف]]== | ==اهمیت [[هدف]]== | ||
*[[هدف‌ها]] در [[تاریخ]] [[زندگی]] بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای [[انگیزه]] هستند. [[هدف‌ها]] به [[زندگی]] ما [[استقلال]]، جهت، معنا و [[شادی]] می‌‌بخشند. لذا [[روحیه]] هدفمندی، به عنوان یکی از [[آثار روان‌شناختی انتظار]]، در [[هدفمندی]] و [[سلامت روانی]] فرد و [[جامعه]] [[عصر انتظار]] تأثیر دارد؛ زیرا از جهت [[روان‌شناختی]]، رشد روانی افراد با عمومیت و تعالی اهدافی که دارند سنجش میشود. به این معنا که هر چه [[اهداف ]] [[زندگی]] فرد، والا و فراگیر باشد، سطح انگیزش و [[امید]] او بالاتر خواهد بود و در نتیجه، چنین فردی از رشد و [[سلامت روانی]] بالاتری برخوردار خواهد بود<ref>ر.ک: [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | * [[هدف‌ها]] در [[تاریخ]] [[زندگی]] بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای [[انگیزه]] هستند. [[هدف‌ها]] به [[زندگی]] ما [[استقلال]]، جهت، معنا و [[شادی]] می‌‌بخشند. لذا [[روحیه]] هدفمندی، به عنوان یکی از [[آثار روان‌شناختی انتظار]]، در [[هدفمندی]] و [[سلامت روانی]] فرد و [[جامعه]] [[عصر انتظار]] تأثیر دارد؛ زیرا از جهت [[روان‌شناختی]]، رشد روانی افراد با عمومیت و تعالی اهدافی که دارند سنجش میشود. به این معنا که هر چه [[اهداف]] [[زندگی]] فرد، والا و فراگیر باشد، سطح انگیزش و [[امید]] او بالاتر خواهد بود و در نتیجه، چنین فردی از رشد و [[سلامت روانی]] بالاتری برخوردار خواهد بود<ref>ر.ک: [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | ||
*[[انسان منتظر]] با [[امید به ظهور]] [[نور]] و [[عدالت]]، در [[حقیقت]] اهداف کلان [[زندگی]] خود و [[جامعه]] را با رویکرد به [[نصرت الهی]]<ref>{{متن قرآن|حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ}}«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند و پنداشتند که (مردم در وعده پشتیبانی) به آنان دروغ گفته‌اند، (ناگهان) یاری ما به آنان رسید و هر کس را که می‌خواستیم رهایی یافت و عذاب ما از گروه گنهکاران بازگردانده نمی‌شود» سوره یوسف، آیه ۱۱۰.</ref>، [[پیروزی]] و غلبۀ [[حق]] بر [[باطل]]<ref>{{متن قرآن|قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸؛ {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، [[گسترش عدالت]]<ref>{{متن حدیث|یَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۵۰، ح۳۷.</ref> و فراگیری [[هدایت]]، [[لطف]] و [[رحمت]]<ref>{{متن قرآن|قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَى}}«بگو همه چشم به راهند، شما هم چشم به راه باشید، به زودی خواهید دانست چه کسانی همراهان راه میانه اند و چه کسی رهیافته است» سوره طه، آیه ۱۳۵؛ {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸</ref> مشخص میکند<ref>[[زهرا سادات پورسیدآقایی|سادات پورسید آقایی، زهرا]]، [[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]، ص ۱۱۴</ref> و از این‌رو، تلاش میکند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش میکند و انگیزه‌ای [[آشکار]]، منطقی، معقول و قابل [[دفاع]] دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" میشود و این هدفی معنادار و ارزشمند است که ریشه در [[فطرت]] همه [[انسان‌ها]] دارد و فرجام حیات انسانی را روشن نموده و [[فلسفه تاریخ]] را قابل [[درک]] می‌نماید<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]</ref>. | * [[انسان منتظر]] با [[امید به ظهور]] [[نور]] و [[عدالت]]، در [[حقیقت]] اهداف کلان [[زندگی]] خود و [[جامعه]] را با رویکرد به [[نصرت الهی]]<ref>{{متن قرآن|حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ}}«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند و پنداشتند که (مردم در وعده پشتیبانی) به آنان دروغ گفته‌اند، (ناگهان) یاری ما به آنان رسید و هر کس را که می‌خواستیم رهایی یافت و عذاب ما از گروه گنهکاران بازگردانده نمی‌شود» سوره یوسف، آیه ۱۱۰.</ref>، [[پیروزی]] و غلبۀ [[حق]] بر [[باطل]]<ref>{{متن قرآن|قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸؛ {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، [[گسترش عدالت]]<ref>{{متن حدیث|یَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۵۰، ح۳۷.