عوامل نفاق: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۵

مقدمه

مراد از عوامل نفاق، انگیزه‌های درونی و بیرونی است که آدمی را بدین آفت راه می‌نمایند. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند:

احساس حقارت و زبونی: نفاق بنابر تصریح قرآن کریم، گونه‌ای بیماری روحی است^[۱]. بنابر روایات بسیاری از بزرگان معصوم (ع)، حقارت درونی، مایه نفاق است. در روایتی از امام علی (ع) آمده است: "نفاق آدمی از ذلتی است که در خویش می‌یابد"^[۲]^[۳].
خشونت: گاه که کشمکش‌های فکری و چالش‌های سیاسی و جناحی بالا می‌گیرند و به درازا می‌کشند، گروه‌های درگیر را می‌فرسایند و وامی‌دارند تا در خویش خزند و چهره خود را پنهان سازند؛ چنان که امام علی (ع) می‌فرماید: "از کشمکش و دشمنی بپرهیزید که قلب برادران را بر یکدیگر تیره می‌سازد و دورویی می‌آفریند"^[۴]^[۵].
ترس: گاه دشمنان از آن رو که توانایی رویارویی با اهل ایمان را ندارند و از فرجام آن می‌هراسند، لباس دینداری درمی‌پوشند و کفر خویش را پنهان می‌سازند و موزیانه و پنهانکارانه به مبارزه خویش تداوم می‌بخشند^[۶]^[۷].
دروغ: بنابر پاره‌ای روایات، دروغگویی به نفاق می‌انجامد و رفته رفته آدمی را از ایمان جدا می‌سازد؛ چنان که امام علی (ع) می‌فرماید: "دروغگویی به نفاق می‌رسد"^[۸]^[۹].
رذیلت‌های اخلاقی: امام علی (ع) در حدیث مفصلی، علل نفاق را بر می‌شمارد و می‌فرماید: "نفاق بر چهار پایه استوار است: هوس و سهل‌انگاری و خشم و طمع. هوس را چهار شعبه است: ستم و تجاوز و شهوت و سرکشی .... سهل‌انگاری را نیز چهار شعبه است: غفلت و غرور به رحمت الهی و آرزو و ترس و .... خشم را نیز چهار شعبه است: تکبر و تفاخر و غرور و تعصب. طمع را نیز چهار شعبه است: شادمانی، سرمستی، خیره‌سری و فزون‌خواهی"^[۱۰]^[۱۱].

منابع

فرهنگ شیعه

پانویس

↑ ﴿ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَلَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ ﴾؛ سوره بقره، آیه ۱۰.
↑ میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۳۸.
↑ فرهنگ شیعه، ص 348.
↑ کافی‌، ۲/ ۳۰۰.
↑ فرهنگ شیعه، ص 348.
↑ ر. ک: تفسیر نمونه‌، ۱/ ۹۷.
↑ فرهنگ شیعه، ص 349.
↑ میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۲۸.
↑ فرهنگ شیعه، ص 349.
↑ کافی‌، ۱/ ۳۹۳ باب صفة النفاق و المنافق.
↑ فرهنگ شیعه، ص 349.

[1] ﴿ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَلَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ ﴾؛ سوره بقره، آیه ۱۰.

[2] میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۳۸.

[3] فرهنگ شیعه، ص 348.

[4] کافی‌، ۲/ ۳۰۰.

[5] فرهنگ شیعه، ص 348.

[6] ر. ک: تفسیر نمونه‌، ۱/ ۹۷.

[7] فرهنگ شیعه، ص 349.

[8] میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۲۸.

[9] فرهنگ شیعه، ص 349.

[10] کافی‌، ۱/ ۳۹۳ باب صفة النفاق و المنافق.

