حارث بن حارث غامدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
برخی او را [[ازدی]] یا [[غامدی]]<ref>بخاری، التاریخ الکبیر ، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۱۹۶؛ طوسی، رجال، ص۳۶.</ref> گفته‌اند. [[امین]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۳۰۳.</ref> به نقل از [[شیخ طوسی]]، عابدی آورده و گوید تصحیف شده است، ولی [[طوسی]]<ref>طوسی، رجال، ص۳۶.</ref> عامری آورده است، نه عابدی. به سبب [[اختلاف]] در انتساب، برخی تراجم نویسان دو مدخل با نام [[حارث بن حارث ازدی]] و [[حارث بن حارث غامدی]] آورده‌اند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳ و ۵۹۵؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref>. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.</ref> حارث بن حارث غامدی ازدی آورده است و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref> آن دو را یک نفر دانسته، و [[غامد]] را شاخه‌ای از [[ازد]] برشمرده است<ref>سمعانی، الأنساب، ج۴، ص۲۷۸.</ref>. اگرچه ابن اثیر <ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref> به نقل از [[ابن منده]] آورده که او [[اشعری]] است و سپس گوید میان اشعری و ازدی ارتباطی نیست جز آنکه آنان را [[یمنی]] بدانیم. به نظر می‌رسد که آن دو یک نفرند. [[کنیه]] او «ابوالمخارق»<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۴۰۶ و ۴۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref> است و پدرش از [[صحابه]] شمرده شده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۷۹۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref>. وی [[برادری]] به نام [[مدرک بن حارث غامدی]] دارد<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۵، ص۱۲۶.</ref>. حارث از [[صحابیان]] ساکن در [[شام]] ([[حمص]]) بود<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.</ref>. خودش گوید: «با پدرم در [[حج]] بودم و در [[منی]] جماعتی را دیدم. گفتم: آنان کیانند؟ گفت: آنان از [[دین]] [[منحرف]] شده‌اند و آن را ترک کرده‌اند. در آن هنگام به حضور [[رسول خدا]] رفتم و عرض کردم: ای رسول خدا، [[مردم]] را به [[توحید]] و [[ایمان]] فرا می‌خوانی در حالی که آنان سخنان تو را رد می‌کنند و شما را مورد [[آزار]] و [[اذیت]] قرار می‌دهند. [[حارث]] می‌افزاید: [[خورشید]] به وسط [[آسمان]] رسید و [[مردم]] رفتند. زنی گریان که بالای سینه‌اش باز بود، به سوی ایشان آمد که ظرف آب و دستمالی در دستش بود. آن [[حضرت]] ظرف را از او گرفت و مقداری از آب آن را نوشید و [[وضو]] گرفت. پس به او فرمود: دخترم، بالای سینه‌ات را بپوشان، و از پدرت به سبب [[غلبه]] یا [[ذلت]] نترس. چنانچه این [[روایت]] صحیح باشد، به [[یقین]] مربوط به پیش از [[وجوب]] [[حجاب]] بوده است. حارث سؤال کرد: این [[زن]] کیست؟ گفتند: [[زینب]] [[دختر رسول خدا]]{{صل}} است<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۵، ص۳۷۴؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۶۸ و ج۲۲، ص۴۳۲؛ ابن عبد البر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.</ref>. حارث در باب [[حمد]] و [[ستایش پروردگار]] بعد از خوردن و یا [[آشامیدن]]<ref>ر.ک: احمد بن حنبل، الاستیعاب، ج۴، ص۲۳۶؛ نسائی، السنن الکبری، ج۶، ص۷۸؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۶، ص۷۸؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲.</ref> و نیز در مورد [[فردوس]] روایت نقل کرده است<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.</ref>. وی از علی{{ع}} روایت دارد<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۷ </ref>. [[حدیث]] او را حمصی‌ها از جمله [[ولید بن عبدالرحمان]]، [[شریح بن عبید]]، [[سلیم بن عامر]]<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۲۰۹.</ref>، [[عدی بن هلال]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref> و [[عبدالاعلی بن هلال]] از او روایت کرده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref>.<ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن حارث غامدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۵۳-۴۵۴.</ref>
