ابان احمر: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
[[ابوعبدالله ابان بن عثمان بن یحیی بن زکریا لؤلؤی کوفی احمر بجلی]] [[محدّث]]، [[فقیه]]، ادیب و نسب‌شناس سده دوم، و اصالتاً [[اهل کوفه]] بود و در [[کوفه]] و [[بصره]] می‌‌زیست.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰ ـ۸۱ معجم الادباء ۱/۱۰۹.</ref> از زادگاه و [[تاریخ]] ولادت او اطلاعی در دست نیست.
[[ابوعبدالله ابان بن عثمان بن یحیی بن زکریا لؤلؤی کوفی احمر بجلی]] [[محدّث]]، [[فقیه]]، ادیب و نسب‌شناس سده دوم، و اصالتاً [[اهل کوفه]] بود و در [[کوفه]] و [[بصره]] می‌‌زیست.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰ ـ۸۱ معجم الادباء ۱/۱۰۹.</ref> از زادگاه و [[تاریخ]] ولادت او اطلاعی در دست نیست.


ابان از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار می‌‌رفت.<ref>رجال الطوسی ۱۵۲ لسان المیزان ۱/۲۴.</ref> از آن [[حضرت]] و از [[امام کاظم]]{{ع}} [[علوم]] متداول [[روز]] از جمله [[حدیث]] را آموخته و [[روایت]] کرده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰.</ref> از دیگر [[مشایخ حدیث]] وی کسانی چون [[ابوبصیر]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۲۰۹.</ref>[[محمد بن مسلم]]، [[ابان بن تغلب]]، [[زرارة بن اعین]] و [[ابوحمزه ثمالی]] را می‌‌توان نام برد. برخی برآن‌اند که شمار [[روایات]] وی به حدود هفتصد می‌‌رسد.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۳۹، ۱۵۷، ۱۶۲ و ۱۶۳.</ref> ابان علاوه بر حدیث، در هر یک از علوم [[فقه]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۷۵.</ref>[[ادب]]، <ref>لسان المیزان ۱/۲۴.</ref> [[نسب‌شناسی]]، [[اخبار]] شعرا و ایام [[عرب]] [[صاحب نظر]] شمرده می‌‌شد.<ref>الفهرست (طوسی) ۱۸ معجم الادباء ۱/۱۰۸.</ref> به گفته [[ابن ابی عمیر]]، از [[حافظه]] سرشاری برخوردار بود.<ref>لسان المیزان ۱/۲۴.</ref>
ابان از [[اصحاب امام صادق]] {{ع}} به شمار می‌‌رفت.<ref>رجال الطوسی ۱۵۲ لسان المیزان ۱/۲۴.</ref> از آن [[حضرت]] و از [[امام کاظم]] {{ع}} [[علوم]] متداول [[روز]] از جمله [[حدیث]] را آموخته و [[روایت]] کرده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰.</ref> از دیگر [[مشایخ حدیث]] وی کسانی چون [[ابوبصیر]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۲۰۹.</ref>[[محمد بن مسلم]]، [[ابان بن تغلب]]، [[زرارة بن اعین]] و [[ابوحمزه ثمالی]] را می‌‌توان نام برد. برخی برآن‌اند که شمار [[روایات]] وی به حدود هفتصد می‌‌رسد.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۳۹، ۱۵۷، ۱۶۲ و ۱۶۳.</ref> ابان علاوه بر حدیث، در هر یک از علوم [[فقه]]،<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۷۵.</ref>[[ادب]]، <ref>لسان المیزان ۱/۲۴.</ref> [[نسب‌شناسی]]، [[اخبار]] شعرا و ایام [[عرب]] [[صاحب نظر]] شمرده می‌‌شد.<ref>الفهرست (طوسی) ۱۸ معجم الادباء ۱/۱۰۸.</ref> به گفته [[ابن ابی عمیر]]، از [[حافظه]] سرشاری برخوردار بود.<ref>لسان المیزان ۱/۲۴.</ref>


