معنویت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۱

معنویت‌گرایی در زندگی

توجه به معنویت، وجه اشتراک همه ادیان آسمانی است، ولی در اسلام، رابطه تنگاتنگی میان معنویت و زندگی مادی انسان وجود دارد. حضرت امام خمینی در این باره می‌فرماید: بعثت نبی اکرم اسلام، تمدن واقعی بشری را به ارمغان آورد و آن چنان تحولی در میان این مردم به وجود آورد که گوستاولوبون، وزیر اسبق فرهنگ فرانسه، در تاریخ تمدن اسلام و عرب می‌گوید: «تاکنون هیچ مردمی به مانند مردم جزیره العرب دیده نشده‌اند که در مدتی کوتاه و اندک بتوانند به این حدّ از تمدن برسند». آن حضرت آن چنان مدینه‌ای ساخت که سند عزت و افتخار مسلمین است و اساس این تمدن، اصول اخلاق اسلامی، معنویت‌گرایی و پای بندی به ارزش‌ها و اصالت‌ها بود و اگر تمدن از این خصیصه به دور باشد، هر چند از نظر علمی و صنعتی پیشرفت کند، مانند دزدی می‌ماند که با چراغ وارد خانه شود. اینجاست که فرق اساسی تمدن اسلام و عرب آشکار می‌شود^[۱].

معنویت‌گرایی، از جمله مواردی است که هم در کلام الهی و هم در سنّت نبوی بر آن تأکید فراوان شده است. به این معنا که زندگی فقط بهره‌مندی مادی و کوشش برای به دست آوردن امور دنیوی نیست و حتی به برقراری عدالت منحصر نمی‌شود، بلکه همه اینها مقدمه‌ای برای رسیدن به تعالی اخلاقی و معنوی و تحکیم رابطه انسان با خدا و تقرب به اوست. البته پیش از رسیدن به تعالی اخلاقی و روحی، شناخت و معرفت الهی، اولویت و اهمیت بسیاری دارد. آن گاه که معرفت حقیقی حاصل شود، ویژگی‌هایی چون توکل، دعا، امیدواری به رحمت خدا و کوشش، در زندگی مؤمنان نمود می‌یابد و زندگی آنان با معنویت همراه می‌شود. پیامبر اکرم (ص)، درباره توکل به خدا و اعتماد و اتکا به او می‌فرماید: «هر کس به خدا توکل کند، خداوند، روزی او را کفایت می‌کند و از جایی که گمان نمی‌برد، به او روزی می‌دهد»^[۲]. البته توکل نباید بهانه‌ای برای تنبلی و تن‌پروری شود، بلکه باید با کوشش و فعالیت‌های اقتصادی برای کسب معاش همراه باشد. نقل است روزی رسول خدا (ص) به گروهی برخورد که بیکار نشسته بودند. از آنان پرسید: «شما چه کاره‌اید؟»

گفتند: یا رسول الله! ما توکل‌کنندگانیم [کاری نمی‌کنیم، بلکه فقط به خدا توکل می‌کنیم]. حضرت با شنیدن این سخن آنها فرمود: «نه، شما سربار جامعه هستید»^[۳]. رسول خدا (ص) کار و تلاش را همراه با توکل به خدا، لازمه زندگی می‌داند.

همچنین آن بزرگوار دعا را موجب جلب رحمت الهی می‌داند و می‌فرماید: «دعا کردن را هنگام رقت قلب غنیمت شمرید که رقت قلب، رحمت است»^[۴]. ایشان در کلام دیگری فرمود: «هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی‌ها و گرفتاری‌ها دعایش را مستجاب کند، در هنگام آسایش، بسیار دعا کند»^[۵]. به عقیده رسول خدا (ص)، دعا کردن و استجابت آن در درگاه خدا با عملکرد اجتماعی انسان ارتباط تنگاتنگی دارد. آن حضرت در این باره می‌فرماید: «هرکس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش رفع گردد، گره از کار گرفتاری باز کند»^[۶].^[۷].

منابع

صمیمی، سید رشید، اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی

پانویس

↑ تمدن اسلامی در اندیشه امام خمینی، گزیده مقاله‌های کنفرانس صدمین سال میلاد امام خمینی، ص۱۲۳.
↑ کنزالعمال، ج۳، ص۱۰۳، ح۵۶۹۳.
↑ ابی عبدالله ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۱۷۰، ح۳۵۳۸.
↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.
↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.
↑ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.
↑ صمیمی، سید رشید، اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی، ص ۳۸.

