ختم نبوت در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۷: خط ۷:
}}
}}


==[[روایات]] [[ختم نبوت]] از منابع [[شیعه]]==
== [[روایات]] [[ختم نبوت]] از منابع [[شیعه]] ==
از [[احادیث متواتر]] که در جریان [[جنگ تبوک]] گفته شد:  
از [[احادیث متواتر]] که در جریان [[جنگ تبوک]] گفته شد:  
#{{متن حدیث|" إِلَّا أَنَّهُ‏ لَا نَبِيَ‏ بَعْدِي‏ "}}
#{{متن حدیث|" إِلَّا أَنَّهُ‏ لَا نَبِيَ‏ بَعْدِي‏ "}}
#{{متن حدیث|"أُرْسِلْتُ‏ إِلَى‏ النَّاسِ‏ كَافَّةً‏ "}}
#{{متن حدیث|"أُرْسِلْتُ‏ إِلَى‏ النَّاسِ‏ كَافَّةً‏ "}}
#{{متن حدیث|"أَنْ بَعَثَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً{{صل}} لِإِنْجَازِ عِدَتِهِ‏ وَ تَمَامِ‏ نُبُوَّتِهِ"}}
#{{متن حدیث|"أَنْ بَعَثَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً {{صل}} لِإِنْجَازِ عِدَتِهِ‏ وَ تَمَامِ‏ نُبُوَّتِهِ"}}
#{{متن حدیث|"خَتَمَ‏ بِرَسُولِ‏ اللَّهِ‏ الْأَنْبِيَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ "}}
#{{متن حدیث|"خَتَمَ‏ بِرَسُولِ‏ اللَّهِ‏ الْأَنْبِيَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ "}}
#{{متن حدیث|" فَأَخْبِرْنِي‏ يَا رَسُولَ‏ اللَّهِ‏ هَلْ‏ يَكُونُ‏ بَعْدَكَ‏ نَبِيٌ‏ قَالَ لَا أَنَا خَاتِمُ النَّبِيِّينَ "}}
#{{متن حدیث|" فَأَخْبِرْنِي‏ يَا رَسُولَ‏ اللَّهِ‏ هَلْ‏ يَكُونُ‏ بَعْدَكَ‏ نَبِيٌ‏ قَالَ لَا أَنَا خَاتِمُ النَّبِيِّينَ "}}
خط ۱۹: خط ۱۹:
ارسال [[نامه]] از سوی [[پیامبر]] برای سران کشورهای [[ایران]]، [[روم]]، [[حبشه]] و [[یمن]]، [[دلیل]] بر [[خاتمیت]] است زیرا اگر [[اسلام]] آیینی [[عربی]] و قومی بود، جایی برای [[دعوت]] سران سایر [[اقوام]] به [[اسلام]] وجود نداشت<ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج۲، ص ۱۲۷.</ref>.
ارسال [[نامه]] از سوی [[پیامبر]] برای سران کشورهای [[ایران]]، [[روم]]، [[حبشه]] و [[یمن]]، [[دلیل]] بر [[خاتمیت]] است زیرا اگر [[اسلام]] آیینی [[عربی]] و قومی بود، جایی برای [[دعوت]] سران سایر [[اقوام]] به [[اسلام]] وجود نداشت<ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج۲، ص ۱۲۷.</ref>.