برخی او را [[ازدی]] یا [[غامدی]]<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۱۹۶؛ طوسی، رجال، ص۳۶.</ref> گفته‌اند. [[امین]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۳۰۳.</ref> به نقل از [[شیخ طوسی]]، عابدی آورده و گوید تصحیف شده است، ولی [[طوسی]]<ref>طوسی، رجال، ص۳۶.</ref> عامری آورده است، نه عابدی. به سبب [[اختلاف]] در انتساب، برخی تراجم نویسان دو مدخل با نام [[حارث بن حارث ازدی]] و [[حارث بن حارث غامدی]] آورده‌اند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳ و ۵۹۵؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref>. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.</ref> حارث بن حارث غامدی ازدی آورده است و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref> آن دو را یک نفر دانسته، و [[غامد]] را شاخه‌ای از [[ازد]] برشمرده است<ref>سمعانی، الأنساب، ج۴، ص۲۷۸.</ref>. اگرچه ابن اثیر <ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.</ref> به نقل از [[ابن منده]] آورده که او [[اشعری]] است و سپس گوید میان اشعری و ازدی ارتباطی نیست جز آنکه آنان را [[یمنی]] بدانیم. به نظر می‌رسد که آن دو یک نفرند. [[کنیه]] او «ابوالمخارق»<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۴۰۶ و ۴۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref> است و پدرش از [[صحابه]] شمرده شده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۷۹۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref>. وی [[برادری]] به نام [[مدرک بن حارث غامدی]] دارد<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۵، ص۱۲۶.</ref>. حارث از [[صحابیان]] ساکن در [[شام]] ([[حمص]]) بود<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.</ref>. خودش گوید: «با پدرم در [[حج]] بودم و در [[منی]] جماعتی را دیدم. گفتم: آنان کیانند؟ گفت: آنان از [[دین]] [[منحرف]] شده‌اند و آن را ترک کرده‌اند. در آن هنگام به حضور [[رسول خدا]] رفتم و عرض کردم: ای رسول خدا، [[مردم]] را به [[توحید]] و [[ایمان]] فرا می‌خوانی در حالی که آنان سخنان تو را رد می‌کنند و شما را مورد [[آزار]] و [[اذیت]] قرار می‌دهند. [[حارث]] می‌افزاید: [[خورشید]] به وسط [[آسمان]] رسید و [[مردم]] رفتند. زنی گریان که بالای سینه‌اش باز بود، به سوی ایشان آمد که ظرف آب و دستمالی در دستش بود. آن [[حضرت]] ظرف را از او گرفت و مقداری از آب آن را نوشید و [[وضو]] گرفت. پس به او فرمود: دخترم، بالای سینه‌ات را بپوشان، و از پدرت به سبب [[غلبه]] یا [[ذلت]] نترس. چنانچه این [[روایت]] صحیح باشد، به [[یقین]] مربوط به پیش از [[وجوب]] [[حجاب]] بوده است. حارث سؤال کرد: این [[زن]] کیست؟ گفتند: [[زینب]] [[دختر رسول خدا]] {{صل}} است<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۵، ص۳۷۴؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۶۸ و ج۲۲، ص۴۳۲؛ ابن عبد البر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.</ref>. حارث در باب [[حمد]] و [[ستایش پروردگار]] بعد از خوردن و یا [[آشامیدن]]<ref>ر. ک: احمد بن حنبل، الاستیعاب، ج۴، ص۲۳۶؛ نسائی، السنن الکبری، ج۶، ص۷۸؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۶، ص۷۸؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲.</ref> و نیز در مورد [[فردوس]] روایت نقل کرده است<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.</ref>. وی از علی {{ع}} روایت دارد<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۷ </ref>. [[حدیث]] او را حمصی‌ها از جمله [[ولید بن عبدالرحمان]]، [[شریح بن عبید]]، [[سلیم بن عامر]]<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۲۰۹.</ref>، [[عدی بن هلال]]<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.</ref> و [[عبدالاعلی بن هلال]] از او روایت کرده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.</ref>.<ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن حارث غامدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۵۳-۴۵۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۹

آشنایی اجمالی

