انیس انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۳۵

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

طبرانی^[۱] اُنیس را از بنوبیاضه، تیره‌ای از قبیله خزرج دانسته و ابن اثیر^[۲] او را انصاری شامی معرفی کرده که بیانگر سکونت وی در شام، پس از رحلت رسول خدا (ص) است. ابن قانع^[۳] به خوابیدن مکرر رسول خدا (ص) در منزل انیس انصاری و نقل قصه معراج از وی، و همچنین طبرانی^[۴] به حضور او در نبردهای رسول خدا (ص) اشاره کرده‌اند. با این حال، گزارش برجامانده از او، برخورد تند انیس با دشنام‌دهندگان و بیزاری جویندگان از امیرمؤمنان علی (ع) به استناد حدیث نبوی است. تنها راوی این حدیثه. شهر بن حوشب گوید: هنگامی که خطیبان علی (ع) را ناسزا می‌‌گفتند، مردی (خطیبی) از انصار به نام انیس به پا خاست و پس از حمد و ثنای الهی گفت: شما امروز بسیار از علی (ع) بیزاری جستید و او را دشنام دادید. به خدا سوگند! از رسول خدا (ص) شنیدم که می‌فرمود: «من در قیامت بیش از تعداد سنگ و کلوخ روی زمین شفاعت می‌کنم»^[۵]. آیا گمان کرده‌اید شفاعت ایشان به شما برسد، ولی شامل اهل بیت وی نشود؟!^[۶]

خبر مربوط به انیس انصاری با انیس باهلی خلط شده است؛ زیرا ابن منده این حدیث را با همان سند، به انیس بن قتاده باهلی (از صحابیان بصری) با تعبیر " رجل من الأنصار أو غيرهم"، نسبت داده^[۷] که بیانگر نقل خبر از یک تن است. ابن اثیر با تعجب از اضافه شدن قید باهلی، افزوده است: از این حدیث، انصاری بودن انیس استفاده می‌شود، نه باهلی بودن او.^[۸]

منابع

حسینیان مقدم، حسین، مقاله «انیس انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲

پانویس

↑ طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.
↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.
↑ ابن قانع، ج۱، ص۶۷-۶۶.
↑ طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.
↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۳.
↑ ذهبی، ج۱، ص۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.
↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۵.
↑ حسینیان مقدم، حسین، مقاله «انیس انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۴۹-۱۵۰.

[1] طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.

[2] ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.

[3] ابن قانع، ج۱، ص۶۷-۶۶.

[4] طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.

[5] ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۳.

[6] ذهبی، ج۱، ص۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.

[7] ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۵.

[8] حسینیان مقدم، حسین، مقاله «انیس انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۴۹-۱۵۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 :<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[انیس انصاری در تاریخ اسلامی]] </div>
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-[[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.</ref> اُنیس را از بنوبیاضه، تیره‌ای از [[قبیله خزرج]] دانسته و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.</ref> او را [[انصاری]] شامی معرفی کرده که بیانگر سکونت وی در [[شام]]، پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} است. [[ابن قانع]]<ref>ابن قانع، ج۱، ص۶۷-۶۶.</ref> به خوابیدن مکرر [[رسول خدا]]{{صل}} در [[منزل]] انیس انصاری و نقل [[قصه]] [[معراج]] از وی، و همچنین طبرانی<ref>طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.</ref> به حضور او در نبردهای رسول خدا{{صل}} اشاره کرده‌اند. با این حال، گزارش برجامانده از او، برخورد تند انیس با دشنام‌دهندگان و [[بیزاری]] جویندگان از [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} به استناد [[حدیث نبوی]] است. تنها [[راوی]] این [[حدیثه]]. [[شهر بن حوشب]] گوید: هنگامی که [[خطیبان]] علی{{ع}} را [[ناسزا]] می‌‌گفتند، مردی (خطیبی) از [[انصار]] به نام انیس به پا خاست و پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] گفت: شما امروز بسیار از علی{{ع}} بیزاری جستید و او را دشنام دادید. به [[خدا]] [[سوگند]]! از رسول خدا{{صل}} شنیدم که می‌فرمود: «من در [[قیامت]] بیش از تعداد سنگ و کلوخ روی [[زمین]] [[شفاعت]] می‌کنم»<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۳.</ref>. آیا [[گمان]] کرده‌اید شفاعت ایشان به شما برسد، ولی شامل [[اهل بیت]] وی نشود؟!<ref>ذهبی، ج۱، ص۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.</ref>
+[[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.</ref> اُنیس را از بنوبیاضه، تیره‌ای از [[قبیله خزرج]] دانسته و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.</ref> او را [[انصاری]] شامی معرفی کرده که بیانگر سکونت وی در [[شام]]، پس از [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} است. [[ابن قانع]]<ref>ابن قانع، ج۱، ص۶۷-۶۶.</ref> به خوابیدن مکرر [[رسول خدا]] {{صل}} در [[منزل]] انیس انصاری و نقل [[قصه]] [[معراج]] از وی، و همچنین طبرانی<ref>طبرانی، ج۵، ص۲۹۶.</ref> به حضور او در نبردهای رسول خدا {{صل}} اشاره کرده‌اند. با این حال، گزارش برجامانده از او، برخورد تند انیس با دشنام‌دهندگان و [[بیزاری]] جویندگان از [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} به استناد [[حدیث نبوی]] است. تنها [[راوی]] این [[حدیثه]]. [[شهر بن حوشب]] گوید: هنگامی که [[خطیبان]] علی {{ع}} را [[ناسزا]] می‌‌گفتند، مردی (خطیبی) از [[انصار]] به نام انیس به پا خاست و پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] گفت: شما امروز بسیار از علی {{ع}} بیزاری جستید و او را دشنام دادید. به [[خدا]] [[سوگند]]! از رسول خدا {{صل}} شنیدم که می‌فرمود: «من در [[قیامت]] بیش از تعداد سنگ و کلوخ روی [[زمین]] [[شفاعت]] می‌کنم»<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۳.</ref>. آیا [[گمان]] کرده‌اید شفاعت ایشان به شما برسد، ولی شامل [[اهل بیت]] وی نشود؟!<ref>ذهبی، ج۱، ص۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.</ref>
 خبر مربوط به انیس انصاری با [[انیس باهلی]] خلط شده است؛ زیرا [[ابن منده]] این [[حدیث]] را با همان سند، به [[انیس بن قتاده باهلی]] (از [[صحابیان]] [[بصری]]) با تعبیر {{عربی|" رجل من الأنصار أو غيرهم"}}، نسبت داده<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۵.</ref> که بیانگر نقل خبر از یک تن است. ابن اثیر با [[تعجب]] از اضافه شدن قید باهلی، افزوده است: از این حدیث، انصاری بودن انیس استفاده می‌شود، نه باهلی بودن او.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «انیس انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۴۹-۱۵۰.</ref>