</ref> و فراگیری [[هدایت]]، [[لطف]] و [[رحمت]]<ref>{{متن قرآن|قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَى}}«بگو همه چشم به راهند، شما هم چشم به راه باشید، به زودی خواهید دانست چه کسانی همراهان راه میانه اند و چه کسی رهیافته است» سوره طه، آیه ۱۳۵؛ {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸</ref> مشخص میکند<ref>[[زهرا سادات پورسیدآقایی|سادات پورسید آقایی، زهرا]]، [[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]، ص ۱۱۴</ref> و از این‌رو، تلاش میکند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش میکند و انگیزه‌ای [[آشکار]]، منطقی، معقول و قابل [[دفاع]] دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" میشود و این هدفی معنادار و ارزشمند است که ریشه در [[فطرت]] همه [[انسان‌ها]] دارد و فرجام حیات انسانی را روشن نموده و [[فلسفه تاریخ]] را قابل [[درک]] می‌نماید<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]</ref>. | ||
==[[اهداف ]] [[منتظر]]== | ==[[اهداف]] [[منتظر]]== | ||
*برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم: | *برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم: | ||
#[[دانش‌افزایی]]: یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، کسب [[علم]] و [[معرفت]] و نهادینه شدن [[فرهنگ]] [[تفکر]] است تا [[انسان‌ها]] از بُعد معرفتی به قله‌های [[تکامل]] برسند؛ چنانکه [[امام باقر]]{{ع}} میفرمایند: «وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمتش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.</ref>. | # [[دانش‌افزایی]]: یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، کسب [[علم]] و [[معرفت]] و نهادینه شدن [[فرهنگ]] [[تفکر]] است تا [[انسان‌ها]] از بُعد معرفتی به قله‌های [[تکامل]] برسند؛ چنانکه [[امام باقر]]{{ع}} میفرمایند: «وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمتش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.</ref>. | ||
#[[اخلاق‌مداری]]: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر}}؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.</ref>. | # [[اخلاق‌مداری]]: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر}}؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.</ref>. | ||
#[[تعدیل غرائز]]: توجه مطلوب و ارزشی به [[غرائز]] و گرایش‌های انسانی و تعدیل و [[هدایت]] آن [[خواسته‌ها]] به سوی [[اهداف الهی]] و آرمانی، از [[اهداف ]] [[تربیتی]] [[مکتب]] [[تعلیم و تربیت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | # [[تعدیل غرائز]]: توجه مطلوب و ارزشی به [[غرائز]] و گرایش‌های انسانی و تعدیل و [[هدایت]] آن [[خواسته‌ها]] به سوی [[اهداف الهی]] و آرمانی، از [[اهداف]] [[تربیتی]] [[مکتب]] [[تعلیم و تربیت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | ||
#[[بهبود وضع معیشتی]] و مادی: [[رسول]] مکرم اسلام{{صل}} در این باره میفرماید: «[[امت]] من در زمان [[مهدی]]{{ع}}، آنچنان به [[نعمت‌ها]] (مادی و [[معنوی]]) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»<ref>{{متن حدیث|یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ{{ع}}نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.</ref>. قوانینی مثل [[خمس]]، زکات، عدم [[احتکار]] و... [[رفاه]] و [[آسایش عمومی]] را در [[جامعۀ منتظر]] فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در [[زمان ظهور]]، [[نیازمندی]] جهت ادای [[دین]] یافت نمی‌شود چنانکه امام [[صادق]]{{ع}} فرمودند: «[[سوگند]] به خدایی که دانه را شکافت و [[انسان]] را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که [[دینار]] یا درهمی از [[مال]] خودش را در آنجا به [[مصرف]] برساند»<ref>{{متن حدیث|فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ{{ع}}مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۵۰.