==[[روایات]] [[ختم نبوت]] از منابع [[اهل سنت]]==
== [[روایات]] [[ختم نبوت]] از منابع [[اهل سنت]] ==
در آثار [[اهل سنت]] [[روایات]] فراوانی در موضوع [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]]{{صل}} [[نقل]] شده است<ref>تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۸۱ – ۳۸۴؛ در المنثور، ج۵، ص۲۰.</ref>. تعداد این [[روایات]] به اندازه‌ای است که [[ابن کثیر دمشقی]] در [[تفسیر]] خود ادعای [[تواتر]] می‌کند<ref>تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۳۸۱.</ref>. در [[کتاب‌های حدیثی]] [[شیعه]] نیز روایاتی که [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]]{{صل}} را نشان می‌دهد، در حد [[تواتر]] [[نقل]] شده است. برخی از این [[احادیث]] که بر [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]]{{صل}} دلالت می‌کنند، عبارت‌اند از<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>:
در آثار [[اهل سنت]] [[روایات]] فراوانی در موضوع [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} [[نقل]] شده است<ref>تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۸۱ – ۳۸۴؛ در المنثور، ج۵، ص۲۰.</ref>. تعداد این [[روایات]] به اندازه‌ای است که [[ابن کثیر دمشقی]] در [[تفسیر]] خود ادعای [[تواتر]] می‌کند<ref>تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۳۸۱.</ref>. در [[کتاب‌های حدیثی]] [[شیعه]] نیز روایاتی که [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} را نشان می‌دهد، در حد [[تواتر]] [[نقل]] شده است. برخی از این [[احادیث]] که بر [[خاتمیت]] [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} دلالت می‌کنند، عبارت‌اند از<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>:
#هنگامی‌ که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} برای [[جنگ تبوک]] از [[مدینه]] حرکت می‌کردند، [[امیرالمؤمنین|امیرمؤمنان علی]]{{ع}} را برای رسیدگی به کارهای [[مسلمانان]] به جای خود گماشتند. آن [[حضرت]] از اینکه از [[فیض]] شرکت در این [[جهاد]]، [[محروم]] می‌شوند [[اندوهگین]] شدند و [[اشک]] از چشمانشان جاری شد. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به آن [[حضرت]] فرمودند: "آیا [[راضی]] نیستی که نسبت به من همانند [[هارون]] نسبت به [[موسی]] باشی؟"<ref>{{عربی|" أَ مَا تَرْضَى أَنْ تَكُونَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ‏ مِنْ‏ مُوسَى‏ إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ وسائل الشیعه، ج۱، ص۱۵؛ خصال، ج۱، ص۳۲۲ و ج ۲، ص۴۸۷.</ref>. و بلافاصله این جمله را اضافه کردند: "با این تفاوت که بعد از من [[پیامبری]] نیست" تا جای هیچ‌گونه توهمی باقی نماند<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>.
# هنگامی‌ که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} برای [[جنگ تبوک]] از [[مدینه]] حرکت می‌کردند، [[امیرالمؤمنین|امیرمؤمنان علی]] {{ع}} را برای رسیدگی به کارهای [[مسلمانان]] به جای خود گماشتند. آن [[حضرت]] از اینکه از [[فیض]] شرکت در این [[جهاد]]، [[محروم]] می‌شوند [[اندوهگین]] شدند و [[اشک]] از چشمانشان جاری شد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به آن [[حضرت]] فرمودند: "آیا [[راضی]] نیستی که نسبت به من همانند [[هارون]] نسبت به [[موسی]] باشی؟"<ref>{{عربی|" أَ مَا تَرْضَى أَنْ تَكُونَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ‏ مِنْ‏ مُوسَى‏ إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ وسائل الشیعه، ج۱، ص۱۵؛ خصال، ج۱، ص۳۲۲ و ج ۲، ص۴۸۷.</ref>. و بلافاصله این جمله را اضافه کردند: "با این تفاوت که بعد از من [[پیامبری]] نیست" تا جای هیچ‌گونه توهمی باقی نماند<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>.
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "[[خداوند]] با [[پیامبر]] شما به [[پیامبری]] پایان‌بخشید، پس بعد از او هرگز [[پیامبری]] نخواهد آمد. و با کتاب شما، [[نزول]] آسمانی را ختم کرد، پس تا ابد کتاب دیگری جایگزین [[قرآن]] نخواهد شد<ref>{{عربی|" إِنَ‏ اللَّهَ‏ عَزَّ ذِكْرُهُ‏ خَتَمَ‏ بِنَبِيِّكُمُ‏ النَّبِيِّينَ‏ فَلَا نَبِيَّ بَعْدَهُ أَبَداً وَ خَتَمَ بِكِتَابِكُمُ الْكُتُبَ فَلَا كِتَابَ بَعْدَهُ أَبَداً ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کافی، ج۲، ص۱۰.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>.
# [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "[[خداوند]] با [[پیامبر]] شما به [[پیامبری]] پایان‌بخشید، پس بعد از او هرگز [[پیامبری]] نخواهد آمد. و با کتاب شما، [[نزول]] آسمانی را ختم کرد، پس تا ابد کتاب دیگری جایگزین [[قرآن]] نخواهد شد<ref>{{عربی|" إِنَ‏ اللَّهَ‏ عَزَّ ذِكْرُهُ‏ خَتَمَ‏ بِنَبِيِّكُمُ‏ النَّبِيِّينَ‏ فَلَا نَبِيَّ بَعْدَهُ أَبَداً وَ خَتَمَ بِكِتَابِكُمُ الْكُتُبَ فَلَا كِتَابَ بَعْدَهُ أَبَداً ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کافی، ج۲، ص۱۰.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۳

روایات ختم نبوت از منابع شیعه

از احادیث متواتر که در جریان جنگ تبوک گفته شد:

