خولی بن یزید اصبحی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۰۰

مقدمه

خولی بن یزید اصبحی از دژخیمان کوفه و دشمنان اهل بیت (ع) بود. پس از آنکه امام حسین (ع) روز عاشورا در قتلگاه بر زمین افتاد، جلو آمد تا سر مطهّر حضرت را جدا کند. وی به اتفاق حمید بن مسلم ازدی، سر امام حسین را نزد ابن زیاد برد؛ امّا چون دیر شده و در قصر بسته بود، خولی سر مطهّر را شب به منزل برد و پنهان کرد. او دو زن داشت. چون زنش فهمید که سر حسین (ع) را به خانه آورده، کینه او را به دل گرفت و از رختخواب بلند شد و دیگر با او همبستر نشد. خولی در ایّام مختار پنهان بود. زن دیگرش (به نام عیوف بنت مالک) جای او را به یاران مختار خبر داد. این زن از آن هنگام که خولی سر ابا عبدالله (ع) را آورده بود با او دشمن شده بود. خولی را گرفت؛ کشتند^[۱]. آن شب که خولی سر مطهر را به منزل خویش برده بود، همسرش از آن اتاق یا تنوری که سر در آن نهاده شده بود، نوری را دید که به آسمان کشیده شده است^[۲]. «تنور خولی» از همین جا در مرثیه‌ها راه یافته است^[۳].

خولی بن یزید اصبحی ایادی دارمی، در شمار سپاه و تیراندازان عمر بن سعد بود. در زیارت نامه شهدا و منابع تاریخی، به او نسبت داده شده که تیرهایی را به سوی عثمان (پسر امیر مؤمنان (ع) و برادر ابو الفضل العبّاس) پرتاب کرد و او بر اثر تیر وی و تیر دیگری که شخصی از قبیله بنی ابان پرتاب کرد، به شهادت رسید. وی را قاتل جعفر بن علی (ع) هم شمرده‌اند؛ اما بیشتر منابع تاریخی، کشته شدن جعفر بن علی را به هانی بن ثبیت حضرمی نسبت داده‌اند. خولی، در شهادت امام حسین (ع) و بریدن سر مبارک ایشان نیز دست داشت. او به همراه حمید بن مسلم ازدی، سر مبارک امام حسین (ع) را برای عبیداللّه بن زیاد به کوفه برد. او شب هنگام به کوفه رسید و سرِ امام (ع) را در خانه‌اش گذاشت و چون همسرش از ماجرا باخبر شد، با وی دشمن گشت. از این‌رو، در قیام مختار، وقتی مأموران مختار، وارد خانه خولی شدند، وی مخفیگاه او را به آنان نشان داد. مأموران، خولی را دستگیر کردند و او را به سوی مختار می‌بردند که مختار، آنها را از میانه راه برگرداند و فرمان داد که او را در خانه خودش بکُشند. پس از کشته شدن خولی، مختار، جسد او را آتش زد و آن قدر ماند تا جنازه‌اش به خاکستر تبدیل شد و سپس باز گشت.^[۴]

جستارهای وابسته

شبل بن یزید اصبحی (برادر)
عیوف بنت مالک (همسر)

منابع

پانویس

↑ اعیان الشیعه، ج ۱، ص ۶۱۲؛ بحار الأنوار، ج ۴۵، ص ۱۲۵.
↑ مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۹۱.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۷۹.
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۷۵۵.

[1] اعیان الشیعه، ج ۱، ص ۶۱۲؛ بحار الأنوار، ج ۴۵، ص ۱۲۵.

[2] مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۹۱.

[3] محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۷۹.