</ref>. بلکه ایمان به وجود [[حضرت]] آرامش‌بخش است چنانکه [[امام زمان]]{{ع}} در نامۀ [[مبارک]] خود به [[اسحاق بن یعقوب]] آورده‌اند: «همانا من مایۀ [[آرامش]] و [[امنیت]] زمینیانم همان‌گونه که [[ستارگان]] [[آسمان]]، باعث امنیت آسمانیان هستند»<ref>{{متن حدیث|إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵. </ref> | # [[بهبود وضع معیشتی]] و مادی: [[رسول]] مکرم اسلام{{صل}} در این باره میفرماید: «[[امت]] من در زمان [[مهدی]]{{ع}}، آنچنان به [[نعمت‌ها]] (مادی و [[معنوی]]) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»<ref>{{متن حدیث|یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ{{ع}}نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.</ref>. قوانینی مثل [[خمس]]، زکات، عدم [[احتکار]] و... [[رفاه]] و [[آسایش عمومی]] را در [[جامعۀ منتظر]] فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در [[زمان ظهور]]، [[نیازمندی]] جهت ادای [[دین]] یافت نمی‌شود چنانکه امام [[صادق]]{{ع}} فرمودند: «[[سوگند]] به خدایی که دانه را شکافت و [[انسان]] را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که [[دینار]] یا درهمی از [[مال]] خودش را در آنجا به [[مصرف]] برساند»<ref>{{متن حدیث|فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ{{ع}}مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۵۰.</ref>. بلکه ایمان به وجود [[حضرت]] آرامش‌بخش است چنانکه [[امام زمان]]{{ع}} در نامۀ [[مبارک]] خود به [[اسحاق بن یعقوب]] آورده‌اند: «همانا من مایۀ [[آرامش]] و [[امنیت]] زمینیانم همان‌گونه که [[ستارگان]] [[آسمان]]، باعث امنیت آسمانیان هستند»<ref>{{متن حدیث|إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵. </ref> | ||
#[[وحدت]] و [[هم‌دلی]]: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است، نوعی [[هم‌دلی]]، [[هم‌نوایی]] و [[هم‌اندیشی]] پدید میآید. در [[روایات]] درباره [[ویژگی یاران حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»<ref>{{متن حدیث|قلوبهم مجتمعة}}؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.</ref>. | # [[وحدت]] و [[هم‌دلی]]: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است، نوعی [[هم‌دلی]]، [[هم‌نوایی]] و [[هم‌اندیشی]] پدید میآید. در [[روایات]] درباره [[ویژگی یاران حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»<ref>{{متن حدیث|قلوبهم مجتمعة}}؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.</ref>. | ||
#[[عدالت‌گستری]]: یکی از اهداف مهم [[مهدویت]]، [[عدالت‌خواهی]] و [[ستم‌ستیزی]] است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام [[انبیا]]، به ویژه خاتم [[پیامبران]]، [[حضرت محمد]]{{صل}} بوده است. در [[روایات]] تأکید شده است اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که [[عدالت]] بر همۀ [[جهان]] سایه افکند<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵.</ref>. | # [[عدالت‌گستری]]: یکی از اهداف مهم [[مهدویت]]، [[عدالت‌خواهی]] و [[ستم‌ستیزی]] است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام [[انبیا]]، به ویژه خاتم [[پیامبران]]، [[حضرت محمد]]{{صل}} بوده است. در [[روایات]] تأکید شده است اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که [[عدالت]] بر همۀ [[جهان]] سایه افکند<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵.</ref>. | ||
#[[وحدت شخصیت]]: [[انتظار]] از لحاظ فردی، موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود؛ زیرا ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | # [[وحدت شخصیت]]: [[انتظار]] از لحاظ فردی، موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود؛ زیرا ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | ||
#[[شکوفایی]] استعدادها: [[روایات]] نشان می‌دهد تأکید اصلی [[مکتب انتظار]]، [[شکوفایی]] استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن [[فرصت]]، دست به کار شد. در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «هر [[صبح و شام]] [[منتظر ظهور]] باشید»<ref>{{متن حدیث|فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً}}؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.</ref>. | # [[شکوفایی]] استعدادها: [[روایات]] نشان می‌دهد تأکید اصلی [[مکتب انتظار]]، [[شکوفایی]] استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن [[فرصت]]، دست به کار شد. در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «هر [[صبح و شام]] [[منتظر ظهور]] باشید»<ref>{{متن حدیث|فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً}}؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.</ref>. | ||