کشی وی را از [[فرقه]] ناووسیّه دانسته است<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۵۲ خلاصة الاقوال ۲۱.</ref> که این گفتار با [[اعتقاد]] به اینکه او از امام کاظم{{ع}} روایت کرده سازگار نمی‌نماید، چون ناووسیّه در [[امامت]] [[امام صادق]]{{ع}} متوقف شده و آن حضرت را زنده و [[مهدی موعود]] دانسته‌اند و [[اعتقادی]] به [[امامت]] [[امام کاظم]]{{ع}} نداشته‌اند؛ لذا برخی احتمال داده‌اند لفظ قادسیّه صحیح است نه [[ناووسیه]]، آن چنان که در برخی از نسخه‌های [[اختیار معرفة الرجال]] چنین آمده است.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۰ تنقیح المقال ۱/۶.</ref> ابان از [[اصحاب اجماع]] نیز بوده و چون که ایشان همگی از [[امامیه]] بوده‌اند، وی را نیز از [[دانشمندان]] امامیه<ref>قاموس الرجال ۱/۸۴.</ref> و فردی [[ثقه]] برشمرده‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.</ref>
کشی وی را از [[فرقه]] ناووسیّه دانسته است<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۵۲ خلاصة الاقوال ۲۱.</ref> که این گفتار با [[اعتقاد]] به اینکه او از امام کاظم {{ع}} روایت کرده سازگار نمی‌نماید، چون ناووسیّه در [[امامت]] [[امام صادق]] {{ع}} متوقف شده و آن حضرت را زنده و [[مهدی موعود]] دانسته‌اند و [[اعتقادی]] به [[امامت]] [[امام کاظم]] {{ع}} نداشته‌اند؛ لذا برخی احتمال داده‌اند لفظ قادسیّه صحیح است نه [[ناووسیه]]، آن چنان که در برخی از نسخه‌های [[اختیار معرفة الرجال]] چنین آمده است.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۰ تنقیح المقال ۱/۶.</ref> ابان از [[اصحاب اجماع]] نیز بوده و چون که ایشان همگی از [[امامیه]] بوده‌اند، وی را نیز از [[دانشمندان]] امامیه<ref>قاموس الرجال ۱/۸۴.</ref> و فردی [[ثقه]] برشمرده‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.</ref>


راویانِ بنام سده دوم از ابان روایت شنیده و نقل کرده‌اند. برخی از اینان عبارت‌اند از: [[ابن ابی عمیر]]، [[حسن بن محبوب]] [[حماد بن عیسی]] و [[یونس بن عبدالرحمان]].<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.</ref> کسانی همچون [[ابوعبیده معمر بن مثنی]]، [[محمد بن مثنی]] و [[محمد بن سلام جمحی]] نیز از وی علومی را فراگرفته و بیشتر حکایت‌ها، [[اخبار]] شعرا، انساب و ایّام [[عرب]] را از او نقل کرده‌اند.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰ و۸۱.</ref>
راویانِ بنام سده دوم از ابان روایت شنیده و نقل کرده‌اند. برخی از اینان عبارت‌اند از: [[ابن ابی عمیر]]، [[حسن بن محبوب]] [[حماد بن عیسی]] و [[یونس بن عبدالرحمان]].<ref>معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.</ref> کسانی همچون [[ابوعبیده معمر بن مثنی]]، [[محمد بن مثنی]] و [[محمد بن سلام جمحی]] نیز از وی علومی را فراگرفته و بیشتر حکایت‌ها، [[اخبار]] شعرا، انساب و ایّام [[عرب]] را از او نقل کرده‌اند.<ref>رجال النجاشی ۱/۸۰ و۸۱.</ref>

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۳

آشنایی اجمالی

ابوعبدالله ابان بن عثمان بن یحیی بن زکریا لؤلؤی کوفی احمر بجلی محدّث، فقیه، ادیب و نسب‌شناس سده دوم، و اصالتاً اهل کوفه بود و در کوفه و بصره می‌‌زیست.[۱] از زادگاه و تاریخ ولادت او اطلاعی در دست نیست.

