جعیل بن زیاد اشجعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۲: خط ۲:
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
| موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
| عنوان مدخل  = جعیل بن زیاد اشجعی
| عنوان مدخل  = جعیل بن زیاد اشجعی
| مداخل مرتبط =
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
با توجه به نسبت اشجعی، وی باید از تیره [[اشجع بن ریث]] از [[قیس عیلان بن مضر]] باشد <ref>ر.ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۴۹.</ref>. نام او را «جعال»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref>، «جمیل»<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.</ref> و «حمیل»<ref>ابن ماکولا، الاکمال، ج ۲، ص۱۰۶.</ref> نیز گفته‌اند که موارد اخیر ناشی از تصحیف است. نام پدرش را «ضمره» نیز گفته‌اند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref>. براساس خبری مشهور جعیل می‌گوید: در یکی از [[جنگ‌های رسول خدا]]{{صل}} همراه ایشان بودم و در انتهای [[سپاه]] حرکت می‌کردم. آن [[حضرت]] مرا دید و فرمود: «حرکت کن». گفتم: اسبم لاغر و [[ضعیف]] است. ایشان نزدیک آمد و با تازیانه‌اش به اسبم ضربه‌ای زد و گفت: «خدایا، به این اسب [[برکت]] ده». پس از آن، من خود را پیشگام سپاه دیدم، به طوری که نمی‌توانستم اسمم را کنترل کنم و از فروش کره‌های آن [[دوازده]] هزار (درهم) [[سود]] بردم<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۲۵؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۱، ص۵۶۹؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۵۶؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۰؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۲۴؛ اصبهانی، کتاب دلائل النبوه، ص۱۱۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.</ref>. در منابع پیش گفته، نام این [[غزوه]] به میان نیامده است. به نظر می‌رسد وی در [[دوران خلفا]] در [[فتوحات]] شرکت داشته است چنان که [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۶۲.</ref> وی را در شمار [[صحابه]] ساکن [[بصره]] آورده و می‌گوید: [[سالم بن ابی‌الجعد]] از او [[روایت]] کرده است. اما بیشتر منابع، او را [[کوفی]] دانسته و گفته‌اند [[عبدالله بن ابی‌الجعد]]، [[برادر]] سالم از وی روایت دارد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۱۶؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۷۱.</ref>. [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۵۴۲.</ref> تأکید کرده که جز عبدالله بن ابی‌الجعد از وی روایت نکرده است
با توجه به نسبت اشجعی، وی باید از تیره [[اشجع بن ریث]] از [[قیس عیلان بن مضر]] باشد <ref>ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۴۹.</ref>. نام او را «جعال»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref>، «جمیل»<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.</ref> و «حمیل»<ref>ابن ماکولا، الاکمال، ج ۲، ص۱۰۶.</ref> نیز گفته‌اند که موارد اخیر ناشی از تصحیف است. نام پدرش را «ضمره» نیز گفته‌اند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref>. براساس خبری مشهور جعیل می‌گوید: در یکی از [[جنگ‌های رسول خدا]] {{صل}} همراه ایشان بودم و در انتهای [[سپاه]] حرکت می‌کردم. آن [[حضرت]] مرا دید و فرمود: «حرکت کن». گفتم: اسبم لاغر و [[ضعیف]] است. ایشان نزدیک آمد و با تازیانه‌اش به اسبم ضربه‌ای زد و گفت: «خدایا، به این اسب [[برکت]] ده». پس از آن، من خود را پیشگام سپاه دیدم، به طوری که نمی‌توانستم اسمم را کنترل کنم و از فروش کره‌های آن [[دوازده]] هزار (درهم) [[سود]] بردم<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۲۵؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۱، ص۵۶۹؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۵۶؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۰؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۲۴؛ اصبهانی، کتاب دلائل النبوه، ص۱۱۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.</ref>. در منابع پیش گفته، نام این [[غزوه]] به میان نیامده است. به نظر می‌رسد وی در [[دوران خلفا]] در [[فتوحات]] شرکت داشته است چنان که [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۶۲.</ref> وی را در شمار [[صحابه]] ساکن [[بصره]] آورده و می‌گوید: [[سالم بن ابی‌الجعد]] از او [[روایت]] کرده است. اما بیشتر منابع، او را [[کوفی]] دانسته و گفته‌اند [[عبدالله بن ابی‌الجعد]]، [[برادر]] سالم از وی روایت دارد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۱۶؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۷۱.</ref>. [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۵۴۲.</ref> تأکید کرده که جز عبدالله بن ابی‌الجعد از وی روایت نکرده است
.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «جعیل بن زیاد اشجعی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۰۶.</ref>
.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «جعیل بن زیاد اشجعی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۰۶.</ref>



نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۲

آشنایی اجمالی

با توجه به نسبت اشجعی، وی باید از تیره اشجع بن ریث از قیس عیلان بن مضر باشد [۱]. نام او را «جعال»[۲]، «جمیل»[۳] و «حمیل»[۴] نیز گفته‌اند که موارد اخیر ناشی از تصحیف است. نام پدرش را «ضمره» نیز گفته‌اند[۵]. براساس خبری مشهور جعیل می‌گوید: در یکی از جنگ‌های رسول خدا (ص) همراه ایشان بودم و در انتهای سپاه حرکت می‌کردم. آن حضرت مرا دید و فرمود: «حرکت کن». گفتم: اسبم لاغر و ضعیف است. ایشان نزدیک آمد و با تازیانه‌اش به اسبم ضربه‌ای زد و گفت: «خدایا، به این اسب برکت ده». پس از آن، من خود را پیشگام سپاه دیدم، به طوری که نمی‌توانستم اسمم را کنترل کنم و از فروش کره‌های آن دوازده هزار (درهم) سود بردم[۶]. در منابع پیش گفته، نام این غزوه به میان نیامده است. به نظر می‌رسد وی در دوران خلفا در فتوحات شرکت داشته است چنان که ابن حبان[۷] وی را در شمار صحابه ساکن بصره آورده و می‌گوید: سالم بن ابی‌الجعد از او روایت کرده است. اما بیشتر منابع، او را کوفی دانسته و گفته‌اند عبدالله بن ابی‌الجعد، برادر سالم از وی روایت دارد[۸]. ابن ابی حاتم[۹] تأکید کرده که جز عبدالله بن ابی‌الجعد از وی روایت نکرده است .[۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۴۹.
  2. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۶.
  3. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.
  4. ابن ماکولا، الاکمال، ج ۲، ص۱۰۶.
  5. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.
  6. ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۲۵؛ بغوی، معجم الصحابه، ج۱، ص۵۶۹؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۵۶؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۰؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۲۴؛ اصبهانی، کتاب دلائل النبوه، ص۱۱۰؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۶.
  7. ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۶۲.
  8. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۱۶؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۷۱.
  9. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۵۴۲.
  10. خانجانی، قاسم، مقاله «جعیل بن زیاد اشجعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۰۶.