#[[امید به آینده]]: [[انتظار فرج]] [[امید به آینده]] را در [[منتظر]] پدید می‌‌آورد و همین [[امید]]، نقش بزرگی در [[زندگی]] و شخصیت او دارد. [[امام علی]]{{ع}} میفرماید: «[[منتظر فرج]] باشید و از [[رحمت]] [[خداوند]] [[ناامید]] نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین [[کارها]] در پیشگاه [[خداوند]]، [[انتظار فرج]] است تا وقتی که [[مؤمن]] این حالت خود را حفظ کند»<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن}}؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. | # [[امید به آینده]]: [[انتظار فرج]] [[امید به آینده]] را در [[منتظر]] پدید می‌‌آورد و همین [[امید]]، نقش بزرگی در [[زندگی]] و شخصیت او دارد. [[امام علی]]{{ع}} میفرماید: «[[منتظر فرج]] باشید و از [[رحمت]] [[خداوند]] [[ناامید]] نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین [[کارها]] در پیشگاه [[خداوند]]، [[انتظار فرج]] است تا وقتی که [[مؤمن]] این حالت خود را حفظ کند»<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن}}؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. | ||
#[[بینش]] و [[خلاقیت]]: [[امیدواری]] به [[انسان منتظر]]، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با [[خلاقیت]] و [[نوآوری]]، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. [[امام سجاد]]{{ع}} دربارۀ [[قوت]] و [[اندیشه]] [[یاران]] آن [[حضرت]]، میفرمایند: «[[خداوند]] آنان را چنان از [[عقل]]، [[فهم]] و [[شناخت]] برخوردار کرده که [[غیبت امام]]{{ع}} برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.</ref>. | # [[بینش]] و [[خلاقیت]]: [[امیدواری]] به [[انسان منتظر]]، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با [[خلاقیت]] و [[نوآوری]]، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. [[امام سجاد]]{{ع}} دربارۀ [[قوت]] و [[اندیشه]] [[یاران]] آن [[حضرت]]، میفرمایند: «[[خداوند]] آنان را چنان از [[عقل]]، [[فهم]] و [[شناخت]] برخوردار کرده که [[غیبت امام]]{{ع}} برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.</ref>. | ||
#کار و تلاش: [[انسان منتظر]] چون [[امیدوار]] است، در راه رسیدن به [[هدف]] کار میکند و تلاش [[منتظر]] نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} میفرماید: «[[برترین]] [[جهاد]] [[امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref> | #کار و تلاش: [[انسان منتظر]] چون [[امیدوار]] است، در راه رسیدن به [[هدف]] کار میکند و تلاش [[منتظر]] نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} میفرماید: «[[برترین]] [[جهاد]] [[امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref> | ||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||
* [[هدفمندی به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش) ]] | * [[هدفمندی به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)]] | ||
{{پرسمان انتظار فرج}} | {{پرسمان انتظار فرج}} | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
[[رده:هدفمندی]] | [[رده:هدفمندی]] | ||
نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۵۸
هدفمندی از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: هدفمندی در قرآن - هدفمندی در حدیث - هدفمندی در اخلاق اسلامی - هدفمندی در نهج البلاغه - هدفمندی در معارف دعا و زیارات - هدفمندی در معارف مهدویت - پرسش‌های مرتبطاهمیت هدف
- هدف‌ها در تاریخ زندگی بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای انگیزه هستند. هدف‌ها به زندگی ما استقلال، جهت، معنا و شادی می‌‌بخشند. لذا روحیه هدفمندی، به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار، در هدفمندی و سلامت روانی فرد و جامعه عصر انتظار تأثیر دارد؛ زیرا از جهت روان‌شناختی، رشد روانی افراد با عمومیت و تعالی اهدافی که دارند سنجش میشود. به این معنا که هر چه اهداف زندگی فرد، والا و فراگیر باشد، سطح انگیزش و امید او بالاتر خواهد بود و در نتیجه، چنین فردی از رشد و سلامت روانی بالاتری برخوردار خواهد بود[۱].