[4] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۷۵۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 == مقدمه ==
-خولی بن یزید اصبحی از دژخیمان [[کوفه]] و [[دشمنان]] [[اهل بیت]]{{ع}} بود. پس از آنکه [[امام حسین]]{{ع}} [[روز عاشورا]] در [[قتلگاه]] بر [[زمین]] افتاد، جلو آمد تا سر مطهّر [[حضرت]] را جدا کند. وی به [[اتفاق]] [[حمید بن مسلم ازدی]]، [[سر امام حسین]] را نزد [[ابن زیاد]] برد؛ امّا چون دیر شده و در قصر بسته بود، خولی سر مطهّر را [[شب]] به منزل برد و پنهان کرد. او دو [[زن]] داشت. چون زنش فهمید که سر [[حسین]]{{ع}} را به [[خانه]] آورده، [[کینه]] او را به [[دل]] گرفت و از رختخواب بلند شد و دیگر با او همبستر نشد. خولی در ایّام مختار پنهان بود. [[زن]] دیگرش (به نام [[عیوف بنت مالک]]) جای او را به [[یاران مختار]] خبر داد. این [[زن]] از آن هنگام که خولی سر [[ابا عبدالله]]{{ع}} را آورده بود با او [[دشمن]] شده بود. خولی را گرفت؛ کشتند<ref>اعیان الشیعه، ج ۱، ص ۶۱۲؛ بحار الأنوار، ج ۴۵، ص ۱۲۵.</ref>. آن [[شب]] که خولی سر [[مطهر]] را به منزل خویش برده بود، همسرش از آن اتاق یا تنوری که سر در آن نهاده شده بود، نوری را دید که به [[آسمان]] کشیده شده است<ref>مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۹۱.</ref>. «تنور خولی» از همین جا در مرثیه‌ها [[راه]] یافته است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۷۹.</ref>.
+خولی بن یزید اصبحی از دژخیمان [[کوفه]] و [[دشمنان]] [[اهل بیت]] {{ع}} بود. پس از آنکه [[امام حسین]] {{ع}} [[روز عاشورا]] در [[قتلگاه]] بر [[زمین]] افتاد، جلو آمد تا سر مطهّر [[حضرت]] را جدا کند. وی به [[اتفاق]] [[حمید بن مسلم ازدی]]، [[سر امام حسین]] را نزد [[ابن زیاد]] برد؛ امّا چون دیر شده و در قصر بسته بود، خولی سر مطهّر را [[شب]] به منزل برد و پنهان کرد. او دو [[زن]] داشت. چون زنش فهمید که سر [[حسین]] {{ع}} را به [[خانه]] آورده، [[کینه]] او را به [[دل]] گرفت و از رختخواب بلند شد و دیگر با او همبستر نشد. خولی در ایّام مختار پنهان بود. [[زن]] دیگرش (به نام [[عیوف بنت مالک]]) جای او را به [[یاران مختار]] خبر داد. این [[زن]] از آن هنگام که خولی سر [[ابا عبدالله]] {{ع}} را آورده بود با او [[دشمن]] شده بود. خولی را گرفت؛ کشتند<ref>اعیان الشیعه، ج ۱، ص ۶۱۲؛ بحار الأنوار، ج ۴۵، ص ۱۲۵.</ref>. آن [[شب]] که خولی سر [[مطهر]] را به منزل خویش برده بود، همسرش از آن اتاق یا تنوری که سر در آن نهاده شده بود، نوری را دید که به [[آسمان]] کشیده شده است<ref>مقتل الحسین، مقرم، ص ۳۹۱.</ref>. «تنور خولی» از همین جا در مرثیه‌ها [[راه]] یافته است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۷۹.</ref>.
-[[خولی بن یزید اصبحی ایادی دارمی]]، در شمار [[سپاه]] و تیراندازان [[عمر بن سعد]] بود. در زیارت نامه [[شهدا]] و [[منابع تاریخی]]، به او نسبت داده شده که تیرهایی را به سوی [[عثمان]] (پسر [[امیر مؤمنان]]{{ع}} و [[برادر]] [[ابو الفضل]] العبّاس) پرتاب کرد و او بر اثر تیر وی و تیر دیگری که شخصی از [[قبیله]] [[بنی ابان]] پرتاب کرد، به شهادت رسید. وی را [[قاتل]] [[جعفر بن علی]]{{ع}} هم شمرده‌اند؛ اما بیشتر منابع تاریخی، کشته شدن جعفر بن علی را به [[هانی بن ثبیت حضرمی]] نسبت داده‌اند. خولی، در [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و بریدن سر [[مبارک]] ایشان نیز دست داشت. او به همراه [[حمید بن مسلم ازدی]]، سر مبارک امام حسین{{ع}} را برای [[عبیداللّه بن زیاد]] به [[کوفه]] برد. او شب هنگام به کوفه رسید و سرِ امام{{ع}} را در خانه‌اش گذاشت و چون همسرش از ماجرا باخبر شد، با وی [[دشمن]] گشت. از این‌رو، در [[قیام مختار]]، وقتی مأموران مختار، وارد [[خانه]] [[خولی]] شدند، وی مخفیگاه او را به آنان نشان داد. مأموران، خولی را دستگیر کردند و او را به سوی مختار می‌بردند که مختار، آنها را از میانه راه برگرداند و [[فرمان]] داد که او را در خانه خودش بکُشند. پس از کشته شدن خولی، مختار، [[جسد]] او را [[آتش]] زد و آن قدر ماند تا جنازه‌اش به خاکستر تبدیل شد و سپس باز گشت.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۷۵۵.</ref>
+[[خولی بن یزید اصبحی ایادی دارمی]]، در شمار [[سپاه]] و تیراندازان [[عمر بن سعد]] بود. در زیارت نامه [[شهدا]] و [[منابع تاریخی]]، به او نسبت داده شده که تیرهایی را به سوی [[عثمان]] (پسر [[امیر مؤمنان]] {{ع}} و [[برادر]] [[ابو الفضل]] العبّاس) پرتاب کرد و او بر اثر تیر وی و تیر دیگری که شخصی از [[قبیله]] [[بنی ابان]] پرتاب کرد، به شهادت رسید. وی را [[قاتل]] [[جعفر بن علی]] {{ع}} هم شمرده‌اند؛ اما بیشتر منابع تاریخی، کشته شدن جعفر بن علی را به [[هانی بن ثبیت حضرمی]] نسبت داده‌اند. خولی، در [[شهادت امام حسین]] {{ع}} و بریدن سر [[مبارک]] ایشان نیز دست داشت. او به همراه [[حمید بن مسلم ازدی]]، سر مبارک امام حسین {{ع}} را برای [[عبیداللّه بن زیاد]] به [[کوفه]] برد. او شب هنگام به کوفه رسید و سرِ امام {{ع}} را در خانه‌اش گذاشت و چون همسرش از ماجرا باخبر شد، با وی [[دشمن]] گشت. از این‌رو، در [[قیام مختار]]، وقتی مأموران مختار، وارد [[خانه]] [[خولی]] شدند، وی مخفیگاه او را به آنان نشان داد. مأموران، خولی را دستگیر کردند و او را به سوی مختار می‌بردند که مختار، آنها را از میانه راه برگرداند و [[فرمان]] داد که او را در خانه خودش بکُشند. پس از کشته شدن خولی، مختار، [[جسد]] او را [[آتش]] زد و آن قدر ماند تا جنازه‌اش به خاکستر تبدیل شد و سپس باز گشت.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۷۵۵.</ref>
 == جستارهای وابسته ==