ابان از اصحاب امام صادق (ع) به شمار می‌‌رفت.[۲] از آن حضرت و از امام کاظم (ع) علوم متداول روز از جمله حدیث را آموخته و روایت کرده است.[۳] از دیگر مشایخ حدیث وی کسانی چون ابوبصیر،[۴]محمد بن مسلم، ابان بن تغلب، زرارة بن اعین و ابوحمزه ثمالی را می‌‌توان نام برد. برخی برآن‌اند که شمار روایات وی به حدود هفتصد می‌‌رسد.[۵] ابان علاوه بر حدیث، در هر یک از علوم فقه،[۶]ادب، [۷] نسب‌شناسی، اخبار شعرا و ایام عرب صاحب نظر شمرده می‌‌شد.[۸] به گفته ابن ابی عمیر، از حافظه سرشاری برخوردار بود.[۹]

کشی وی را از فرقه ناووسیّه دانسته است[۱۰] که این گفتار با اعتقاد به اینکه او از امام کاظم (ع) روایت کرده سازگار نمی‌نماید، چون ناووسیّه در امامت امام صادق (ع) متوقف شده و آن حضرت را زنده و مهدی موعود دانسته‌اند و اعتقادی به امامت امام کاظم (ع) نداشته‌اند؛ لذا برخی احتمال داده‌اند لفظ قادسیّه صحیح است نه ناووسیه، آن چنان که در برخی از نسخه‌های اختیار معرفة الرجال چنین آمده است.[۱۱] ابان از اصحاب اجماع نیز بوده و چون که ایشان همگی از امامیه بوده‌اند، وی را نیز از دانشمندان امامیه[۱۲] و فردی ثقه برشمرده‌اند.[۱۳]

راویانِ بنام سده دوم از ابان روایت شنیده و نقل کرده‌اند. برخی از اینان عبارت‌اند از: ابن ابی عمیر، حسن بن محبوب حماد بن عیسی و یونس بن عبدالرحمان.[۱۴] کسانی همچون ابوعبیده معمر بن مثنی، محمد بن مثنی و محمد بن سلام جمحی نیز از وی علومی را فراگرفته و بیشتر حکایت‌ها، اخبار شعرا، انساب و ایّام عرب را از او نقل کرده‌اند.[۱۵]

ابان دارای تألیف مهمی در موضوعات مبدأ، مبعث، مغازی، وفات پیامبر، سقیفه و ردّه بوده است.[۱۶] وی در حدود ۲۰۰ هـ درگذشت[۱۷].[۱۸]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. رجال النجاشی ۱/۸۰ ـ۸۱ معجم الادباء ۱/۱۰۹.
  2. رجال الطوسی ۱۵۲ لسان المیزان ۱/۲۴.
  3. رجال النجاشی ۱/۸۰.
  4. اختیار معرفة الرجال ۲۰۹.
  5. معجم رجال الحدیث ۱/۱۳۹، ۱۵۷، ۱۶۲ و ۱۶۳.
  6. اختیار معرفة الرجال ۳۷۵.
  7. لسان المیزان ۱/۲۴.
  8. الفهرست (طوسی) ۱۸ معجم الادباء ۱/۱۰۸.
  9. لسان المیزان ۱/۲۴.
  10. اختیار معرفة الرجال ۳۵۲ خلاصة الاقوال ۲۱.
  11. معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۰ تنقیح المقال ۱/۶.
  12. قاموس الرجال ۱/۸۴.
  13. معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.
  14. معجم رجال الحدیث ۱/۱۶۱.
  15. رجال النجاشی ۱/۸۰ و۸۱.
  16. الفهرست (طوسی) ۱۸.
  17. الاعلام ۱/۲۷.
  18. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۶۱.