- انسان منتظر با امید به ظهور نور و عدالت، در حقیقت اهداف کلان زندگی خود و جامعه را با رویکرد به نصرت الهی[۲]، پیروزی و غلبۀ حق بر باطل[۳]، گسترش عدالت[۴] و فراگیری هدایت، لطف و رحمت[۵] مشخص میکند[۶] و از این‌رو، تلاش میکند تا به میزان توانایی و مسئولیت خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش میکند و انگیزه‌ای آشکار، منطقی، معقول و قابل دفاع دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "انتظار ظهور" میشود و این هدفی معنادار و ارزشمند است که ریشه در فطرت همه انسان‌ها دارد و فرجام حیات انسانی را روشن نموده و فلسفه تاریخ را قابل درک می‌نماید[۷].
اهداف منتظر
- برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ مهدوی اشاره می‌کنیم:
- دانش‌افزایی: یکی از اهداف بزرگ مکتب مهدوی، کسب علم و معرفت و نهادینه شدن فرهنگ تفکر است تا انسان‌ها از بُعد معرفتی به قله‌های تکامل برسند؛ چنانکه امام باقر(ع) میفرمایند: «وقتی قائم ما قیام کند، خداوند دست رحمتش را بر سر مردم می‌گذارد و با آن، عقل و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر حلم و اخلاق‌شان می‌افزایند»[۸].
- اخلاق‌مداری: امام صادق(ع) فرمودند: «هرکس دوست دارد از یاران حضرت قائم(ع) باشد، باید در انتظار او باشد و به نیکویی و پرهیزکاری رفتار کند»[۹].
- تعدیل غرائز: توجه مطلوب و ارزشی به غرائز و گرایش‌های انسانی و تعدیل و هدایت آن خواسته‌ها به سوی اهداف الهی و آرمانی، از اهداف تربیتی مکتب تعلیم و تربیت حضرت مهدی(ع) است[۱۰].
- بهبود وضع معیشتی و مادی: رسول مکرم اسلام(ص) در این باره میفرماید: «امت من در زمان مهدی(ع)، آنچنان به نعمت‌ها (مادی و معنوی) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»[۱۱]. قوانینی مثل خمس، زکات، عدم احتکار و... رفاه و آسایش عمومی را در جامعۀ منتظر فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در زمان ظهور، نیازمندی جهت ادای دین یافت نمی‌شود چنانکه امام صادق(ع) فرمودند: «سوگند به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که دینار یا درهمی از مال خودش را در آنجا به مصرف برساند»[۱۲]. بلکه ایمان به وجود حضرت آرامش‌بخش است چنانکه امام زمان(ع) در نامۀ مبارک خود به اسحاق بن یعقوب آورده‌اند: «همانا من مایۀ آرامش و امنیت زمینیانم همان‌گونه که ستارگان آسمان، باعث امنیت آسمانیان هستند»[۱۳].[۱۴]
- وحدت و هم‌دلی: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، ظهور امام عصر(ع) است، نوعی هم‌دلی، هم‌نوایی و هم‌اندیشی پدید میآید. در روایات درباره ویژگی یاران حضرت مهدی(ع) آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»[۱۵].