[1] تمدن اسلامی در اندیشه امام خمینی، گزیده مقاله‌های کنفرانس صدمین سال میلاد امام خمینی، ص۱۲۳.

[2] کنزالعمال، ج۳، ص۱۰۳، ح۵۶۹۳.

[3] ابی عبدالله ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۱۷۰، ح۳۵۳۸.

[4] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.

[5] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.

[6] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.

[7] صمیمی، سید رشید، اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی، ص ۳۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 }}
-==معنویت‌گرایی در [[زندگی]]==
+== معنویت‌گرایی در [[زندگی]] ==
 توجه به [[معنویت]]، وجه اشتراک همه [[ادیان آسمانی]] است، ولی در [[اسلام]]، رابطه تنگاتنگی میان معنویت و [[زندگی مادی]] [[انسان]] وجود دارد.
 [[حضرت امام خمینی]] در این باره می‌فرماید:
@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 «تاکنون هیچ مردمی به مانند مردم [[جزیره العرب]] دیده نشده‌اند که در مدتی کوتاه و اندک بتوانند به این حدّ از تمدن برسند». آن [[حضرت]] آن چنان مدینه‌ای ساخت که سند [[عزت]] و [[افتخار]] [[مسلمین]] است و اساس این تمدن، اصول [[اخلاق اسلامی]]، معنویت‌گرایی و [[پای بندی]] به [[ارزش‌ها]] و اصالت‌ها بود و اگر تمدن از این خصیصه به دور باشد، هر چند از نظر [[علمی]] و صنعتی [[پیشرفت]] کند، مانند دزدی می‌ماند که با چراغ وارد [[خانه]] شود. اینجاست که فرق اساسی تمدن اسلام و عرب آشکار می‌شود<ref>تمدن اسلامی در اندیشه امام خمینی، گزیده مقاله‌های کنفرانس صدمین سال میلاد امام خمینی، ص۱۲۳.</ref>.
-معنویت‌گرایی، از جمله مواردی است که هم در [[کلام الهی]] و هم در [[سنّت نبوی]] بر آن تأکید فراوان شده است. به این معنا که زندگی فقط بهره‌مندی مادی و [[کوشش]] برای به دست آوردن [[امور دنیوی]] نیست و حتی به [[برقراری عدالت]] منحصر نمی‌شود، بلکه همه اینها مقدمه‌ای برای رسیدن به تعالی [[اخلاقی]] و [[معنوی]] و [[تحکیم]] رابطه انسان با [[خدا]] و [[تقرب]] به اوست. البته پیش از رسیدن به تعالی اخلاقی و [[روحی]]، [[شناخت]] و [[معرفت الهی]]، [[اولویت]] و اهمیت بسیاری دارد. آن گاه که [[معرفت حقیقی]] حاصل شود، ویژگی‌هایی چون [[توکل]]، [[دعا]]، [[امیدواری]] به [[رحمت خدا]] و کوشش، در زندگی [[مؤمنان]] نمود می‌یابد و زندگی آنان با معنویت همراه می‌شود. [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، درباره [[توکل به خدا]] و [[اعتماد]] و اتکا به او می‌فرماید: «هر کس به خدا توکل کند، [[خداوند]]، روزی او را کفایت می‌کند و از جایی که [[گمان]] نمی‌برد، به او روزی می‌دهد»<ref>کنزالعمال، ج۳، ص۱۰۳، ح۵۶۹۳.</ref>. البته [[توکل]] نباید بهانه‌ای برای [[تنبلی]] و [[تن‌پروری]] شود، بلکه باید با [[کوشش]] و [[فعالیت‌های اقتصادی]] برای [[کسب معاش]] همراه باشد. نقل است روزی [[رسول خدا]]{{صل}} به گروهی برخورد که بیکار نشسته بودند. از آنان پرسید: «شما چه کاره‌اید؟»