برخی او را ازدی یا غامدی[۱] گفته‌اند. امین[۲] به نقل از شیخ طوسی، عابدی آورده و گوید تصحیف شده است، ولی طوسی[۳] عامری آورده است، نه عابدی. به سبب اختلاف در انتساب، برخی تراجم نویسان دو مدخل با نام حارث بن حارث ازدی و حارث بن حارث غامدی آورده‌اند[۴]. ابن حبان[۵] حارث بن حارث غامدی ازدی آورده است و ابونعیم[۶] و ابن اثیر[۷] آن دو را یک نفر دانسته، و غامد را شاخه‌ای از ازد برشمرده است[۸]. اگرچه ابن اثیر [۹] به نقل از ابن منده آورده که او اشعری است و سپس گوید میان اشعری و ازدی ارتباطی نیست جز آنکه آنان را یمنی بدانیم. به نظر می‌رسد که آن دو یک نفرند. کنیه او «ابوالمخارق»[۱۰] است و پدرش از صحابه شمرده شده است[۱۱]. وی برادری به نام مدرک بن حارث غامدی دارد[۱۲]. حارث از صحابیان ساکن در شام (حمص) بود[۱۳]. خودش گوید: «با پدرم در حج بودم و در منی جماعتی را دیدم. گفتم: آنان کیانند؟ گفت: آنان از دین منحرف شده‌اند و آن را ترک کرده‌اند. در آن هنگام به حضور رسول خدا رفتم و عرض کردم: ای رسول خدا، مردم را به توحید و ایمان فرا می‌خوانی در حالی که آنان سخنان تو را رد می‌کنند و شما را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. حارث می‌افزاید: خورشید به وسط آسمان رسید و مردم رفتند. زنی گریان که بالای سینه‌اش باز بود، به سوی ایشان آمد که ظرف آب و دستمالی در دستش بود. آن حضرت ظرف را از او گرفت و مقداری از آب آن را نوشید و وضو گرفت. پس به او فرمود: دخترم، بالای سینه‌ات را بپوشان، و از پدرت به سبب غلبه یا ذلت نترس. چنانچه این روایت صحیح باشد، به یقین مربوط به پیش از وجوب حجاب بوده است. حارث سؤال کرد: این زن کیست؟ گفتند: زینب دختر رسول خدا (ص) است[۱۴]. حارث در باب حمد و ستایش پروردگار بعد از خوردن و یا آشامیدن[۱۵] و نیز در مورد فردوس روایت نقل کرده است[۱۶]. وی از علی (ع) روایت دارد[۱۷]. حدیث او را حمصی‌ها از جمله ولید بن عبدالرحمان، شریح بن عبید، سلیم بن عامر[۱۸]، عدی بن هلال[۱۹] و عبدالاعلی بن هلال از او روایت کرده‌اند[۲۰].[۲۱]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۱۹۶؛ طوسی، رجال، ص۳۶.
  2. امین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۳۰۳.
  3. طوسی، رجال، ص۳۶.
  4. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳ و ۵۹۵؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.
  5. ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.
  6. ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹.
  7. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.
  8. سمعانی، الأنساب، ج۴، ص۲۷۸.
  9. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۶.
  10. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۴۰۶ و ۴۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.
  11. ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۷۹۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۵.
  12. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۵، ص۱۲۶.
  13. بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۷۷.
  14. ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۵، ص۳۷۴؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۶۸ و ج۲۲، ص۴۳۲؛ ابن عبد البر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.
  15. ر. ک: احمد بن حنبل، الاستیعاب، ج۴، ص۲۳۶؛ نسائی، السنن الکبری، ج۶، ص۷۸؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۶، ص۷۸؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲.
  16. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹.
  17. بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۲۶۷
  18. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۲۰۹.
  19. ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۵.
  20. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۷۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۹۳؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۹۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۶۲.
  21. مرادی نسب، حسین، مقاله «حارث بن حارث غامدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۵۳-۴۵۴.