- عدالت‌گستری: یکی از اهداف مهم مهدویت، عدالت‌خواهی و ستم‌ستیزی است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام انبیا، به ویژه خاتم پیامبران، حضرت محمد(ص) بوده است. در روایات تأکید شده است اگر یک روز هم از عمر دنیا باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که عدالت بر همۀ جهان سایه افکند[۱۶].[۱۷].
- وحدت شخصیت: انتظار از لحاظ فردی، موجب تمرکز افکار و نیروهای آدمی میشود؛ زیرا ناظر به یک هدف، یعنی انتظار ظهور است[۱۸].
- شکوفایی استعدادها: روایات نشان می‌دهد تأکید اصلی مکتب انتظار، شکوفایی استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن فرصت، دست به کار شد. در روایتی امام صادق(ع) میفرماید: «هر صبح و شام منتظر ظهور باشید»[۱۹].
- امید به آینده: انتظار فرج امید به آینده را در منتظر پدید می‌‌آورد و همین امید، نقش بزرگی در زندگی و شخصیت او دارد. امام علی(ع) میفرماید: «منتظر فرج باشید و از رحمت خداوند ناامید نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین کارها در پیشگاه خداوند، انتظار فرج است تا وقتی که مؤمن این حالت خود را حفظ کند»[۲۰].
- بینش و خلاقیت: امیدواری به انسان منتظر، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با خلاقیت و نوآوری، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. امام سجاد(ع) دربارۀ قوت و اندیشه یاران آن حضرت، میفرمایند: «خداوند آنان را چنان از عقل، فهم و شناخت برخوردار کرده که غیبت امام(ع) برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»[۲۱].
- کار و تلاش: انسان منتظر چون امیدوار است، در راه رسیدن به هدف کار میکند و تلاش منتظر نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. پیامبر اسلام(ص) میفرماید: «برترین جهاد امت من، انتظار فرج است»[۲۲].[۲۳]
پرسش مستقیم
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا میکند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته میشود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم میشود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی میشود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
- ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید میکند؟ (پرسش)
- چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی میدانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب میشود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده میشود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا میکند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه میشود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست میآید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منابع
سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان
محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی- سادات پورسید آقایی، زهرا، بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال
موحدی، محسن، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ ر.ک: موحدی، محسن، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت؛ نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
- ↑ ﴿حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ﴾«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند و پنداشتند که (مردم در وعده پشتیبانی) به آنان دروغ گفته‌اند، (ناگهان) یاری ما به آنان رسید و هر کس را که می‌خواستیم رهایی یافت و عذاب ما از گروه گنهکاران بازگردانده نمی‌شود» سوره یوسف، آیه ۱۱۰.
- ↑ ﴿قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ﴾«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸؛ ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
- ↑ «یَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۵۰، ح۳۷.
- ↑ ﴿قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَى﴾«بگو همه چشم به راهند، شما هم چشم به راه باشید، به زودی خواهید دانست چه کسانی همراهان راه میانه اند و چه کسی رهیافته است» سوره طه، آیه ۱۳۵؛ ﴿عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا﴾«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸
- ↑ سادات پورسید آقایی، زهرا، بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال، ص ۱۱۴
- ↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲؛ نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت
- ↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ»؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.
- ↑ «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر»؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.
- ↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.
- ↑ «یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ(ع)نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط»؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.
- ↑ «فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ(ع)مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۵۰.
- ↑ «إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ»؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۷.
- ↑ ر.ک: محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی، ص۲۱۱-۲۱۵.
- ↑ «قلوبهم مجتمعة»؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.
- ↑ «لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً»؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.
- ↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲؛ محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی، ص۲۱۱-۲۱۵.
- ↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.
- ↑ «فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً»؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.
- ↑ «انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن»؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.
- ↑ بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.
- ↑ «أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ»؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.
- ↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.