+معنویت‌گرایی، از جمله مواردی است که هم در [[کلام الهی]] و هم در [[سنّت نبوی]] بر آن تأکید فراوان شده است. به این معنا که زندگی فقط بهره‌مندی مادی و [[کوشش]] برای به دست آوردن [[امور دنیوی]] نیست و حتی به [[برقراری عدالت]] منحصر نمی‌شود، بلکه همه اینها مقدمه‌ای برای رسیدن به تعالی [[اخلاقی]] و [[معنوی]] و [[تحکیم]] رابطه انسان با [[خدا]] و [[تقرب]] به اوست. البته پیش از رسیدن به تعالی اخلاقی و [[روحی]]، [[شناخت]] و [[معرفت الهی]]، [[اولویت]] و اهمیت بسیاری دارد. آن گاه که [[معرفت حقیقی]] حاصل شود، ویژگی‌هایی چون [[توکل]]، [[دعا]]، [[امیدواری]] به [[رحمت خدا]] و کوشش، در زندگی [[مؤمنان]] نمود می‌یابد و زندگی آنان با معنویت همراه می‌شود. [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، درباره [[توکل به خدا]] و [[اعتماد]] و اتکا به او می‌فرماید: «هر کس به خدا توکل کند، [[خداوند]]، روزی او را کفایت می‌کند و از جایی که [[گمان]] نمی‌برد، به او روزی می‌دهد»<ref>کنزالعمال، ج۳، ص۱۰۳، ح۵۶۹۳.</ref>. البته [[توکل]] نباید بهانه‌ای برای [[تنبلی]] و [[تن‌پروری]] شود، بلکه باید با [[کوشش]] و [[فعالیت‌های اقتصادی]] برای [[کسب معاش]] همراه باشد. نقل است روزی [[رسول خدا]] {{صل}} به گروهی برخورد که بیکار نشسته بودند. از آنان پرسید: «شما چه کاره‌اید؟»
-گفتند: یا [[رسول الله]]! ما توکل‌کنندگانیم [کاری نمی‌کنیم، بلکه فقط به [[خدا]] توکل می‌کنیم]. [[حضرت]] با شنیدن این سخن آنها فرمود: «نه، شما سربار [[جامعه]] هستید»<ref>ابی عبدالله ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۱۷۰، ح۳۵۳۸.</ref>. رسول خدا{{صل}} [[کار و تلاش]] را همراه با [[توکل به خدا]]، لازمه [[زندگی]] می‌داند.
+گفتند: یا [[رسول الله]]! ما توکل‌کنندگانیم [کاری نمی‌کنیم، بلکه فقط به [[خدا]] توکل می‌کنیم]. [[حضرت]] با شنیدن این سخن آنها فرمود: «نه، شما سربار [[جامعه]] هستید»<ref>ابی عبدالله ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۱۷۰، ح۳۵۳۸.</ref>. رسول خدا {{صل}} [[کار و تلاش]] را همراه با [[توکل به خدا]]، لازمه [[زندگی]] می‌داند.
-همچنین آن بزرگوار [[دعا]] را موجب جلب [[رحمت الهی]] می‌داند و می‌فرماید: «[[دعا کردن]] را هنگام [[رقت قلب]] [[غنیمت]] شمرید که رقت قلب، [[رحمت]] است»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. ایشان در [[کلام]] دیگری فرمود: «هر کس [[دوست]] دارد [[خداوند]] هنگام [[سختی‌ها]] و [[گرفتاری‌ها]] دعایش را [[مستجاب]] کند، در هنگام [[آسایش]]، بسیار دعا کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. به [[عقیده]] رسول خدا{{صل}}، دعا کردن و [[استجابت]] آن در درگاه خدا با عملکرد [[اجتماعی]] [[انسان]] [[ارتباط]] تنگاتنگی دارد. آن حضرت در این باره می‌فرماید: «هرکس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش رفع گردد، گره از کار [[گرفتاری]] باز کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>.<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص ۳۸.</ref>.
+همچنین آن بزرگوار [[دعا]] را موجب جلب [[رحمت الهی]] می‌داند و می‌فرماید: «[[دعا کردن]] را هنگام [[رقت قلب]] [[غنیمت]] شمرید که رقت قلب، [[رحمت]] است»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. ایشان در [[کلام]] دیگری فرمود: «هر کس [[دوست]] دارد [[خداوند]] هنگام [[سختی‌ها]] و [[گرفتاری‌ها]] دعایش را [[مستجاب]] کند، در هنگام [[آسایش]]، بسیار دعا کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. به [[عقیده]] رسول خدا {{صل}}، دعا کردن و [[استجابت]] آن در درگاه خدا با عملکرد [[اجتماعی]] [[انسان]] [[ارتباط]] تنگاتنگی دارد. آن حضرت در این باره می‌فرماید: «هرکس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش رفع گردد، گره از کار [[گرفتاری]] باز کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>.<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص ۳۸.</ref>.
 == منابع ==