[11] فرهنگ شیعه، ص 349.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[عوامل نفاق در قرآن]] - [[عوامل نفاق در حدیث]] - [[عوامل نفاق در نهج البلاغه]] - [[عوامل نفاق در کلام اسلامی]] - [[عوامل نفاق در عرفان اسلامی]]| پرسش مرتبط  = عوامل نفاق (پرسش)}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*مراد از عوامل [[نفاق]]، انگیزه‌های درونی و بیرونی است که [[آدمی]] را بدین آفت راه می‌نمایند. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند:
+* مراد از عوامل [[نفاق]]، انگیزه‌های درونی و بیرونی است که [[آدمی]] را بدین آفت راه می‌نمایند. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند:
-#'''احساس [[حقارت]] و زبونی:''' [[نفاق]] بنابر تصریح [[قرآن کریم]]، گونه‌ای [[بیماری]] روحی است<ref>{{متن قرآن| فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَلَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ }}؛ سوره بقره، آیه ۱۰.</ref>. بنابر [[روایات]] بسیاری از بزرگان [[معصوم]] {{ع}}، [[حقارت]] درونی، مایه [[نفاق]] است. در روایتی از [[امام علی]] {{ع}} آمده است: "[[نفاق]] [[آدمی]] از ذلتی است که در خویش می‌یابد"<ref>میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 348.</ref>.
+# '''احساس [[حقارت]] و زبونی:''' [[نفاق]] بنابر تصریح [[قرآن کریم]]، گونه‌ای [[بیماری]] روحی است<ref>{{متن قرآن| فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَلَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ }}؛ سوره بقره، آیه ۱۰.</ref>. بنابر [[روایات]] بسیاری از بزرگان [[معصوم]] {{ع}}، [[حقارت]] درونی، مایه [[نفاق]] است. در روایتی از [[امام علی]] {{ع}} آمده است: "[[نفاق]] [[آدمی]] از ذلتی است که در خویش می‌یابد"<ref>میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 348.</ref>.
-#'''[[خشونت]]:''' گاه که کشمکش‌های [[فکری]] و چالش‌های [[سیاسی]] و جناحی بالا می‌گیرند و به درازا می‌کشند، گروه‌های درگیر را می‌فرسایند و وامی‌دارند تا در خویش خزند و چهره خود را پنهان سازند؛ چنان که [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: "از کشمکش و [[دشمنی]] بپرهیزید که [[قلب]] [[برادران]] را بر یکدیگر تیره می‌سازد و [[دورویی]] می‌آفریند"<ref>کافی‌، ۲/ ۳۰۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 348.</ref>.
+# '''[[خشونت]]:''' گاه که کشمکش‌های [[فکری]] و چالش‌های [[سیاسی]] و جناحی بالا می‌گیرند و به درازا می‌کشند، گروه‌های درگیر را می‌فرسایند و وامی‌دارند تا در خویش خزند و چهره خود را پنهان سازند؛ چنان که [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: "از کشمکش و [[دشمنی]] بپرهیزید که [[قلب]] [[برادران]] را بر یکدیگر تیره می‌سازد و [[دورویی]] می‌آفریند"<ref>کافی‌، ۲/ ۳۰۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 348.</ref>.
-#'''[[ترس]]:''' گاه [[دشمنان]] از آن رو که [[توانایی]] رویارویی با اهل [[ایمان]] را ندارند و از فرجام آن می‌هراسند، [[لباس]] [[دینداری]] درمی‌پوشند و [[کفر]] خویش را پنهان می‌سازند و موزیانه و پنهانکارانه به [[مبارزه]] خویش تداوم می‌بخشند<ref>ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱/ ۹۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
+# '''[[ترس]]:''' گاه [[دشمنان]] از آن رو که [[توانایی]] رویارویی با اهل [[ایمان]] را ندارند و از فرجام آن می‌هراسند، [[لباس]] [[دینداری]] درمی‌پوشند و [[کفر]] خویش را پنهان می‌سازند و موزیانه و پنهانکارانه به [[مبارزه]] خویش تداوم می‌بخشند<ref>ر. ک: تفسیر نمونه‌، ۱/ ۹۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
-#'''[[دروغ]]:''' بنابر پاره‌ای [[روایات]]، [[دروغگویی]] به [[نفاق]] می‌انجامد و رفته رفته [[آدمی]] را از [[ایمان]] جدا می‌سازد؛ چنان که [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: "[[دروغگویی]] به [[نفاق]] می‌رسد"<ref>میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۲۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
+# '''[[دروغ]]:''' بنابر پاره‌ای [[روایات]]، [[دروغگویی]] به [[نفاق]] می‌انجامد و رفته رفته [[آدمی]] را از [[ایمان]] جدا می‌سازد؛ چنان که [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: "[[دروغگویی]] به [[نفاق]] می‌رسد"<ref>میزان الحکمة، ۴/ ۳۳۲۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
-#'''[[رذیلت‌های اخلاقی]]:''' [[امام علی]] {{ع}} در [[حدیث]] مفصلی، [[علل]] [[نفاق]] را بر می‌شمارد و می‌فرماید: "[[نفاق]] بر چهار پایه [[استوار]] است: [[هوس]] و سهل‌انگاری و [[خشم]] و [[طمع]]. [[هوس]] را چهار شعبه است: [[ستم]] و [[تجاوز]] و [[شهوت]] و سرکشی .... سهل‌انگاری را نیز چهار شعبه است: [[غفلت]] و [[غرور]] به [[رحمت الهی]] و [[آرزو]] و [[ترس]] و .... [[خشم]] را نیز چهار شعبه است: [[تکبر]] و [[تفاخر]] و [[غرور]] و [[تعصب]]. [[طمع]] را نیز چهار شعبه است: [[شادمانی]]، سرمستی، خیره‌سری و [[فزون‌خواهی]]"<ref>کافی‌، ۱/ ۳۹۳ باب صفة النفاق و المنافق.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
+# '''[[رذیلت‌های اخلاقی]]:''' [[امام علی]] {{ع}} در [[حدیث]] مفصلی، [[علل]] [[نفاق]] را بر می‌شمارد و می‌فرماید: "[[نفاق]] بر چهار پایه [[استوار]] است: [[هوس]] و سهل‌انگاری و [[خشم]] و [[طمع]]. [[هوس]] را چهار شعبه است: [[ستم]] و [[تجاوز]] و [[شهوت]] و سرکشی .... سهل‌انگاری را نیز چهار شعبه است: [[غفلت]] و [[غرور]] به [[رحمت الهی]] و [[آرزو]] و [[ترس]] و .... [[خشم]] را نیز چهار شعبه است: [[تکبر]] و [[تفاخر]] و [[غرور]] و [[تعصب]]. [[طمع]] را نیز چهار شعبه است: [[شادمانی]]، سرمستی، خیره‌سری و [[فزون‌خواهی]]"<ref>کافی‌، ۱/ ۳۹۳ باب صفة النفاق و المنافق.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 349.</ref>.
 == منابع ==