  1. «" إِلَّا أَنَّهُ‏ لَا نَبِيَ‏ بَعْدِي‏ "»
  2. «"أُرْسِلْتُ‏ إِلَى‏ النَّاسِ‏ كَافَّةً‏ "»
  3. «"أَنْ بَعَثَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً (ص) لِإِنْجَازِ عِدَتِهِ‏ وَ تَمَامِ‏ نُبُوَّتِهِ"»
  4. «"خَتَمَ‏ بِرَسُولِ‏ اللَّهِ‏ الْأَنْبِيَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ "»
  5. «" فَأَخْبِرْنِي‏ يَا رَسُولَ‏ اللَّهِ‏ هَلْ‏ يَكُونُ‏ بَعْدَكَ‏ نَبِيٌ‏ قَالَ لَا أَنَا خَاتِمُ النَّبِيِّينَ "»

امام صادق:«" ان اللَّهِ خَتَمَ بِنَبِيِّكُمُ النَّبِيِّينَ فَلَا نَبِيَّ بَعْدَهُ "»[۱]. احادیث در این زمینه، دارای تواتر معنوی‌اند[۲].

ارسال نامه از سوی پیامبر برای سران کشورهای ایران، روم، حبشه و یمن، دلیل بر خاتمیت است زیرا اگر اسلام آیینی عربی و قومی بود، جایی برای دعوت سران سایر اقوام به اسلام وجود نداشت[۳].

روایات ختم نبوت از منابع اهل سنت

در آثار اهل سنت روایات فراوانی در موضوع خاتمیت رسول خدا (ص) نقل شده است[۴]. تعداد این روایات به اندازه‌ای است که ابن کثیر دمشقی در تفسیر خود ادعای تواتر می‌کند[۵]. در کتاب‌های حدیثی شیعه نیز روایاتی که خاتمیت رسول خدا (ص) را نشان می‌دهد، در حد تواتر نقل شده است. برخی از این احادیث که بر خاتمیت رسول خدا (ص) دلالت می‌کنند، عبارت‌اند از[۶]:

  1. هنگامی‌ که پیامبر اکرم (ص) برای جنگ تبوک از مدینه حرکت می‌کردند، امیرمؤمنان علی (ع) را برای رسیدگی به کارهای مسلمانان به جای خود گماشتند. آن حضرت از اینکه از فیض شرکت در این جهاد، محروم می‌شوند اندوهگین شدند و اشک از چشمانشان جاری شد. پیامبر اکرم (ص) به آن حضرت فرمودند: "آیا راضی نیستی که نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی باشی؟"[۷]. و بلافاصله این جمله را اضافه کردند: "با این تفاوت که بعد از من پیامبری نیست" تا جای هیچ‌گونه توهمی باقی نماند[۸].
  2. امام صادق (ع) فرمود: "خداوند با پیامبر شما به پیامبری پایان‌بخشید، پس بعد از او هرگز پیامبری نخواهد آمد. و با کتاب شما، نزول آسمانی را ختم کرد، پس تا ابد کتاب دیگری جایگزین قرآن نخواهد شد[۹][۱۰].

منابع

پانویس

  1. قدردان قراملکی، محمد حسن، دین و نبوت، ص ۲۲۶-۲۲۸.
  2. ربانی گلپایگانی، علی، کلام تطبیقی، ج۲، ص۱۱۲.
  3. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ج۲، ص ۱۲۷.
  4. تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۸۱ – ۳۸۴؛ در المنثور، ج۵، ص۲۰.
  5. تفسیر ابن کثیر، ج۶، ص۳۸۱.
  6. سبحانی، محمد تقی و برنجکار، رضا، معارف و عقاید، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.
  7. " أَ مَا تَرْضَى أَنْ تَكُونَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ‏ مِنْ‏ مُوسَى‏ إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ وسائل الشیعه، ج۱، ص۱۵؛ خصال، ج۱، ص۳۲۲ و ج ۲، ص۴۸۷.
  8. سبحانی، محمد تقی و برنجکار، رضا، معارف و عقاید، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.
  9. " إِنَ‏ اللَّهَ‏ عَزَّ ذِكْرُهُ‏ خَتَمَ‏ بِنَبِيِّكُمُ‏ النَّبِيِّينَ‏ فَلَا نَبِيَّ بَعْدَهُ أَبَداً وَ خَتَمَ بِكِتَابِكُمُ الْكُتُبَ فَلَا كِتَابَ بَعْدَهُ أَبَداً ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ کافی، ج۲، ص۱۰.
  10. سبحانی، محمد تقی و برنجکار، رضا، معارف و عقاید، ج۱، ص۲۵۵ - ۲۶۴.