سمیع در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۳

مقدمه

سمیع از صفات ثبوتی حق تعالی است که افزون بر پنجاه بار در قرآن به صورت صفت مشبهه و گاه همراهِ "بصیر" مذکور آمده است. به عنوان نمونه، در قرآن آمده است که خداوند سخن بندگان را می‌شنود^[۱] و نجوای آنان را می‌شنود^[۲] و او با ما است و می‌بیند و می‌شنود^[۳]. همه حکما و متکلمان معتقدند که خداوند بالذات شنوا است^[۴].
موضوع "سمیع" در دانش‌های کلام، تفسیر، فلسفه و عرفان مطرح است. شنوایی خداوند با واسطه اندام شنوایی صورت نمی‌پذیرد؛ بلکه- همانند بینایی خداوند- به صفت علم او بازمی‌گردد. بنابراین، سمیع بودن خداوند به معنای این است که او به آنچه شنیدنی است، دانا است و آنها را درمی‌یابد و درک می‌کند^[۵]^[۶].

منابع

فرهنگ شیعه

پانویس

↑ لَّقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاء سَنَكْتُبُ مَا قَالُواْ وَقَتْلَهُمُ الأَنبِيَاء بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ؛ سوره آل عمران، آیه ۱۸۱؛ قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ، سوره مجادله، آیه ۱.
↑ أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُم بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ؛ سوره زخرف، آیه ۸۰.
↑ قَالَ لا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى ؛ سوره طه، آیه ۴۶.
↑ فرهنگ شیعه، ص 287.
↑ تلخیص المحصل‌، ۲۸۷- ۲۸۸؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۲۰۸.
↑ فرهنگ شیعه، ص 287.

[1] لَّقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاء سَنَكْتُبُ مَا قَالُواْ وَقَتْلَهُمُ الأَنبِيَاء بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ؛ سوره آل عمران، آیه ۱۸۱؛ قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ، سوره مجادله، آیه ۱.

[2] أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُم بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ؛ سوره زخرف، آیه ۸۰.

[3] قَالَ لا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى ؛ سوره طه، آیه ۴۶.

[4] فرهنگ شیعه، ص 287.

[5] تلخیص المحصل‌، ۲۸۷- ۲۸۸؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۲۰۸.

[6] فرهنگ شیعه، ص 287.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*سمیع از صفات ثبوتی [[حق تعالی]] است که افزون بر پنجاه بار در [[قرآن]] به صورت صفت مشبهه و گاه همراهِ "[[بصیر]]" مذکور آمده است. به عنوان نمونه، در [[قرآن]] آمده است که [[خداوند]] سخن [[بندگان]] را می‌شنود<ref>{{متن قرآن|لَّقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاء سَنَكْتُبُ مَا قَالُواْ وَقَتْلَهُمُ الأَنبِيَاء بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۸۱؛ {{متن قرآن|قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ }}، سوره مجادله، آیه ۱.</ref> و نجوای آنان را می‌شنود<ref>{{متن قرآن|أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُم بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ}}؛ سوره زخرف، آیه ۸۰.</ref> و او با ما است و می‌بیند و می‌شنود<ref>{{متن قرآن| قَالَ لا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى }}؛ سوره طه، آیه ۴۶.</ref>. همه [[حکما]] و [[متکلمان]] معتقدند که [[خداوند]] بالذات شنوا است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 287.</ref>.
+* سمیع از صفات ثبوتی [[حق تعالی]] است که افزون بر پنجاه بار در [[قرآن]] به صورت صفت مشبهه و گاه همراهِ "[[بصیر]]" مذکور آمده است. به عنوان نمونه، در [[قرآن]] آمده است که [[خداوند]] سخن [[بندگان]] را می‌شنود<ref>{{متن قرآن|لَّقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاء سَنَكْتُبُ مَا قَالُواْ وَقَتْلَهُمُ الأَنبِيَاء بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۸۱؛ {{متن قرآن|قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ }}، سوره مجادله، آیه ۱.</ref> و نجوای آنان را می‌شنود<ref>{{متن قرآن|أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُم بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ}}؛ سوره زخرف، آیه ۸۰.</ref> و او با ما است و می‌بیند و می‌شنود<ref>{{متن قرآن| قَالَ لا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى }}؛ سوره طه، آیه ۴۶.</ref>. همه [[حکما]] و [[متکلمان]] معتقدند که [[خداوند]] بالذات شنوا است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 287.</ref>.
-*موضوع "سمیع" در دانش‌های [[کلام]]، [[تفسیر]]، [[فلسفه]] و عرفان مطرح است. [[شنوایی]] [[خداوند]] با واسطه اندام [[شنوایی]] صورت نمی‌پذیرد؛ بلکه- همانند [[بینایی]] [[خداوند]]- به [[صفت علم]] او بازمی‌گردد. بنابراین، سمیع بودن [[خداوند]] به معنای این است که او به آنچه شنیدنی است، [[دانا]] است و آنها را درمی‌یابد و [[درک]] می‌کند<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۸۷- ۲۸۸؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۲۰۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 287.</ref>.
+* موضوع "سمیع" در دانش‌های [[کلام]]، [[تفسیر]]، [[فلسفه]] و عرفان مطرح است. [[شنوایی]] [[خداوند]] با واسطه اندام [[شنوایی]] صورت نمی‌پذیرد؛ بلکه- همانند [[بینایی]] [[خداوند]]- به [[صفت علم]] او بازمی‌گردد. بنابراین، سمیع بودن [[خداوند]] به معنای این است که او به آنچه شنیدنی است، [[دانا]] است و آنها را درمی‌یابد و [[درک]] می‌کند<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۸۷- ۲۸۸؛ تفسیر نمونه‌، ۲/ ۲۰۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 287.</ref>.
 == منابع ==